Η Επιχειρούμενη Επιστροφή των Πυρηνικών Ηλεκτρικών Σταθμών

Βάσω Κανελλοπούλου

Μπορεί η ελληνική πολιτική ηγεσία να μην προγραμματίζει κατασκευή πυρηνικών ηλεκτρικών σταθμών (ΠΗΣ), αλλά τα σχέδια πυρηνικής επιστροφής στην περιοχή μας (Βουλγαρία- Τουρκία) αποτελούν μια πραγματικότητα, μας λέει το Αντιπυρηνικό παρατηρητήριο Μεσογείου. Εαν δεν αντιδράσουμε υπάρχει η μελλοντική πιθανότητα να βρεθούμε σε πυρηνικό κλοιό.

Η Βουλγαρία ετοιμάζεται να κατασκευάσει ένα νέο ΠΗΣ στο Μπέλενε με διάτρητες και ανεπαρκείς μελέτες. Ενω η Ελληνική κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να επικαλεστεί Διεθνείς Συμβάσεις  για την εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε διασυνοριακό επίπεδο  δεν το κάνει, Ετσι χάνεται μία ευκαιρία για νομική και πολιτική παρέμβαση στο διεθνή χώρο, κάτι που θα αναβάθμιζε πολιτικά και τον διεθνή ρόλο της Ελλάδας. Καθώς μέχρι τώρα δεν έχουμε επικαλεστεί τη αρμόδια διεθνή συνθήκη (ESPOO, επικυρωμένη και από Ελλάδα και από Βουλγαρία), το ολέθριο πολιτικό μήνυμα που δίνουμε είναι της μη προσβολής της Ελλάδας από τα πυρηνικά σχέδια της Βουλγαρίας.

Με την Τουρκία το θέμα είναι ακόμα πιο πολύπλοκο, καθώς με πρόσχημα την την ηλεκτροπαραγωγή, επιδιώκει να γίνει και πυρηνική δύναμη, μη κρύβοντας την προτίμησή της στους αντιδραστήρες CANDU από τους οποίους παράγεται πλουτώνιο και τρίτιο, υλικά για την παρασκευή πυρηνικών όπλων. Σε όλο αυτό το διάστημα διαπιστώνουμε αποφασιστικότητα στις κινήσεις της Τουρκίας αλλά δεν μπορούμε να ισχυρισθούμε το ίδιο και για την αντίδραση της χώρας μας, επισημαίνει ο  Θανάσης Αναπολιτάνος, συντονιστής του Αντιπυρηνικού Παρατηρητηρίου.

Όπως λέει ο Γιάννης Αλαβάνος πρόεδρος του ΤΕΕ, στην ευρύτερη περιοχή μας λόγω σεισμικότητας, οι προϋποθέσεις ασφαλείας είναι πολύ μεγαλύτερες από αυτές που υπάρχουν στις συμβατικές προδιαγραφές. Για να καλυφθούν αυτές οι προϋποθέσεις, η πυρηνική ενέργεια γίνεται ακόμα πιό ακριβή και γι αυτό είναι αμφίβολο αν σε μελλοντικές επενδύσεις θα τηρηθούν οι απαραίτητες προϋποθέσεις ασφαλείας. 

Το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου είναι μια νέα μη κυβερνητική, μη κερδοσκοπική οργάνωση με έδρα τη Ρόδο, που ξεκίνησε μόλις πριν 14 μήνες με πρωτοβουλία του Τεχνικού επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ). Η ανταπόκριση  της τοπικής κοινωνίας και των φορέων της ήταν άμεση και θερμή. Σε λίγο διάστημα μαζεύτηκαν 7000 υπογραφές κάτω από την «¨Εκκληση της ρόδου» (βλέπε διπλανή στήλη).

Με άλλοθι την εφαρμογή του πρωτοκόλλου του Κυότο και την αύξηση της τιμής του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές, εμφανίζεται μία «αναθέρμανση» του ενδιαφέροντος για την πυρηνική ενέργεια. Ξεθάρεψε το πυρηνικό λόμπυ και εμφανίζει την πυρηνική ενέργεια ως μονόδρομο. Λένε ακόμα ότι η πυρηνική ενέργεια είναι πλέον ασφαλής, φθηνή και καθαρή. Ουδέν ψευδέστερον, τονίζει ο μηχανικός Θανάσης Αναπολιτάνος. Για την πυρηνική τεχνολογία δεν υπάρχουν όρια ασφαλείας. Ιδιαίτερα για περιοχές όπως τα Βαλκάνια και η Τουρκία, τα νέα επιστημονικά δεδομένα κάνουν απαγορευτική και από άποψη κόστους και από άποψη ασφάλειας την κατασκευή αντιδραστήρων. Το υψηλό κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας σε συνδιασμό με τον μικρό χρόνο λειτουργίας ενός αντιδραστήρα, καθώς και η διαδικασία διαχείρισης των αποβλήτων και του ασφαλούς κλεισίματος ενός πυρηνικού σταθμού, κάνουν αντιοικονομική την επένδυση. Δεν είναι τυχαίο ότι αντιδραστήρες κατασκευάζονται πλέον σε όλον τον κόσμο μόνο με κρατικές χρηματοδοτήσεις.

Είναι μύθος  η καθαρή και χωρίς επιβάρυνση για το περιβάλλον, ηλεκτρική ενέργεια από αντιδραστήρες. Τόσο η μόλυνση με ραδιενεργά αέρια κατά τη λειτουργία τους, όσο και η ρύπανση με μεγάλες ποσότητες αερίων που επιβαρύνουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου κατά τη διαδικασία διαχείρισης του πυρηνικού καυσίμου και των αποβλήτων, καταρρίπτουν τα επιχειρήματα. Εξακολουθεί να παραμένει άλυτο το υπ. αρθ, 1 πρόβλημα, η συσσώρευση μεγάλων ποσοτήτων πυρηνικών αποβλήτων που παραμένουν ενεργά για πολλούς αιώνες. Αυτά αφορούν στην κανονική λειτουργία ενός πυρηνικού εργοστασίου. Επι πλέον πρέπει να υπολογίσει κανείς τις καταστροφικές συνέπειες ενός ατυχήματος από βλάβη στις δεξαμενές φύλαξης των αποβλήτων είτε κατά τη μεταφορά τους, ή τέλος από βλάβη στον αντιδραστήρα. Σε όλα αυτα πρέπει να προσθέσει κανείς και τον νέο μεγάλο πονοκέφαλο: τον κίνδυνο δολιοφθοράς ή ένα τρομοκρατικό κτύπημα, καταλήγει το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο.

Η ιατρός Μ. Αρβανίτη Σωτηροπούλου, επισημαίνει ότι μία πρόσφατη «καμπάνια» στο διεθνή τύπο για τις «ειδυλιακές εικόνες της φύσης» στην έρημα από ανθρώπους περιοχή του Τσερνομπύλ, είναι σίγουρα εκ του πονηρού, και προέρχεται από το οικονομικό εκείνο λόμπυ που ενω προωθεί άκριτα την πυρηνική ενέργεια, αποκρύβει τις ιατρικές εκθέσεις που καταγράφουν αλλά και προβλέπουν μία τεράστια νοσηρότητα ως αποτέλεσμα του ατυχήματος του Τσερνομπύλ. (Την περίληψη της γερμανικής ιατρικής έκθεσης δημοσιεύουμε σε διπλανή στήλη).

Το Διεθνές Αντιπυρηνικό Φεστιβάλ Ρόδου  που οργανώνεται από το Παρατηρητήριο, θα γίνει από 8-14 Μαίου 2006 με την υποστήριξη των ΚΕΔΚΕ,ΕΝΑΕ,ΤΕΕ,Πανεπιστημίου Αιγαίου, ΤΕΔΚ Δωδεκανήσσου, Νομ, Αυτ, Δωδ/σου, ΤΕΕ τμήμα Δωδ/σου και του Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου Ροδίων.  Μέσα σε αυτά τα πλαίσια οργανώνεται και ένα απίστευτα ενδιαφέρον και επίκαιρο  Διεθνές Επιστημονικό Συμπόσιο στο διήμερο 12 και 13 Μαίου. (Για το αναλυτικό πρόγραμμα του Συμποσίου βλέπε διπλανή στήλη και για περισσότερες πληροφορίες βλέπε www.manw.org.festival)

 Έκκληση της Ρόδου

Η «Έκκληση της Ρόδου» είναι ένα κείμενο που υϊοθετήθηκε υπό την "Διεθνή συνάντηση για την αποτροπή εγκατάστασης νέων πυρηνικών αντιδραστήρων", που έλαβε χώρα στην Ρόδο τον Μάιο του 2005, με τη συμμετοχή επιστημόνων και οργανώσεων από την Ελλάδα, την Τουρκία, τη Βουλγαρία και την Κύπρο.

«Εμείς που υπογράφουμε το κείμενο αυτό, πολίτες από διαφορετικές χώρες και εθνότητες, με διαφορετικές ιδεολογικές, πολιτικές, θρησκευτικές πεποιθήσεις και καταβολές, αλλά με κοινή τη θέλησή μας να ζήσουμε σε ένα Καθαρό Περιβάλλον και ένα Κόσμο Ειρηνικό χωρίς την απειλή των Πυρηνικών, ενώνουμε τις φωνές μας για να αποτραπεί η εγκατάσταση νέων πυρηνικών αντιδραστήρων και να σταματήσει η λειτουργία των ήδη υφισταμένων στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.

Είκοσι σχεδόν χρόνια από την τραγωδία του Τσέρνομπιλ, τις συνέπειες της οποίας πληρώνει ακόμα μεγάλο τμήμα της Ευρώπης, σε μιά εποχή που διεθνώς αναγνωρίζεται οτι ο Πλανήτης κινδυνεύει όσο ποτέ άλλοτε από την πυρηνική απειλή, απευθυνόμαστε στις Κυβερνήσεις των χωρών μας και ζητάμε να αναζητήσουν από κοινού άλλες λύσεις για την επίλυση του Ενεργειακού, λύσεις που υπάρχουν και μας τις δίνει η Φύση, μακριά από επιλογές που θα παρατείνουν την απειλή μιας νέας καταστροφής.

Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο κανένας ευαίσθητος άνθρωπος δεν μπορεί να μείνει αδιάφορος και παθητικός θεατής. Είναι χρέος προς τη σημερινή και τις επόμενες γενιές.»

Δαίμων της Οικολογίας,

τ. 60, 5/06