Ενότητα :Βιοκλιματική Αρχιτεκτονική-Οικολογική δόμηση

Τίτλος : Μαργαρίτα Χονδρού-Καραβασίλη: Βιοκλιματική παράμετρος και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό.

Διαβάστηκε: 661 φορές!

Πλήρες Κείμενο :   


Αρχή κειμένου
Μαργαρίτα Χονδρού-Καραβασίλη: " Βιοκλιματική παράμετρος και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό". Μια από τις κύριες προτεραιότητες για την Ευρώπη στον 21ο αιώνα είναι η επίτευξη της αειφόρου ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό έχει συμπεριληφθεί και ο σχεδιασμός του χώρου με έμφαση αυτό των πόλεων, όπου ζουν σήμερα οι περισσότεροι άνθρωποι (αστικές ανασυγκροτήσεις μέσα από μια νέα αναπτυξιακή άποψη, με περιβαλλοντικές, χωρικές, κοινωνικές και οικονομικές διαστάσεις). Η προσέγγιση είναι πλέον ολιστική, ώστε να εγγυάται επιτυχημένα σχέδια ανασυγκρότησης και έργα υψηλών απαιτήσεων, ενθαρρύνοντας την επανασύνδεση των ανθρώπων, την ήπια κυκλοφορία, την περιβαλλοντική αποδοτικότητα των αστικών περιοχών, άρα επιδιώκεται ένας αειφόρος και οικολογικός σχεδιασμός. Η εναλλακτική προσέγγιση στον χωροταξικό, πολεοδομικό και αρχιτεκτονικό σχεδιασμό βασίζεται στην ευρύτερη οικολογική αντίληψη και στην κοινωνική δικαιοσύνη που διαμορφώνουν νέους τρόπους σκέψης στον μετασχηματισμό του χώρου και ιδιαίτερα των υφιστάμενων αστικών περιοχών. Η ποιότητα της ζωής και του περιβάλλοντος επηρεάζονται καθοριστικά από την πυκνότητα και τη χωροθέτηση λειτουργιών και δραστηριοτήτων, τη δομή του χώρου, τη σχέση ελεύθερων χώρων πρασίνου και τεχνητού περιβάλλοντος, την περιβαλλοντική και ενεργειακή απόδοση δραστηριοτήτων, έργων και κτιρίων, το σύστημα επικοινωνίας και μεταφορών, κλπ. Ο σχεδιασμός με στόχο την αειφορία, σε κάθε επίπεδο, βασίζεται στην περιβαλλοντική παράμετρο, όπως και κάθε διαδικασία ανάπλασης του αστικού χώρου με σκοπό την αποκατάσταση κάθε «διαταραχής» που έχει επέλθει από την βίαιη ανθρώπινη παρέμβαση στο φυσικό περιβάλλον. Σε κάθε περίπτωση και πριν από τη λήψη αποφάσεων πρέπει να μελετηθεί η τοπογραφία και μορφολογία του εδάφους, οι τοπικές κλιματικές συνθήκες και ιδιαιτερότητες με σκοπό την βέλτιστη αξιοποίηση των θετικών κλιματικών παραμέτρων με σκοπό την απολαβή φυσικής ενέργειας. Λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα για τη βέλτιστη χωροθέτηση των βιομηχανικών ζωνών, ιδιαίτερα των οχλουσών (κύρια παραγωγής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα), σε σχέση με τον αστικό ιστό, σύμφωνα με την κύρια διεύθυνση των ανέμων ώστε οι ρύποι από τη ζώνη αυτή να μην επηρεάζουν τον αστικό ιστό και εν γένει το ευρύτερο περιβάλλον. Ορθή χωροθέτηση των διαφόρων λειτουργιών στον αστικό ιστό σε σχέση με τους επικρατούντες ανέμους Στην περίπτωση αυτή η επιλογή λύσεων που συμβάλλουν στην άμεση απαγωγή των ρύπων από φυσικά κανάλια (ρέματα, χαράδρες, κλπ) ή δρόμων και η διοχέτευσή τους σε απομακρυσμένες μη κατοικημένες περιοχές είναι απολύτως απαραίτητη. Δεν ισχύει ωστόσο το ίδιο για τη χωροθέτηση πάρκων, που παράγουν ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, όπως αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, όπου η μόνη προϋπόθεση είναι ο διαθέσιμος φυσικός πόρος και η εξασφάλιση ικανών επιφανειών και κατάλληλων εκτάσεων. Σήμερα η ανάπτυξη αναδύεται από μια ευαίσθητη σχεδιαστική διαδικασία που σέβεται και προστατεύει το περιβάλλον, διατηρεί τη φυσική κατάσταση του χώρου, βοηθά τις περιοχές να ενισχύσουν την ταυτότητά τους και την αστική δομή τους και ανταποκρίνεται στις κοινωνικές, τεχνολογικές και οικονομικές εξελίξεις. Αποτελεί ευκαιρία για την δημιουργία ιδιαίτερων περιοχών, όπου το νέο και το παλιό συνυπάρχουν αρμονικά και συντηρείται η μορφή του εδάφους και τα υφιστάμενα φυσικά στοιχεία (συμπεριλαμβανομένου των ποταμών, των ρεμάτων και των καναλιών, των λιμνών, των λόφων και δέντρων, και γενικά της τοπικής οικολογίας). Καλοσχεδιασμένοι δρόμοι με ασφαλές και άνετο περιβάλλον, κατάλληλη χάραξη των οδικών αξόνων, νέες διαδρομές που συνδέονται με τις υφιστάμενες, σχεδιασμός του τοπίου των δρόμων, πεζοπορία και χρήση του ποδηλάτου, δημιουργία ξεκάθαρων και ιδιαίτερων δημόσιων και ιδιωτικών χώρων, καλή σχέση μεταξύ των κτιρίων, κλπ., είναι κλειδιά για μιαν επιτυχή ανασυγκρότηση. Η ικανοποίηση της απαίτησης για νότια χωροθέτηση των παρόδιων κτιρίων επιτυγχάνεται με κατάλληλη στροφή τους, σε επίπεδο οικοδομικών τετραγώνων κύρια σε νέους οικισμούς και πόλεις όπου λαμβάνονται υπόψη όλες οι βιοκλιματικές παράμετροι. Προκειμένου να διασφαλιστεί ο απρόσκοπτος ηλιασμός νότια προσανατολισμένων κτιρίων θα πρέπει η γωνία ύψους του εμποδίου ή του απέναντι κείμενου κτιρίου, να είναι ίση ή μικρότερη από την γωνία ύψους του ηλίου τον δυσμενέστερο χειμερινό μήνα. Στα αστικά κέντρα στην καλλίτερη των περιπτώσεων θέαση στο ηλιακό φως παρέχεται στους τελευταίους συνήθως ορόφους. Οι λύσεις πρέπει να ελαχιστοποιούν τις περιβαλλοντικές επιδράσεις, να ευνοούν την περιβαλλοντική εκπαίδευση υιοθετώντας οικολογικά ζητήματα και κυρίως να διατηρούν τους φυσικούς πόρους. Δεν νοείται πλέον σκεπτικισμός για την ευρεία και ανεμπόδοστη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο δίκτυο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας και τη βελτίωση της περιβαλλοντικής-ενεργειακής απόδοσης των πόλεων και των κτιρίων μας. Η εξασφάλιση νέων υπαίθριων χώρων στην όλη και στα οικοδομικά τετράγωνα και συγκροτήματα μικτών χρήσεων μπορούν να βελτιώσουν καθοριστικά την ποιότητα ζωής μας.

Επιστροφή