Από το Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης: «ΕΒΓΑ ΗΛΙΕ, ΚΑΤΣΕ ΗΛΙΕ»

‘Eνα Ντοκυμαντέρ του Άγγελου Κοβότσου

Β.Κ.

               Ο τίτλος είναι δανεισμένος από μια φράση του κτηνοτρόφου Δημήτρη Καμπόσου και προσδιορίζει επακριβώς την σχέση του με τη φύση. Η καθημερινότητα αλλά και η ζωή του εν τέλει υπαγορεύονται από την κίνηση του ήλιου. Από την ανατολή στη δύση. Τα μέλη της οικογένειάς Καμπόσου, αποτελούν τους μοναδικούς κατοίκους του νησιού ΛΕΒΙΘΑ. Το πλησιέστερο κατοικημένο μέρος, η Πάτμος, στο σύμπλεγμα των Δωδεκανήσων, απέχει τρεις ώρες με το καΐκι τους. Σ’ αυτή την πλευρά του Αιγαίου πελάγους, δεν υπάρχει σύνδεση με τα πλοία της γραμμής. Άνθρωποι πολυπράγμονες κι εφευρετικοί, εξ ανάγκης, επιβιώνουν απασχολούμενοι με την κτηνοτροφία, την αλιεία, αλλά και μια μικρή ταβέρνα που το καλοκαίρι εξυπηρετεί τα κότερα.  Αποκλεισμένοι όταν δεν το επιτρέπει ο καιρός, με πολλές δυσκολίες στην καθημερινότητά τους, αλλά ωστόσο αυτόνομοι, μένουν σ’ αυτό το μέρος γιατί πραγματικά το θέλουν. Ως πότε όμως;

Σ’ ένα φυσικό περιβάλλον «όχι ιδιαίτερα φιλικό» ο Δημήτρης Καμπόσος, λειτουργώντας ως ένα είδος Ροβινσώνα Κρούσου, έχει δημιουργήσει με την οικογένειά του μια αυτόνομη μονάδα παραγωγής, μια μικρή κλειστή οικονομία. Πρόκειται στην κυριολεξία για μια νησίδα αναγκαστικής εσωστρέφειας σε συνθήκες ανοικτής οικονομίας, αφού ένα μέρος των αγαθών τους, το παράγουν για «ίδιον» όφελος κι ένα άλλο, προκειμένου να το εξάγουν στην κοντινή Πάτμο, τη Λέρο, την Κάλυμνο και τα γύρω νησιά, που αποτελούν τα αντίθετα παραδείγματα μονόπλευρης έντονης τουριστικής ανάπτυξης. Τα ζώα αναπτύσσονται σχεδόν σε συνθήκες βιολογικής κτηνοτροφίας, αφού είναι δύσκολη η μεταφορά εδώ ζωοτροφών, ειδικά το χειμώνα που η οικογένεια αποκλείεται λόγω καιρικών συνθηκών. Το περιβάλλον – φυσικό και ανθρωπογενές – διατηρείται αλώβητο και από αισθητική άποψη, αφού λόγω των ίδιων δύσκολων συνθηκών η οικογένεια προτιμά να συντηρεί παρά να γκρεμίζει και να ξανακτίζει. Μέσα απ’ αυτή τη διαδικασία αναδεικνύεται ένας άνθρωπος πολυπράγμων, δυναμικός και κυρίως εφευρετικός.

Ο κτηνοτρόφος Δημήτρης Καμπόσος είναι σήμερα 64 χρονών. Τη γυναίκα του την παντρεύτηκε σε ηλικία 18 χρονών. Μαζί έκαναν τέσσερα παιδιά. Τρία αγόρια κι ένα κορίτσι. Τα αγόρια μένουν μαζί του στα Λέβιθα. Όσο τα παιδιά ήταν μικρά και έπρεπε να πάνε στο σχολείο, η οικογένεια του έμενε μόνιμα στην Πάτμο, αλλά ο ίδιος έμενε στα Λέβιθα. Ακόμα και σήμερα, διακατέχεται από μια συνεχή διάθεση δημιουργικότητας. Ξυπνάει στις πέντε το πρωί και μέχρι να πέσει το σκοτάδι δεν κάθεται ούτε στιγμή. Έχει αναπτύξει πολλαπλές δεξιότητες, οι οποίες είναι απαραίτητες για την επιβίωση σ’ αυτό το δύσκολο τοπίο. Κτηνοτρόφος, κηπουρός, χτίστης, ψαράς, έμπορος, ναυτικός, ερασιτέχνης βιολιστής και πάνω απ’ όλα ένας «πάτερ φαμίλιας» που τους κρατά όλους ενωμένους μέσα στα δύσκολα όρια της δικής τους εσωστρεφούς  οικονομίας και οικογένειας ...  

Το ντοκυμαντέρ «Έβγα Ήλιε Κάτσε Ήλιε», χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα τεκμήριο του Ελληνικού κέντρου κινηματογράφου, μετά από το πρώτο βραβείο που πήρε πριν το 2004 η πρόταση του σκηνοθέτη στο φεστιβάλ ECOCINEMA της Ρόδου. Τη διεύθυνση φωτογραφίας έκανε ο Γιάννης Βαρβαρίγος, το μοντάζ η Αγγέλα Δεσποτίδου, τη μουσική ο Πλάτων Ανδριτσάκης και την παραγωγή ο Θάνος Λαμπρόπουλος. Ο σκηνοθέτης Άγγελος Κοβότσος που στη φιλμογραφία του περιλαμβάνονται πάνω από 50 ντοκυμαντέρ, τηλεοπτικές εκπομπές, τηλεταινίες, σειρές, έχει διακριθεί και στο παρελθόν για τα ντοκυμαντέρ του, στο φεστιβάλ Οδησσού και στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.

Δαίμων της Οικολογίας,

τ. 70, 4/07