Αρχή κειμένου
Θεματική Στρατηγική ΕΕ-Οικολογικές πόλεις:
Τον Ιανουάριο του 2006 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε άλλη μια από τις επτά Θεματικές Στρατηγικές της για το περιβάλλον, η οποία αυτή τη φορά έχει στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις και τις κωμοπόλεις της Ευρώπης. Τέσσερεις στους πέντε Ευρωπαίους ζουν σήμερα σε αστικά κέντρα. Η ποιότητα του αστικού μας περιβάλλοντος έχει επομένως άμεσο αντίκτυπο στην ευημερία μας.
«Οι πόλεις της Ευρώπης θα πρέπει να είναι αειφόρες και να προσφέρουν υψηλή ποιότητα ζωής, ώστε οι άνθρωποι να θέλουν να ζουν και να εργάζονται σε αυτές, και οι επιχειρήσεις να θέλουν να επενδύουν εκεί»,λέει ο Επίτροπος Περιβάλλοντος της ΕΕ, Σταύρος Δήμας. «Η Θεματική Στρατηγική για το αστικό περιβάλλον συνεργάζεται με τα Κράτη Μέλη, ώστε να βοηθήσει τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να ενημερώνονται η μία από την άλλη σχετικά με τα μέτρα που είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά στη βελτίωση της οικολογικής απόδοσης των πόλεών μας.»
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής δημιουργεί πολλές προκλήσεις για τις κωμοπόλεις και πόλεις της Ευρώπης. Αυτές κυμαίνονται από την αστικοποίηση στην κυκλοφοριακή συμφόρηση, την ατμοσφαιρική ρύπανση, τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και τη διαχείριση αποβλήτων. Τα περιβαλλοντικά προβλήματα δεν προέρχονται από μία και μόνο πηγή – αλλά από το συνδυασμό πολλών παραγόντων. Έτσι, οι αποτελεσματικές λύσεις πρέπει να συνυπολογίζουν όλες τις δυνητικές παρενέργειες και να εξασφαλίζουν ότι τα προβλεπόμενα αποτελέσματα δεν υπονομεύονται από δράσεις σε άλλους τομείς.
Για παράδειγμα, η βελτίωση της ποιότητας του αέρα με την αγορά λεωφορείων με μειωμένες εκπομπές ίσως να είναι λιγότερο αποτελεσματική εάν οι αποφάσεις για τη χρήση γης ενθαρρύνουν τη χρήση ιδιωτικών αυτοκινήτων με την κατασκευή χώρων στάθμευσης στο κέντρο της πόλης.
Η προσέγγιση της στρατηγικής στοχεύει στο συντονισμό και τη μεγιστοποίηση του αντίκτυπου των υφιστάμενων μέτρων, και ενθαρρύνει τους τοπικούς υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να βασίζονται σε παραδείγματα χρηστής πρακτικής.
Χρήση της τοπικής γνώσης
Η τοπική αυτοδιοίκηση παίζει το βασικό ρόλο, αλλά οι κυβερνήσεις και η ΕΕ οφείλουν να παρέχουν υποστήριξη και να συνεργάζονται με την τοπική αυτοδιοίκηση ώστε να εξασφαλίζεται η συνοχή των πολιτικών. Στόχος της στρατηγικής είναι να βοηθήσει τις τοπικές αρχές να υλοποιούν καλύτερα την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία, και να υπογραμμίσει τις ευκαιρίες για εξασφάλιση χρηματοδότησης από την ΕΕ, για παράδειγμα μέσω της Πολιτικής Συνοχής.
Η προσέγγιση είναι αποτέλεσμα ανοικτών συζητήσεων διάρκειας τεσσάρων ετών, σχετικά με το τι πρέπει να γίνει ώστε να υποστηριχθούν οι υφιστάμενες πολιτικές σε τοπικό επίπεδο, π.χ. σε σχέση με την ποιότητα του αέρα, την επεξεργασία λυμάτων, το θόρυβο, κτλ.
Η Επιτροπή οργάνωσε επτά ειδικές ομάδες εργασίας και δημόσιες διαβουλεύσεις το 2004 και το 2005. Σύμφωνα με τις διαβουλεύσεις αυτές, η στρατηγική αναφέρει τέσσερεις βασικές περιοχές δράσεις σε επίπεδο ΕΕ, οι οποίες θα πρέπει να αναληφθούν από όλες τις αρχές:
• Η Επιτροπή θα προσφέρει τεχνική καθοδήγηση στην τοπική αυτοδιοίκηση σχετικά με την ολοκληρωμένη περιβαλλοντική διαχείριση και τα αειφόρα σχέδια αστικών μεταφορών, αντλώντας παραδείγματα από την εμπειρία των πιο επιτυχημένων πόλεων. Έτσι θα υποστηριχθεί η εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της ΕΕ σε τοπικό επίπεδο,
• Η υποστήριξη για την κατάρτιση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων θα βοηθήσει τους τοπικούς διαχειριστές να βελτιώσουν τη γνώση και τις δεξιότητές τους,
• Η Επιτροπή θα προσφέρει υποστήριξη για έργα επίδειξης και τη δικτύωση, και θα μελετήσει τη δυνατότητα κατάρτισης ενός πανευρωπαϊκού σχεδίου για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών,
• Η Επιτροπή μελετά το ενδεχόμενο δημιουργίας μια νέας θεματικής πύλης Διαδικτύου που θα παρέχει στην τοπική αυτοδιοίκηση πρόσβαση σε χρήσιμες και επίκαιρες πληροφορίες.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) και τα Κράτη Μέλη θα εμπλέκονται στη βελτίωση της ποσότητας και της ποιότητας των δεδομένων σχετικά με το αστικό περιβάλλον, για παρακολούθηση της προόδου.
Με βάση τις ενδελεχείς διαβουλεύσεις της με τους ενδιαφερόμενους, η Επιτροπή αποφάσισε ότι δεν αιτιολογείται να προτείνει νέα νομοθεσία. Η στρατηγική δεν επιβάλλει κόστος στις δημόσιες αρχές ή τις επιχειρήσεις. Η εθελοντική υιοθέτηση των προτεινόμενων μέτρων ενδέχεται να κοστίσει περίπου το 0,7% του προϋπολογισμού μεταφορών μιας πόλης σε μια πενταετία.
Ωστόσο, η τιμή της αδράνειας θα ήταν πολύ μεγαλύτερη, με περίπου 370.000 πρόωρους θανάτους ετησίως λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ζημιές στο περιβάλλον, και την απώλεια χρόνου και πόρων λόγω της κυκλοφοριακής συμφόρησης.
|