|
Αρχή κειμένου
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΗΣ ΑΠΕ ΣΤΟΝ ΟΙΚΙΣΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ (1994-2001 / ΕΡΓΟ ΥΠΕΧΩΔΕ-ΔΟΠΚ: Μ. ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ)
Α. Η Πληθυσμιακή Έκρηξη και τα επακόλουθά της
Ο πληθυσμός της γης έχει διπλασιαστεί από το 1950 και ήδη προκαλείται μείωση στην κατά κεφαλή καταναλισκόμενη τροφή. Κανένας από τους τρεις τομείς παραγωγής τροφής - αγροτικός, κτηνοτροφικός και αλιευτικός - δεν μπορεί πια ν' ακολουθήσει τους ρυθμούς αύξησης του πληθυσμού. Οι προσπάθειες για αύξηση της διαθέσιμης τροφής βρίσκουν ολοένα αυξανόμενους περιβαλλοντικούς περιορισμούς. Τέτοιοι είναι η δυνατότητα των ωκεανών να παράγουν, των λιβαδιών να θρέψουν κοπάδια, των καλλιεργητών να χρησιμοποιούν λιπάσματα, του υδρολογικού κύκλου να παράγει πόσιμο νερό. Στο ορατό μέλλον δεν υπάρχουν άμεσα εφαρμόσιμες νέες τεχνολογίες που θα αυξήσουν τη παραγωγή τροφίμων.
Απειλητικά φαντάζει η τάση για αύξηση του πληθυσμού. Οι προσπάθειες ανάσχεσης του φαινομένου που σημειώθηκαν κατά τη δεκαετία του '70 έχουν πια σταματήσει. Η ανθρωπότητα αδυνατεί να ελέγξει την αύξηση του πληθυσμού της με αποτέλεσμα την εξάπλωση της πείνας. Η κατά κεφαλή παραγωγή σιτηρών σημειώνει συνεχή πτώση από το 1984. Η αριθμητική σχέση πλουσίων και φτωχών από 1 προς 30 που ήταν το 1950 έχει φτάσει το 1 προς 59 και το μεταξύ τους χάσμα συνεχώς διευρύνεται.
Η παραγωγή πρώτων υλών έχει προκαλέσει δυσανάλογη οικολογική καταστροφή τα τελευταία πενήντα χρόνια, κύρια από την εξόρυξη και επεξεργασία των πρώτων υλών. Οι βιομηχανίες πρώτων υλών κατατάσσονται ανάμεσα στις πιο ενεργειοβόρες και ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για φαινόμενα όπως η όξινη βροχή, το φαινόμενο του "θερμοκηπίου" και καταστροφές του τοπίου. Οι σχετικά χαμηλές τιμές των πρώτων υλών είναι μια από τις αιτίες της υπέρμετρης αύξησης στις οποίες δεν συνυπολογίζονται τα περιβαλλοντικά κόστη εξόρυξης και επεξεργασίας. Κατά τη περασμένη δεκαετία οι τιμές όλων σχεδόν των βασικών υλικών μειώνονταν αισθητά σε όλο τον κόσμο, επιτρέποντας τη σταθερή αύξηση της κατανάλωσής τους. Η οικονομική δραστηριότητα από τα μέσα του αιώνα έχει πενταπλασιαστεί. από το 1950 ως το '90 έχει διπλασιαστεί η βιομηχανική παραγωγή ξύλου, τριπλασιάστηκε το χρησιμοποιούμενο νερό, ενώ οι εξαγωγές πρώτων υλών και βιομηχανικών προϊόντων αυξήθηκαν κατά 11 φορές. Αντίστοιχα στον ενεργειακό τομέα έχει εξαπλασιαστεί η παραγωγή πετρελαίου ενώ η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας σχεδόν διπλασιάζεται κάθε δεκαετία. Την μερίδα του λέοντος έχουν οι ανεπτυγμένες χώρες. Αποτελούν μόνο το 20% του παγκόσμιου πληθυσμού αλλά καταναλώνουν το 86% της παγκόσμιας παραγωγής αλουμινίου, το 81% του χαρτιού, το 80% του σιδήρου και χάλυβα και το 76% της ξυλείας.
Μεταξύ 1960 - 1990 το ετήσιο βάρος των στερεών αστικών απορριμμάτων υπερδιπλασιάστηκε και η κύρια αιτία είναι το καταναλωτικό πρότυπο που επεκράτησε. Τα βιομηχανικά απορρίμματα συχνά προκαλούν σοβαρότερα προβλήματα και παράγονται σε μεγαλύτερες ποσότητες από τα οικιακά. Η ανακύκλωση αυξήθηκε αισθητά κατά την περασμένη δεκαετία, χωρίς όμως να δώσει οριστικά λύση στο πρόβλημα. Η απόρριψη των υλικών δεν σημαίνει μόνο σπατάλη πρώτων υλών αλλά και της ενέργειας που περιέχεται σ' αυτά.
Αποτέλεσμα των διαρκώς αυξανόμενων καταναλωτικών αναγκών είναι η αύξηση των ενεργειακών απαιτήσεων και των ενεργειακών καταναλώσεων σε όλους τους τομείς, στην Βιομηχανία, τις Μεταφορές, στον Οικιακό / Εμπορικό / Τριτογενή τομέα. Τα υψηλά ποσοστά κατανάλωσης ενέργειας, συμβάλλουν στις εκπομπές ρυπογόνων αερίων, που προκαλούν την ατμοσφαιρική ρύπανση και μακροπρόθεσμα τις Κλιματικές Αλλαγές του πλανήτη. Κύριος υπεύθυνος το διοξείδιο του άνθρακα, που παράγεται από την καύση άνθρακα, μαζούτ ή λιγνίτη, και άλλων πρώτων υλών και προκαλεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την τρύπα του όζοντος. Το περιβαλλοντικό κόστος αυτού του τύπου ανάπτυξης, ποτέ δεν συνυπολογίστηκε σοβαρά, ενώ υπήρξε ιδιαίτερα οδυνηρό για την ίδια την ποιότητα ζωής μας, στον πλανήτη. Αποκαλύπτεται σήμερα, όλο και πιο καθαρά, ότι σε όρους χρηματικής δαπάνης, η αποκατάσταση των περιβαλλοντικών ζημιών είναι ιδιαίτερα απαγορευτική τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε εθνικό επίπεδο. Γίνεται επίσης, όλο και πιο φανερή η απειλή, από την χρήση του περιβάλλοντος και της φύσης για την ίδια την ασφάλεια και την δημόσια υγεία. Πυρηνικά ατυχήματα, Διεθνής κρίση στον εφοδιασμό, ατμοσφαιρική ρύπανση, κλιματικές αλλαγές του πλανήτη, είναι μερικές από τις απειλές, που έχουν γίνει περισσότερο αισθητές στο ευρύτερο κοινό. Η συνειδητοποίηση των περιβαλλοντικών αυτών προβλημάτων κάνει πιο επίκαιρη την αναγκαιότητα λήψης άμεσων μέτρων, καθώς και την ανάληψη πρωτοβουλιών σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, ιδιαίτερα μετά την Παγκόσμια Συνδιάσκεψη Κορυφής για το Περιβάλλον, που πραγματοποιήθηκε το 1992 στο RIO DE JANEIRO και η οποία κατέληξε στο Σχέδιο Δράσης για το Περιβάλλον, στην AGENDA 21 και σε Συμβάσεις Πλαίσια για την Βιοποικιλότητα, τις Κλιματικές Αλλαγές και την Προστασία των Δασών.
|
Επιστροφή