|
Αρχή κειμένου
Πάνε έντεκα χρόνια που η ζωή και η τύχη, μου έφεραν στο δρόμο μου ένα μοναδικό «αστέρι», ίσως το πιο λαμπερό, που λάμπει και θα λάμπει για πάντα όχι μόνο στο δικό μου ουρανό, αλλά και στις καρδιές όλων όσων είχαν την τύχη να τη γνωρίσουν και κυρίως των φοιτητών του ΑΠΘ που την είχαν καθηγήτρια και φίλη. Το «αστέρι» αυτό είναι η Νιόβη Χρυσομαλλίδου, η καλύτερη φίλη μου, ο δικός μου άνθρωπος.
Αρχιτέκτων Μηχανικός και διδάκτωρ Πολιτικός Μηχανικός του ΑΠΘ, έγινε πολύ νέα καθηγήτρια στη έδρα της Οικοδομικής και Δομικής Φυσικής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ και δίδασκε κυρίως Ενεργειακό Σχεδιασμό και Βιοκλιματική Αρχιτεκτονική. Απετέλεσε εξέχον μέλος της πανεπιστημιακής κοινότητας από τα πρώτα χρόνια που εντάχθηκε σε αυτήν. Η συνάντησή μου μαζί της ήταν κάτι σαν συνωμοσία των ουρανών και έμελλε να χαράξει, με ανεξίτηλα χρυσά γράμματα, μια βαθιά αγάπη και μια όμορφη φιλία. Ήταν αρχές του 1995 όταν αναζητούσα τους πλέον έμπειρους και κατάλληλους πανεπιστημιακούς για να στελεχώσουν μια Επιτροπή εμπειρογνωμόνων στην Διεύθυνση Οικιστικής Πολιτικής & Κατοικίας του ΥΠΕΧΩΔΕ για τη μελέτη και εκπόνηση μιας συνολικής πολιτικής για την εξοικονόμηση ενέργειας στον οικιστικό τομέα, προκειμένου να προωθηθεί η ενσωμάτωση στο εθνικό μας δίκαιο της κοινοτικής οδηγίας 93/76/ΕΟΚ (οδηγία SAVE) για τον «περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μέσω της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων». Το Α.Π.Θ. όρισε δύο εκπροσώπους του, μεταξύ των οποίων την Νιόβη Χρυσομαλλίδου, αναπληρωτή Καθηγήτρια, τότε, στον τομέα Οικοδομικής και Δομικής Φυσικής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών. Όμως δε σκοπεύω να εστιαστώ στα αμέτρητα χαρίσματα και ικανότητες στον επιστημονικό τομέα, ούτε στη δράση της μέσα στην πανεπιστημιακή κοινότητα, αυτό το αφήνω στους συνεργάτες της στο ΑΠΘ και στους φοιτητές της, που της το οφείλουν.
Δεν θα αναφερθώ στην πολύτιμη γνώση και την ανεκτίμητη συνεισφορά της στην ολοκλήρωση του Σχεδίου Δράσης «Ενέργεια 2001» (Μάρτιος του 1995) και μετέπειτα του Κανονισμού για την Ορθολογική Χρήση και την Εξοικονόμηση Ενέργειας. Το σημείωμα αυτό στη Νιόβη έχει περισσότερο «προσωπικό» χαρακτήρα και αναφέρεται στην προσωπικότητά της για να εξηγήσει τους λόγους που η θεματική ενότητα «Οικολογικά κτίρια σε αειφόρες πόλεις» του δικτυακού τόπου της Ευωνύμου είναι αφιερωμένη στη Νιόβη. Γιατί αποτελεί πρόσωπο της επικαιρότητας και γιατί θα παραμείνει! Η θύμησή της μπορεί να εμπνέει όσους ασχολούνται με τα ζητήματα των πόλεων και των κτιρίων, μπορεί να στηρίζει αυτούς που τάχθηκαν για τα δύσκολα και τα μεγάλα και βρίσκουν μπροστά τους τοίχους, αλλά δεν συμβιβάζονται και περιφρουρούν την αξιοπρέπειά τους και αγωνίζονται διαρκώς για περισσότερες ευκαιρίες σε έναν δίκαιο και όμορφο κόσμο. Η ίδια δεν θα ήθελε αυτό το αφιέρωμα. Ποτέ της δεν επεδίωξε τη δημοσιότητα. Εργαζόταν με σεμνότητα και σθένος και κατάφερνε, παρά τον δυναμισμό της και την πληθωρικότητα του χαρακτήρα της, να κρατάει πάντα χαμηλούς τόνους και προφίλ. Μόνη μου πήρα την πρωτοβουλία, όπως το έκανα πολλές φορές όταν εκείνη δίσταζε και μετά υποστήριζε τις επιλογές μου. Το έκανα και θα το κάνω με δέος προς τη σεμνότητά της και το ήθος της, αλλά και με απέραντη τρυφερότητα και τον θαυμασμό, που της έτρεφα. Ανέλαβα να αναδείξω πτυχές από την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα της, αλλά και τη σημασία του ερευνητικού και πρακτικού της έργου στον τομέα του σχεδιασμού των κτιρίων και των πόλεων και ας με συγχωρέσει. Ζητώ συγνώμη γιατί εδώ μιλώ εγώ, η φίλη της, για τη Νιόβη. Την δικιά μου Νιόβη, που μου άνοιξε απλόχερα την ψυχούλα της και μπήκα βαθιά μέσα της και έμεινα για πάντα εκεί όπου έζησα το πιο μεγαλειώδες και πολύπλοκο ξεδίπλωμα του νου και της καρδιάς σε μια αργή και δύσκολη διαδικασία επικοινωνίας και ψυχανάλυσης. Μιλώ για τον άνθρωπο με «Α» κεφαλαίο, για την υπέροχη γυναίκα και πολύτιμη φίλη. Για το μοναδικό, υπέροχο, χαρισματικό πλάσμα, που διάβηκε τα 55 χρόνια της ζωή της με αξιοπρέπεια και μεγαλοπρέπεια συγχρόνως. Για ένα πλάσμα που, αν και λεπτεπίλεπτο κόσμημα, έκρυβε τόση δύναμη και λεβεντιά και φώτιζε άπλετα στο διάβα της τις καρδιές και το νου όσων είχαν την τύχη να τη συναντήσουν. Για τη Νιόβη που καθήλωνε και «έκοβε την ανάσα» όλων όσων είχαν την τύχη να την ακούν να διδάσκει στο πανεπιστήμιο ή στα χιλιάδες πολύωρα σεμινάρια που συμμετείχε με σκοπό να μεταδώσει γνώση και αγάπη για το αντικείμενό της. Και μαζί έκανε πάντα «μάθημα ζωής» και ενέπνεε μαθητές, συναδέλφους και φίλους να τραβάν συνέχεια πιο ψηλά, να μη σταματάνε να μελετούν και να αγωνίζονται. Η φίλη μου η Νιόβη η «κιμπάρισα», που το μόνο πράγμα που δεν άντεχε ήταν η μιζέρια του νου και, περισσότερο, της ψυχής, όπως και οι κάθε λογής μικροψυχίες και συμβιβασμοί. Δεν άντεχε «τα ανθρωπάρια» όπως έλεγε, που το μόνο που ξέρουν είναι να σκύβουν και να τρίβονται στους «ισχυρούς» για να πάρουν ετερόφωτη λάμψη και εξουσία. Εκείνη έκανε καθημερινές τομές και τις μικρές και μεγάλες προσωπικές επαναστάσεις της με συνέπεια στα πιστεύω και στις αρχές της. Συμμετείχε ουσιαστικά σε κάθε τι συλλογικό, έχοντας βαθιά πίστη σε οράματα και ιδανικά, που σήμερα μοιάζουν, για πολλούς, ξεπερασμένα. Η Νιόβη δεν ήταν λάτρης της ουτοπίας. Ωστόσο, τη χρησιμοποιούσε συχνά γιατί μέσα από αυτήν έθρεφε – συντηρούσε – το όνειρο για μια καλύτερη και πιο δίκαιη κοινωνία. Πάλεψε πολύ, μόχθησε για να κάνει καλύτερο τον εαυτό της και να ξεπεράσει τις όποιες αγκυλώσεις και τον «καθωσπρεπισμό» απελευθερώνοντας απίστευτες δυνάμεις, που ούτε εκείνη ήξερε ότι είχε και την εμπόδιζαν να αναδείξει. Κατάφερε να αφήσει πίσω της τη ζωή που οι άλλοι ήθελαν για κείνη και να κτίσει από την αρχή μια ζωή όπως εκείνη την ήθελε! Κατάφερε να νιώσει ελεύθερη και να σταθεί σταθερά στα δικά της και μόνο πόδια. Η Νιόβη μου ήταν απίστευτα τρυφερή, γλυκιά και ήρεμη. Ο πλούσιος εσωτερικός της κόσμος ήταν τα πιο σημαντικά της εφόδια. Όταν έκανε «ταμείο» - απολογισμό ζωής – και το έκανε συχνά ήταν πάντα το ίδιο αυστηρή και το ίδιο απαιτητική με τον εαυτό της και ανεκτική και γενναιόδωρη με τους άλλους, ακόμη καιμε αυτούς που την είχαν βλάψει. Η Νιόβη μου ήταν συγκινητικά «δοτική». Η ανιδιοτελής προσφορά της ήταν συνεχής – κυρίως στους μαθητές της και τους φίλους της. Ήταν απίστευτα σταθερή στις αρχές που είχε αποκομίσει από τους υπέροχους γονείς της, που της κληροδότησαν την ικανότητα να δίνεται και να αγαπά με πάθος και να είναι, συνάμα, ελεύθερη, που τις αξιοποίησε με τον καλύτερο τρόπο. Η Νιόβη μου ήταν ένα λαμπερό «αστέρι» που φώτιζε και έδειχνε το δρόμο στους γύρω της. Μπορεί να ήταν και «ήλιος» γιατί κατάφερνε να ζεσταίνει βαθιά και για πάντα όλους όσους την πλησίαζαν. Αυτούς που εξέπεμπαν στο ίδιο μήκος κύματος και μπορούσαν να πιάσουν τις ίδιες συχνότητες με εκείνη. Δεν τσιγκουνεύτηκε ποτέ σε αισθήματα, γνώσεις, χρήματα η Νιόβη. Ήταν γενναιόδωρη. Η Νιόβη μου. Ήταν μια γυναίκα πολύ όμορφη και θελκτική. Το εφηβικό κορμί της, τόσο νεανικό, στήριζαν δύο δυνατά μπράτσα και μια ατσάλινη καρδιά. Η ματιά της αστραφτερή και διαπεραστική, όσο και το γλυκό της χαμόγελο. Αχ, αυτή η ματιά! Σαν μαύρο – αστραφτερό – διαμάντι ήταν. Έκοβε την ανάσα. Αχ, αυτό το κορμάκι. Το νεανικό, το αέρινο. Αχ, αυτό το πλάσμα! Πως και γιατί χάθηκε; Τι θα είναι η ζωή μου – η ζωή μας – χωρίς εσένα κορίτσι μου; Χωρίς την ψυχούλα σου κοντά στη δικιά μου; Χωρίς το πείσμα και το μεράκι σου που παραμέριζαν όλα τα εμπόδια; Και οι μέρες που ζούμε είναι δύσκολες και σκοτεινές χωρίς εσένα. Μου λείπεις «τζιέρι» μου, φως μου κάθε μέρα και πιο πολύ,
η Μαργαρίτα» σου...
Υ.Γ.: Η Νιόβη δεν πρόλαβε να "δει" και να "χαρεί" την εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων στην Ελλάδα και κυρίως του ΝΕΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ, που επρόκειτο να αντικαταστήσει τον υφιστάμενο Κανονισμό Θερμομόνωσης, που όπως υποστήριζε με πάθος «είναι από χρόνια απαρχαιωμένος και πρέπει να αντικατασταθεί», για τα οποία αγωνίστηκε και πάλεψε σε όλους τους χώρους και ιδιαίτερα στο ΥΠΕΧΩΔΕ, όπου συμμετείχε στην εκπόνηση του Σχεδίου Δράσης «ΕΝΕΡΓΕΙΑ 2001: Πολιτική Εξοικονόμησης Ενέργειας στον οικιστικό τομέα» ως εμπειρογνώμων και επικεφαλής των θεμάτων του αρχιτεκτονικού κελύφους (1995) και αργότερα στην εκπόνηση του νέου Κανονισμού Ορθολογικής Χρήσης & Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΟΧΕΕ). Υπόσχομαι, όπως και όλοι οι φίλοι της, ότι θα κάνουμε τα πάντα για να υλοποιήσουμε τα όνειρά της και να έχουμε σύντομα στην Ελλάδα ένα σύγχρονο Κτιριολογικό Κανονισμό για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων.
|
Επιστροφή