|
Αρχή κειμένου
«ΑΕΙΦΟΡΑ ΚΤΙΡΙΑ ΣΕ ΑΕΙΦΟΡΕΣ ΠΟΛΕΙΣ»
ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΕΛΛΑΔΑ
Τα περιβαλλοντικά προβλήματα, που γνώρισε ο αιώνας μας, μας έκαναν να συνειδητοποιήσουμε τους κινδύνους που απειλούν το κλίμα του πλανήτη και οδήγησαν την παγκόσμια κοινότητα στο να αναλάβει δράσεις για τη σωτηρία του πλανήτη, υιοθετώντας άμεσες και αποτελεσματικές λύσεις στα ζητήματα της ανάπτυξης, που να εγγυώνται οικονομική βιωσιμότητα, κοινωνική συνοχή, ευημερία, ποιότητα ζωής, ασφάλεια και κυρίως υψηλή προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας.
Οι σύγχρονες κοινωνίες είναι άρρωστες. Μαζί και οι πόλεις, που υφίστανται τις συνέπειες μιας γενικευμένης περιβαλλοντικής κρίσης, αποτέλεσμα των κυρίαρχων αναπτυξιακών λογικών για οικονομική μεγέθυνση, χωρίς όρια, περιορισμούς και κανόνες, που βασίστηκε στην υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων και επέφερε πλήρη διαταραχή στην ισορροπία των φυσικών οικοσυστημάτων και στη λειτουργία των πόλεων.
Ο 21ος αιώνας σηματοδότησε την απαρχή της εξέλιξης ενός νέου τύπου ανάπτυξης, της αειφόρου, που συνίσταται στην ικανοποίηση των αναγκών των ανθρώπινων κοινωνιών, χωρίς ωστόσο να βασίζεται στην εντατική εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, αλλά στην ορθολογική χρήση και εξοικονόμηση αυτών, ώστε να έχουν και οι μελλοντικές γενιές ίδιες ευκαιρίες ευημερίας.
Παράλληλα διαπιστώθηκε ότι δεν μπορούν να διατηρηθούν υψηλοί ρυθμοί οικονομικής μεγέθυνσης χωρίς να έχει εξασφαλισθεί κοινωνική συνοχή, νέες θέσεις εργασίας και συνετή διαχείριση του περιβάλλοντος.
Το περιβάλλον είναι ένας από τους τρεις πυλώνες της αειφόρου ανάπτυξης για την επίτευξη της οποίας απαιτείται αποτελεσματική υλοποίηση δέσμης πολιτικών, στη βάση της όσο το δυνατόν μεγαλύτερης συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών, ώστε να αναδειχθούν οι ιδιαιτερότητες και προτιμήσεις, έτσι όπως εκφράζονται σε τοπικό επίπεδο, αλλά και να ενταχθούν στη αναπτυξιακή διαδικασία κοινωνικές ομάδες και στρώματα, τα οποία μέχρι σήμερα, σε πολλές περιπτώσεις, ήταν στο περιθώριο.
Για το λόγο αυτό σημαντικό στοιχείο για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή των πολιτικών αυτών είναι η αποκέντρωση και η καλύτερη συνεργασία με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης μέσα από τη σύνταξη «ολοκληρωμένων τοπικών προγραμμάτων αειφόρου ανάπτυξης», σε εφαρμογή των κατευθύνσεων της Στρατηγικής της ΕΕ για αειφόρο ανάπτυξη, καθώς και της Ηabitat Agenda» με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του πολίτη.
Το σύνολο των πολιτικών και δράσεων που ήδη ακολουθούνται σε πλανητικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας σε όλους τους τομείς της ζωής με έμφαση στη βελτίωση της ενεργειακής-περιβαλλοντικής απόδοσης των πόλεων και οικισμών, στη βάση μιας νέας αντίληψης για την πολεοδομία και την αρχιτεκτονική, που φωτίζονται από την οικολογική σκέψη και πρακτική.
Ο τομέας της κατασκευής πάσης φύσεως τεχνικών και κτιριακών έργων, βρίσκεται αντιμέτωπος με νέες δεσμεύσεις και σειρά περιβαλλοντικών απαιτήσεων, με αποκλειστικό σκοπό την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων που προκαλούν στο περιβάλλον, μέσα από μέτρα ορθολογικής χρήσης και διαχείρισης φυσικών πόρων, όπως η ενέργεια και το νερό και την εξοικονόμηση πολύτιμων αγαθών «εν ανεπαρκεία». Αυτό προϋποθέτει τη λήψη δραστικών μέτρων, στη βάση μιας άλλης ιεράρχησης προτεραιοτήτων και ενός νέου συστήματος αξιών, που επανατοποθετεί ένα βιώσιμο πλαίσιο πολεοδομικού και αρχιτεκτονικού σχεδιασμού και συστήματος κατασκευής.
Στο πλαίσιο αυτό το όραμα της πόλης του αύριο είναι ένα θετικό όραμα που κατευθύνεται από τη συλλογική αντίδραση των κοινωνικών ομάδων ενάντια στις λανθασμένες επιλογές του παρελθόντος και από την ελεύθερη έκφραση των επιθυμιών και προσδοκιών ατόμων και κοινωνικών ομάδων για βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις. Η αναζήτηση πρακτικών και τεχνικών που να βασίζονται σε βιώσιμες επιλογές μας οδηγεί προς μια φυσική – ορθή - αρχιτεκτονική και οικοδόμηση που σέβεται την ανθρώπινη κλίμακα και τους φυσικούς νόμους.
Αυτή η διαπίστωση αφυπνίζει και υπενθυμίζει ότι υπάρχουν ακόμη περιθώρια θεραπείας, που η ίδια η επιστήμη μας προσφέρει, ότι η πολεοδομία, η αρχιτεκτονική και η οικοδομική μπορούν να συνεισφέρουν προς τη θετική κατεύθυνση, εφόσον συνδυάζουν τη γνώση της παράδοσης με τις σύγχρονες καθαρές τεχνολογίες δόμησης. Ότι η «ορθότητα» και η σύνεση, κατά την οικοδόμηση έργων, δηλαδή η εναρμόνιση με τη φύση, μπορεί να οδηγήσει, με σιγουριά, στην κατεύθυνση μιας οικολογικής δόμησης και σχεδιασμού, που θα συμβάλλουν – σταδιακά – στην αναστροφή της κρίσης.
Η αρχιτεκτονική και η οικοδομική οφείλει να ανταποκριθεί όχι μόνο σε λειτουργίες τεχνικές, αισθητικές και κοινωνικές παραμέτρους, αλλά και να εξασφαλίσει αντοχή του έργου στο χρόνο και υψηλή ενεργειακή και περιβαλλοντική αποδοτικότητα, αξιοποιώντας τις αρετές της φύσης προς όφελος της υγείας των ανθρώπων και του περιβάλλοντος, μέσα από την ισόρροπη διάρθρωση των μελών του έργου, την οργάνωση ιεραρχημένων σχέσεων και μεγεθών και την απόδοση μορφής. Η μέριμνα για εξοικονόμηση των φυσικών πόρων, όπως της ενέργειας και του νερού, για συγκέντρωση και διαλογή των απορριμμάτων, για την επιλογή φιλικών, στο περιβάλλον, οικοδομικών υλικών - που ανακυκλώνονται, δεν εκπέμπουν επικίνδυνα ρυπογόνα αέρια, κλπ. – προτρέπει προς ένα σχεδιασμό που αναζητά τρόπους, ώστε να αξιοποιήσει τις κλιματικές παραμέτρους και να συνθέσει ένα σύνολο του οποίου τα επί μέρους στοιχεία συνεργάζονται και αποδίδουν το βέλτιστο, προς όφελος της απόδοσης.
Η εποχή μας επιβάλλει, με επιτακτικό τρόπο, μια συνολική αναβάθμιση του κτιστού περιβάλλοντος και, εν γένει, των οικισμών μας και ακριβώς για αυτό αρχίσαμε να συνειδητοποιούμε όλοι και ιδιαίτερα οι αρχιτέκτονες, ότι πρέπει να δούμε τις πόλεις και τα κτίριά μας διαφορετικά, ώστε με μεράκι, φροντίδα και ενδιαφέρον να σχεδιάσουμε με «ορθό», άρα «λογικό» τρόπο τα σύγχρονα κτίρια. Τα κτίρια του αύριο θα είναι υγιή κτίρια, ενεργειακά και περιβαλλοντικά αποδοτικά. Θα προσφέρουν υψηλή ποιότητα, θαλπωρή και άνετες συνθήκες διαβίωσης. Θα είναι όχι μόνο πιο ελκυστικά, αλλά και πιο αποδοτικά, συμβάλλοντας στον περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου – κυρίως CO2 – άρα και στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Αρκεί να λάβουμε σοβαρά υπόψη ότι ο σχεδιασμός των πόλεων και των κτιρίων μας θα πρέπει να υπακούει στους φυσικούς νόμους και στην «οικονομία της φύσης», να σέβεται τους φυσικούς νόμους και την πολιτιστική κληρονομιά και να χρησιμοποιεί με σύνεση τους φυσικούς πόρους...
|
Επιστροφή