|
Αρχή κειμένου
Σκέψεις-Απόψεις επί του σχεδίου αναθεώρησης της Εθνικής Στρατηγικής για την Αειφόρο Ανάπτυξη, που εκπόνησε το ΥΠΕΧΩΔΕ και έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση στον δικτυακό τόπο του ΥΠΕΧΩΔΕ: www.minenv.gr
Από το ΥΠΕΧΩΔΕ τέθηκε πρόσφατα σε διαβούλευση η "Εθνική Στρατηγική για την Αειφόρο Ανάπτυξη", που συντάχθηκε υπό το φως της αναθεωρημένης Στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ωστόσο, αν και ο τίτλος παραπέμπει στην "αειφόρο ανάπτυξη" εντός του κειμένου χρησιμοποιείται αποκλειστικά ο όρος "βιώσιμη", παρά το γεγονός ότι ακόμη και στα επίσημα κείμενα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο όρος "Sustainable development" μεταφράζεται "Αειφόρος Ανάπτυξη".
Η ΕΕ έχει ήδη καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης σε εσωτερικό και διεθνές επίπεδο με αποκλειστικό σκοπό να μετατρέψει την ανάγκη για περιβαλλοντική προστασία και κοινωνική συνοχή σε ευκαιρίες για καινοτομία, ανάπτυξη και δημιουργία θέσεων απασχόλησης.
Τούτο προϋποθέτει και απαιτεί ικανά εθνικά προγράμματα που θα θεσπίζουν ένα ισχυρό πρόγραμμα αλλαγών, ώστε να αρχίσουμε να αντιμετωπίζουμε τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές τάσεις που είναι αντίθετες προς την αειφόρο ανάπτυξη και να ευθυγραμμισθεί η χώρα στις απαιτήσεις της στρατηγικής της Λισαβόνας, που καθόρισε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα οικονομικών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων για τη δημιουργία μιας πιο δυναμικής και ανταγωνιστικής οικονομίας της γνώσης και ταυτόχρονα στις αρχές της στρατηγικής της ΕΕ για την αειφόρο ανάπτυξη (2001, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Γκέτεμποργκ).
ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ
Στο σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής του ΥΠΕΧΩΔΕ δεν φαίνεται να έχει κατανοηθεί ικανοποιητικά η σημασία των βασικών εννοιών στις οποίες βασίζεται η αειφόρος ανάπτυξη, δηλαδή η οικονομική, η κοινωνική και η περιβαλλοντική διάσταση της αειφόρου ανάπτυξης και των μεταξύ τους σχέσεων. Και χωρίς αυτή την κατανόηση δεν είναι δυνατό να παραχθεί η κατάλληλη στρατηγική η οποία θα ρυθμίζει όλα τα ζητήματα ανάπτυξης του τόπου και θα χαράζει τις σχετικές τομεακές πολιτικές με σκοπό τη βελτίωση της συνοχής μεταξύ τους και την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης σε αυτές.
Δεν είναι επίσης δυνατό να τεθούν και να ιεραρχηθούν οι κατάλληλοι στόχοι και να ενημερωθούν σωστά οι πολίτες για τις πιθανές μεθόδους συμβιβασμού μεταξύ των αντιφατικών στόχων, ώστε να μπορούν να λαμβάνονται σωστές πολιτικές αποφάσεις.
Είναι απολύτως απαραίτητο να γίνει μια πιο προσεκτική εξέταση των επιπτώσεων των σχετικών υφιστάμενων πολιτικών μεταφορών, ενέργειας, γεωργίας, κλπ. στο περιβάλλον, περιλαμβανομένων των επιπτώσεων που θα έχει η μη ανάληψη δράσης, ιδίως με την έγκαιρη εκτίμηση του αντίκτυπου, καθώς και την αποστολή των κατάλληλων σημάτων στην αγορά με τον καθορισμό κατάλληλων τιμών.
Εππλέον είναι απολύτως αναγκαίο να λαμβάνουν υπόψη τους οι οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής το διεθνές και ευρωπαϊκό πλαίσιο και να μεριμνήσουν ώστε να προωθήσουν ενεργά τη συνοχή μεταξύ των εσωτερικών και εξωτερικών πολιτικών. Τέλος, ο νέος τρόπος χάραξης των πολιτικών θα πρέπει να επιδιώκει τη βελτίωση της επικοινωνίας και την κινητοποίηση των πολιτών και των επιχειρήσεων.
Απαιτούνται επίσης περισσότερες επενδύσεις στους τομείς των επιστημών και της τεχνολογίας, που να διευκολύνουν τις απαιτούμενες για την αειφόρο ανάπτυξη προσαρμογές.
Καθοριστικό στοιχείο κάθε εθνικής στρατηγικής αειφόρου ανάπτυξης πρέπει να αποτελεί η εξέταση των τάσεων οι οποίες είναι σαφώς αντίθετες προς την αειφόρο ανάπτυξη, όπως για παράδειγμα το θέμα των κλιματικών αλλαγών και της χρησιμοποίησης ενεργειακών πόρων, οι απειλές για τη δημόσια υγεία, η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός, η γήρανση της κοινωνίας, η διαχείριση των φυσικών πόρων, η χρήση γης και οι μεταφορές.
Δεν νοείται "Εθνική Στρατηγική Αειφόρου Ανάπτυξης" που δεν θα θεσπίζει συγκεκριμμένα και ικανά μέτρα που θα διασφαλίζουν ότι οι τιμές της αγοράς θα αντικατοπτρίζουν το πραγματικό κόστος των οικονομικών δραστηριοτήτων για την κοινωνία θα ενθαρρύνουν την αλλαγή των προτύπων παραγωγής και κατανάλωσης.
Για τον σκοπό αυτό, τα μέσα που βασίζονται στην αγορά όπως οι περιβαλλοντικοί φόροι, τα συστήματα εμπορίας εκπομπών και οι επιδοτήσεις μπορούν να συμπληρώσουν αποτελεσματικά τα παραδοσιακά ρυθμιστικά μέτρα.
Ήδη η ΕΕ εφάρμοσε μέσα που βασίζονται στην αγορά (οδηγία του 2003 για τη φορολόγηση της ενέργειας), η οποία επεκτείνει το κοινοτικό σύστημα του ελάχιστου φορολογικού συντελεστή από τα ορυκτέλαια σε άλλα ενεργειακά προϊόντα, αλλά και το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, που ισχύει από το 2005 για να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων του Κυότο για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου.
Παράλληλα, πρέπει να υποδεικνύονται με σαφήνεια όλες οι δυνατές συνέργειες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν μεταξύ της καινοτομίας για την ποιότητα και την απόδοση, αφενός, και την καινοτομία για τη βελτιστοποίηση της χρήσης της ενέργειας, των αποβλήτων και της ασφάλειας, αφετέρου .
Το πρόγραμμα δράσης για τις περιβαλλοντικές τεχνολογίες της ΕΕ προωθεί τεχνολογικές πλατφόρμες για το υδρογόνο και τα στοιχεία καυσίμου, τις φωτοβολταϊκές διατάξεις, την αειφόρο χημική τεχνολογία, την υδροδότηση και την υγιεινή. Η ΕΕ προωθεί επίσης τη διάδοση των τεχνολογιών που έχουν αντίκτυπο στα κοινωνικά μας συστήματα, για παράδειγμα στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης. Ανάλογα προγράμματα και δράσεις δεν υπάρχουν στο σχέδιο του ΥΠΕΧΩΔΕ.
Όπως δεν προβλέπονται δράσεις για την επίτευξη του στόχου της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, κάτι που γίνεται πλέον σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο ζήτημα της ενημέρωσης και κινητοποίησης των πολιτών και των επιχειρήσεων το σχέδιο αρκείται απλά στο να αναφέρει προθέσεις, χωρίς να προσδιορίζει δράσεις και στόχους. Όμως δεν νοείται εθνική στρατηγική αειφόρου ανάπτυξης χωρίς την ολοκληρωμένη ενημέρωση και κινητιποίηση της κοινωνίας των πολιτών και των επιχειρήσεων, που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αειφόρο ανάπτυξη.
|
Επιστροφή