Μικρο -συλλεκτικά

ΣΑΚΗΣ ΚΟΥΡΟΥΖΙΔΗΣ

Στις 14:32 της 24^ης Οκτωβρίου του 2004 αναχώρησε από τον σιδηροδρομικό σταθμό του Λινκόπινγκ (Linkoeping), στα νότια της Στοκχόλμης, το πρώτο τραίνο στον κόσμο που κινήθηκε με βιοαέριο. Το τραίνο αυτό αποτελούνταν από ένα μόνο βαγόνι, διένυσε 80 χλμ. μεταφέροντας 60 επιβάτες. Αντικατέστησε τους δύο κινητήρες ντίζελ μιας παλιάς μηχανής, με δύο νέους που μπορούσαν να χρησιμοποιούν ως καύσιμο το βιοαέριο, το οποίο ήταν τοποθετημένο σε 11 κιβώτια. Μετά από τις αλλαγές αυτές το τραίνο μπόρεσε να κινηθεί με ταχύτητα 130 χλμ/ώρα, έχοντας μια αυτονομία 600 χλμ. Το βιοαέριο είναι μια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας που προέρχεται από οργανικά απορρίμματα και συνιστά μια σημαντική εξέλιξη τόσο στο οικονομικό επίπεδο όσο και σε αυτό της ρύπανσης και του θορύβου, αφού από τη μια απελευθερώνει πολύ λιγότερα αέρια του θερμοκηπίου και από την άλλη οι κινητήρες με βιοεάριο είναι πολύ πιο αθόρυβοι από τους αντίστοιχους με ντίζελ.

Η Ιταλία είναι η χώρα που επενδύει περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στον κόσμο στις σιδηροδρομικές υποδομές (περισσότερο από 20 δις ευρώ, μόνο για τα τραίνα υψηλών ταχυτήτων). Έχει ένα σιδηροδρομικό δίκτυο 16.000 χλμ. το οποίο διατρέχουν καθημερινά 8.000 τραίνα (+ 1.200 εμπορικά) μεταφέροντας 1,5 εκ. επιβάτες (+83.000 τόνους εμπορευμάτων). Στους πρώτους 6 μήνες του 2006 το 90% των περιφερειακών τραίνων έφτασε στον προορισμό του με καθυστέρηση μικρότερη των 5 λεπτών και το 89% των μακρινών διαδρομών έγιναν με καθυστέρηση μικρότερη των 15λεπτών. Με τα τραίνα υψηλής ταχύτητας οι χρόνοι των διαδρομών θα μειωθούν κατά 50% περίπου. Για να γίνουν οι υποδομές για τις υψηλές ταχύτητες χρειάστηκε να διανοίξουν πολλά νέα τούνελ (μόνο για τη διαδρομή Μπολόνια – Φλωρεντία κατασκευάστηκαν 70 χλμ. νέων τούνελ).

Υπάρχουν και χειρότερα... Ανάμεσα σε ένα δείγμα 26 πόλεων της ΕΕ με πληθυσμό μεγαλύτερο των 500.000 κατοίκων, 3 ιταλικές που είχαν συμπεριληφθεί στο δείγμα, η Ρώμη είναι 5^η από το τέλος και το Μιλάνο με τη Νάπολι στις δύο τελευταίες θέσεις με βάση την κατάσταση του περιβάλλοντος. Το Μιλάνο ήταν στην τελευταία θέση στις επιδόσεις για το νέφος, έχει τις υψηλότερες τιμές σε ότι αφορά τα αιωρούμενα σωματίδια και ...υστερεί μόνον έναντι του Παρισιού στις -αρνητικές- τιμές του όζοντος. Δεν ξέρουμε αν στο δείγμα των πόλεων που εξετάστηκαν υπήρχαν και ελληνικές πόλεις, αλλά πολύ αμφιβάλλουμε. Πάντως, πολλές ιταλικές πόλεις ξεπερνούν τα όρια της ρύπανσης πάρα πολύ συχνά: Φλωρεντία 272 μέρες το χρόνο, Τορίνο 213, Ρώμη 188, Βερόνα 187, Μπάρι και Μπρέσια 181, Μπολόνια 107, Μιλάνο 106 κλπ. (περιοδικό Panorama, 23.11.2006). Για την Ελλάδα τα αντίστοιχα στοιχεία είναι μειωμένης προσβασιμότητας.         

Ορισμένες αεροπορικές εταιρείες επιβραβεύουν τους επιβάτες-πελάτες τους που ταξιδεύουν περισσότερο, δίνοντας, ως μπόνους, κι άλλα αεροπορικά εισιτήρια για νέα ταξίδια. Επειδή οι αερομεταφορές είναι ιδιαίτερα ρυπογόνες (υπολογίζοντας την αναλογία καυσίμου ανά επιβάτη, ανά χιλιόμετρο) και επειδή στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε με το φαινόμενο του θερμοκηπίου να απαιτεί δραστικές μειώσεις των εκπομπών, οι προτάσεις για τον περιορισμό τους δεν θα αργούσαν. Μεταξύ αυτών, μία από τις πλέον επαναστατικές, είναι ασφαλώς αυτή του νέου αστέρα των Άγγλων συντηρητικών, του Τζώρτζ Όσμπορν, ο οποίος πρότεινε να φορολογούνται οι επιβάτες ανάλογα με τα διανυόμενα χιλιόμετρα κάθε χρόνο. Αυτός ο πράσινος φόρος θα μπορούσε να επιβάλλεται και μέσω των καυσίμων των αεροπλάνων ή ανά πτήση.

Ενώ η επιστροφή της πυρηνικής λύσης ως απάντησης στο φαινόμενο του θερμοκηπίου προωθείται από πολλές πλευρές, ένα ερώτημα που πλανάται παράλληλα με αυτό είναι τι γίνεται με τους παλιούς πυρηνικούς σταθμούς που λειτουργούν στην Ευρώπη και θεωρούνται ως μονάδες υψηλού ρίσκου. Η Λιθουανία έχει εισπράξει 900 εκ. ευρώ από την ΕΕ για να κλείσει το παλιό σταθμό της πόλης Ινιαλίνα, ο οποίος είναι παρόμοιος με αυτόν του Τσέρνομπιλ, αλλά κρατάει ...καθυστέρηση μέχρι να κατασκευάσει δύο νέους σταθμούς που προβλέπεται να ολοκληρωθούν ως το 2015. Από τη μονάδα αυτή η Λιθουανία παίρνει το 70% της ενέργειας που χρειάζεται και δίνει και στις άλλες δύο βαλτικές χώρες. Συνολικά, στις χώρες της ΕΕ από την  ανατολική Ευρώπη λειτουργούν 24 συνολικά πυρηνικοί σταθμοί παλαιού σοβιετικού τύπου. Ανάμεσα σε αυτούς υπάρχουν ορισμένοι που είναι μάλιστα της πρώτης γενιάς (1 στη Λιθουανία, 2 στη Σλοβακία, 1 στη Βουλγαρία και 1 στη Ρουμανία), Συνολικά στην ΕΕ λειτουργούν 152 πυρηνικοί σταθμοί για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, από τους οποίους η ΕΕ καλύπτει το 1/3 των ενεργειακών της αναγκών. Ένας πυρηνικός σταθμός είναι προγραμματισμένος να λειτουργεί για 40 χρόνια και η μέση ηλικία των σταθμών της ΕΕ αυτή της στιγμή είναι ήδη 25 χρόνια (στη Γερμανία και τη Γαλλία είναι 20 χρόνια, ενώ στη Μ. Βρετανία 30 χρόνια). Στο δίλημμα, τι κάνουμε, ανανέωση της πυρηνικής υποδομής ή πέρασμα στην μετα-πυρηνική Ευρώπη, η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι κατηγορηματικά η δεύτερη.

Δαίμων της Οικολογίας

τ. 72, 6/07