ΘΕΜΑΤΑ

Από τον περασμένο Αύγουστο, είχαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση τρία σκάνδαλα επιμόλυνσης παρτίδων φυσιολογικού ρυζιού από γενετικά τροποποιημένες ποικιλίες (μεταλλαγμένες). Το πρώτο μας ήλθε από την Κίνα και τα άλλα δύο από τις ΗΠΑ (μακρύκοκκο ρύζι) .

Οι δύο από τις τρεις ποικιλίες που επιμόλυναν το φυσιολογικό ρύζι ΔΕΝ είναι εγκεκριμένες για ανθρώπινη κατανάλωση αλλά χρησιμοποιούνται μόνο για πειράματα. Οι ποικιλίες αυτές επιμόλυναν μέρος της τροφικής μας αλυσίδας. Τώρα λαμβάνονται από τις αρχές μέτρα σε όλον τον κόσμο (πχ Ευρώπη και Ιαπωνία) και αποσύρονται συγκεκριμένες μάρκες από τα σούπερ μάρκετ. Στην Ελλάδα ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων –ΕΦΕΤ- ανακοίνωσε στις 20 Οκτωβρίου ότι πρέπει να αποσυρθούν παρτίδες της μάρκας BALI (ΗΠΑ). Από τις τρείς φετεινές επιμολύνσεις, η πρώτη μας ήλθε από την Κίνα και οι άλλες δυό από τις ΗΠΑ (Μακρύκοκκο ρύζι).

Στην Κίνα, η κυβέρνηση δεν έχει εγκρίνει καμία ποικιλία μεταλλαγμένου ρυζιού για αθρώπινη διατροφή. Γίνονται όμως πειραματικές καλλιέργειες που προορίζονται αποκλειστικά για πανεπιστημιακή έρευνα. Οπως έδειξε η επιτόπια έρευνα της Greenpeace Κίνας, ορισμένοι από τους ερευνητές, μέσω εταιριών σπόρων διέδωσαν παράνομα σε αγρότες μεταλλαγμένες ποικιλίες εν αγνοία των τελευταίων. Το σκάνδαλο στην Κίνα, το αποκάλυψε η οργάνωση το 2005. Η κυβέρνηση κατέστρεψε τις καλλιέργειες και επέβαλε κυρώσεις στις εταιρίες. Αλλά κάποιες παρτίδες φυσιολογικού ρυζιού και τυποποιημένων προιόντων που περιλαμβάνουν ρύζι, είχαν ήδη επιμολυνθεί. Η επιμόλυνση έφθασε μέχρι και στις Κινέζικες βρεφικές τροφές που περιέχουν ρυζάλευρο. Στην Ευρωπαική Ένωση η συγκεκριμένη επιμόλυνση ανιχνεύθηκε τον Αύγουστο του 2006 κυρίως σε προϊόντα Ασιατικής κουζίνας.

Στις ΗΠΑ η εταιρία Bayer κατέχει πατέντα για ποικιλίες μεταλλαγμένου ρυζιού με την καθόλου τυχαία ονομασία Σύνδεσμος Ελευθερίας (Liberty Link, LL). Ίσως η επιλογή της ονομασίας να είναι διαφημιστικό τρύκ για να συνδέεται το προϊόν με την γενικώτερη έννοια της ελευθερίας. Η μία από τις δύο ποικιλίες δεν είναι εγκεκριμένη για ανθρώπινη διατροφή. Το 2002 έγιναν πειράματα καλλιέργειας στον αγρό. Από τα πειράματα αυτά διέρευσε γενετικό υλικό και επιμόλυνε κάποιες παρτίδες φυσιολογικού ρυζιού. Οι παρτίδες αυτές το 2006 ανιχνεύθηκαν και στην Ευρώπη, Στην Ελλάδα ανιχνεύθηκαν πολύ πρόσφατα και ο ΕΦΕΤ ζήτησε την απόσυρση του ρυζιού (ως άνω). Η άλλη ποικιλία που επιμόλυνε τις φυσιολογικές, έχει πάρει έγκριση από το κράτος αλλά δεν έχει κυκλοφορήσει στο εμπόριο πιθανόν λόγω της γενικώτερης αντίδρασης της κοινωνίας.

Τα πρόσφατα γεγονότα απέδειξαν ότι η “Συνύπαρξη” που προπαγανδίζουν οι εταιρίες δεν είναι στην πράξη εφικτή. Ανέδειξαν επίσης την ύπαρξη μεγάλου κενού στην νομοθεσία. Ο αγρότης δεν προστατεύεται από την επιμόλυνση που προέρχεται από τον μεταλλαγμένο γείτονα είτε στον τόπο καλλιέργειας ή στούς χώρους διακίνησης αγροτικών προϊόντων.

Εν ονόματι της ελευθερίας του εμπορίου, οι υποστηρικτές των μεταλλαγμένων ισχυρίζονται ότι μπορούν να συνυπάρχουν ειρηνικά οι συμβατικές οι βιολογικές και οι γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες. Αυτή η εν δυνάμει “Συνύπαρξη” έχει γίνει πλέον στην εποχή μας μέγα πολιτικό θέμα. Η αποδοχή της δυνατότητας συνύπαρξης καθορίζει για πολλούς την πολιτική αποδοχή των μεταλλαγμένων καθώς και τη χαλαρή νομοθεσία που ρυθμίζει την κυκλοφορία τους. Η παραπλανητική αυτή αποδοχή, αγνοεί τη δυνατότητα επιμόλυνσης των φυσιολογικών καλλιεργειών από τις γενετικά τροποποιημένες μέσω της γύρης του ανέμου και των εντόμων καθώς και μέσω όλων των σταδίων διακίνησης ενός αγροτικού προϊόντος (φορτηγά, κοντέηνερ, αποθηκευτικοί χώροι κλπ).

Να λοιπόν που σύμφωνα με τα τελευταία γεγονότα αποδεικνύεται ότι οι υποστηρικτές των φυσιολογικών προϊόντων και πολέμιοι των μεταλλαγμένων είχαν απόλυτο δίκηο. Έλεγαν από την αρχή, ότι η συνύπαρξη δεν είναι εφικτή και επομένως αν επιτραπεί η κυκλοφορία των Γ.Τρ. προϊόντων, θα επιμολυνθεί σιγά σιγά από μεταλλαγμένες ποικιλίες ολόκληρη η αλυσίδα διατροφής και θα μετατραπούμε εκβιαστικά σε πειραματόζωα. Ίσως αυτό ακριβώς να ήθελαν και οι αντίστοιχες εταιρίες που έχουν τις πατέντες για την γενετική τροποποίηση: Να βρεθούμε προ τετελεσμένων γεγονότων και να είναι πλέον πολύ δύσκολος και πολύ ακριβός ο καθαρισμός της τροφικής αλυσίδας ώστε κανείς να μην τον αναλαμβάνει. Αφού όμως η συνύπαρξη δεν είναι εφικτή, φαίνεται πως και αυτοί που καταστρέφουν τις πειραματικές καλλιέργειες και οδηγούνται στα δικαστήρια, είχαν δίκηο. Ίσως για αυτό το λόγο, το Γαλλικό δικαστήριο τους αθώωσε.

Μερικές ημέρες μετά την ανακοίνωση του ΕΦΕΤ (Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων) για απόσυρση του ρυζιού ΒΑLΙ, η Greenpeace Ελλάδας ανεκάλυψε το συγκεκριμένο ρύζι σε ειδική προσφορά σε 19 σούπερμάρκετ!!! Ο ΕΦΕΤ απάντησε ότι η απόσυρση του προϊόντος είναι ευθύνη της εταιρίας … Ενώ λοιπον ξέρουμε ότι προβλέπονται κυρώσεις από τη νομοθεσία για κυκλοφορία μεταλλαγμένου προϊόντος χωρίς σήμανση, στην πράξη, βλέπουμε το μπαλάκι να πηγαίνει από τον έναν στον άλλον. Μήπως εσείς είδατε τον αρμόδιο; Εμένα μου θυμίζει την “εφαρμογή” της νομοθεσίας για τα αυθαίρετα… Για αυτό ας ανασκουμπωθούμε οι πολίτες να υποστηρίξουμε τα φυσιολογικά προιόντα σε όλα τα μέτωπα. Στην Ελλάδα σήμερα, αρκετά ζώα τρώνε μεταλλαγμένη σόγια και δευτερευόντως μεταλλαγμένο καλαμπόκι. Δεν θα ήταν καλύτερο να τρώνε φυσιολογικά, τουλάχιστον για να μην επιμολύνουμε την υπόλοιπη τροφική μας αλυσίδα;