Η Σαουδική Αραβία του Ήλιου και του Ανέμου

Βάσω Κανελλοπούλου

Μια φωτογραφία χίλιες λέξεις: Η διαφάνεια που μας έδειξε ο τέως διευθυντής του Αστεροσκοπείου Αθηνών, δρ. Λάλας ήταν  συγκλονιστική. Είδαμε το Βόρρειο Πόλο σε λήψη από το διάστημα, όπως ήταν πριν μερικές δεκαετίες και όπως είναι σήμερα. Μας άφησε όλους άφωνους η εμφανέστατη και προκλητική μείωση της παγοκάλυψης...[i] Όλους εκτός από έναν τύπο που καθόταν πίσω μου,  ο οποίος συνεχώς μουρμούριζε: “ω ρε καταστροφολόγοι, για να πάρετε προγράμματα τα λέτε όλα αυτά”.

Εν τω μεταξύ σε χώρες που δεν έχουν υπογράψει το πρωτόκολο οτυ Κιότο, όπως η Αυστραλία και οι ΗΠΑ, οι επιστημονικές φωνές φιμώνονται. Τρείς Αυστραλοί επιστήμονες του Κέντρου Επιστημονικής και βιομηχανικής Ερευνας (CSIRO)  είπαν στο δίκτυο ABC «ότι δεν τους επετράπη να εκφράσουν δημοσίως τις ανησυχίες τους για τις κλιματικές αλλαγές προκειμένου να μη βλάψουν την εικόνα της κυβέρνησης»[ii]. Κάτι αντίστοιχο αναφέρει από τη Νέα Υόρκη, στην εφημερίδα Τάϊμς[iii] και ένας κορυφαίος κλιματολόγος που εργάζεται στη ΝΑSA από το 1967 και συντονίζει την προσομοίωση της παγκόσμιας κλιματικής κατάστασης σε ηλεκτρονικό υπολογιστή.

Απαντώντας στην καταγγελία, ο εκπρόσωπος της ΝΑSA δήλωσε ότι οι επιστήμονες είναι ελεύθεροι να εκφράζουν επιστημονικές απόψεις αλλά, τα θέματα πολιτικής παρουσιάζονται μόνο από εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο. Τι είχε πεί ο κλιματολόγος; Απλά ότι είνα απαραίτητη η δραστική λήψη μέτρων από τη χώρα του, για άμεση μείωση των αερίων θερμοκηπίου και ότι η τεχνολογία υπάρχει, ειδικώτερα στον τομέα της αυτοκίνησης και μπορεί άμεσα να εφαρμοσθεί[iv]. 

Στην Ελλαδίτσα μας που μαζί με ολόκληρη την Ευρώπη έχει υπογράψει το πρωτόκολλο του Κιότο, η κυβέρνηση δεν καταστρώνει  κλιματική πολιτική και δεν δίδει κίνητρα ούτε για την προώθηση των Ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), ούτε για την οποιαδήποτε εξοικονόμηση (μονώσεις κτιρίων κλπ). Σε αυτούς τους τομείς, σε ορισμένες Ευρωπαϊκές χώρες, η πρόοδος είναι σημαντική.  Κατά τα άλλα, υπολογίζεται ότι η Ελλάδα, αφού δεν παίρνει μέτρα,  στο άμεσο μέλλον θα πληρώνει από 200 έως 470 εκατομμύρια ευρώ ετησίως προκειμένου να έχει δικαίωμα να ρυπάνει[v].

Από την άλλη πλευρά,  ορισμένοι χαρακτηρίζουν τη χώρα μας ως τη Σαουδική Αραβία του ήλιου και του ανέμου. Αυτό ακριβώς είπε ο  Τζέρεμυ Ρίφκιν, ο οποίος μας επισκέφθηκε πρόσφατα για ομιλία  στο Μέγαρο Μουσικής  σχετική με τις δυνατότητες του υδρογόνου  να αποθηκεύει ενέργεια προερχόμενη από ΑΠΕ.  Πόση βάση έχουν αυτές οι υποσχέσεις σε σχέση με το υδρογόνο; Ειλικρινά δεν έχω ιδέα. Το ψάχνει κανείς; Χρηματοδοτούνται σχετικές ερευνητικές εργασίες; Γίνεται κάποια πιλοτική εφαρμογή; Πολύ αμφιβάλλω γιατί αφού δεν εφαρμόζουμε τις γνωστές και ώριμες τεχνολογίες θα ψάξουμε τα οράματα; Ναι, αυτή είναι η λέξη, δεν έχουμε όραμα για την κοινωνία στην οποία θα θέλαμε να ζήσουμε, δεν συνδέουμε τις τεχνολογικές εφαρμογές με τον πολιτισμό και την ποιότητα ζωής.

Γενικά η ελληνική κοινωνία  του πολιτισμού, κοιμάται τον ύπνο του δικαίου και αποστρέφεται  τη  θεματολογία του φαινομένου του θερμοκηπίου εξορκίζοντας την.  Έτσι για παράδειγμα,. ο πολύ καλός συγγραφέας Πέτρος Τατσόπουλος, διαβάζει τα μυθιστορήματα του σεναριογράφου του Τζουράσικ Παρκ και εξανίσταται: Οχι μας λέει, δεν είναι δυνατόν οι οικολόγοι να προκαλούν οι ίδιοι τις κλιματικές καταστροφές όπως λέει ο σεναριογράφος του Τζουράσικ, απλά και μόνο, αναφέρει ο Τατσόπουλος, οι οικολόγοι καταστροφολογούν για το κλίμα, για να παίρνουν οι ίδιοι χρηματικά κονδύλια[vi]. Πως τεκμηριώνεται αυτό;  Φαντάζομαι ότι αρκεί η  ανάγνωση του συγκεκριμένου μυθιστορήματος, και οι υπόλοιπες αποδείξεις φαίνεται να περιττεύουν. Η δύναμη της λογοτεχνίας για ίαση της ψυχής είναι γνωστή, αλλά ομολογώ ότι δεν ήξερα πως μπορεί ακόμα και να εξορκίσει το κακό, εξαφανίζοντας το από την πραγματικότητα!  Στη για ψύλλου πήδημα,  ακατάσχετη καταστροφολογία, είμαστε όλοι αντίθετοι και  οι αντιρρήσεις είναι καταγραμμένες. Αλλά η παρουσίαση αντικειμενικών δεδομένων ουδεμία σχέση έχει με αυτό το νοσηρό φαινόμενο. Δυστυχώς όμως, ονομάζονται όλα συλλήβδην καταστροφολογία και  νίπτουμε τας χείρας μας, ως άλλοι Πόντιοι Πιλάτοι.

Και το χειρότερο: Ενα αόρατο στόμα διαδίδει ότι προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του Κιότο χρειαζόμαστε την πυρηνική ενέργεια η οποία δεν παράγει αέρια θερμοκηπίου. Είναι σαφώς αυτονόητο ότι αν δεν γίνουν άμεσες προσπάθειες οργάνωσης της οικονομικής και προσωπικής μας ζωής στη βάση της εξοικονόμησης και της εφαρμογής ήπιων και ανανεώσιμων τεχνολογιών, θα μας πείσουν ότι τη χρειαζόμαστε την πυρηνική και φυσικά θα φταίνε αυτοί που σήμερα  κοιμούνται (κυβερνήσεις και πολίτες).

Είναι λοιπόν πάλι επίκαιρο το σύμβολο της πυρηνικής  καταστροφής που έγινε στο Τσερνομπύλ της Ουκρανίας αλλά και στο Three Mile Island   των ΗΠΑ. Η κοινωνία δεν πρέπει να  χάνει επιλεκτικά  τη μνήμη της.  Σωστά  επαναφέρει τα πυρηνικά στο προσκήνιο το ECOFILMS,   το φεστιβάλ  του Δήμου Ρόδου, που θα γίνει το επόμενο καλοκαίρι στο νησί, σε συνεργασία με το Μεσογειακό παρατηρητήριο για τα πυρηνικά.  Γιατί σήμερα, όλοι  όσοι ενδιαφέρονται  να στηρίξουν την εξοικονόμηση και τις ΑΠΕ, θα πρέπει παράλληλα να υπενθυμίζουν και να τεκμηριώνουν ότι δεν αποτελεί λύση για τα αέρια θερμοκηπίου η υφιστάμενη πυρηνική τεχνολογία, καθώς δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από όσα λύνει.

Δαίμων της Οικολογίας,

τ.58, 3/06