Αρχή κειμένου
Ενημερωτικά κείμενα εντός του δικτυακού τόπου της "ANELIXI": www.anelixi.org
Η ANELIXI ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΔΙΚΤΥΟ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΔΟΜΗΣΗΣ.
Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΟΜΗΣΗ
Η δόμηση στις χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου ακολούθησε και υποστήριξε - κυρίως από τις αρχές του 20ου αιώνα και ιδιαίτερα από τα μέσα του- τις δομές που υπαγόρευε ο εκρηκτικός ρυθμός ανάπτυξης της βιομηχανικής παραγωγής.
Σε πρωτόγνωρους για τα μέχρι τότε δεδομένα χρόνους συγκεντρώθηκαν τεράστιοι ανθρώπινοι πληθυσμοί σε υπερμεγέθη αστικά κέντρα υψηλών πυκνοτήτων. Από το 1920 ως το 2000 οι αστικοί πληθυσμοί αυξήθηκαν από 300.000.000 σε 3.000.000.000, το μισό δηλαδή των ανθρώπινων πληθυσμών. Οι σύγχρονες πόλεις συγκεντρώνουν πληθυσμούς ακόμα και άνω των 30.000.000 (Νέο Μεξικό, Τόκιο, Γιοκοχάμα). Δημιουργήθηκαν έτσι εκτεταμένες περιοχές γκέτο, παραγκουπόλεων, στρατοπέδων, αυθαιρέτων, βιομηχανικής κατοικίας αλλά και κατοικίας υπνωτηρίου, μεζονέτας- φυσαρμόνικας χωρίς πολεοδομική δομή και με απόντα κοινωνικό ιστό.
Το κτίριο εντάσσεται στην αλυσίδα της παγκόσμιας βιομηχανικής παραγωγής και μεταβάλλεται σε βιομηχανοποιημένο καταναλωτικό προϊόν. Αποπροσωποποιείται. Αποσυνδέεται από το χρήστη από τα ειδικά δεδομένα (τόπος, κλίμα) και από τις πραγματικές επιταγές, ανάγκες και δυνατότητες των κοινωνιών (πολιτισμός, οικονομία).
Η ποιότητά του υπαγορεύεται από τα μινιμαλιστικά standards της παγκόσμιας ‘κοινωνίας της αφθονίας': Την τυποποίηση, την ομοιομορφία, την ισοπέδωση, την ευτελή κατασκευή, την συμπίεση του κόστους παραγωγής, την απώλεια κάθε στοιχείου ταυτότητας. Ταυτόχρονα υπαγορεύεται από το υπέρτατο χαρακτηριστικό αυτής της ‘αφθονίας' δηλαδή, από την εκτός πραγματικών κοινωνικών δυνατοτήτων αύξηση της τιμής για προϊόντα μιας χρήσης. Οι άνθρωποι και οι πληθυσμοί μεταβάλλονται σε αποστασιοποιημένους, αμέτοχους αποδέκτες και ανίδεους καταναλωτές του προϊόντος ‘κτιρίου' ή ‘δομημένος χώρος'.
Ως βιομηχανικό προϊόν το κτήριο εναρμονίζεται με τις υλικές προδιαγραφές και τους νόμους του σύγχρονου τρόπου ανάπτυξης. Καταναλώνει αφειδώς ενέργεια ορυκτών καυσίμων και η κατασκευή του καθορίζεται από την τεχνολογία, από τα υλικά και προϊόντα της σκληρής χημικής βιομηχανίας των υδρογονανθράκων του πετρελαίου.
Στο σύγχρονο κτιριακό απόθεμα αυτού του τύπου οφείλεται (σε ένα ποσοστό γύρω στο 50%) τα φαινόμενα του θερμοκηπίου, της καταστροφής του όζοντος και της κλιματικής μεταβολής. Το απόθεμα αυτό είναι επίσης υπεύθυνο σε ένα εξίσου σοβαρό ποσοστό (που δεν έχει υπολογιστεί επίσημα σε αριθμητικά μεγέθη) για την ρύπανση, την τοξίνωση της ατμόσφαιρας, των θαλασσών, του εδάφους, και του υπεδάφους. Συνεπακόλουθη είναι η προσβολή των ζωντανών οργανισμών από στρατηγικής βαρύτητας βλάβες (γενετικές ανωμαλίες και μεταλλάξεις, προσβολές του ανοσοποιητικού ή κεντρικού νευρικού συστήματος, καρκινογενέσεις κ.α.).
Ο σύγχρονος δομημένος κόσμος, ο ανθρωπογενής χώρος που μας περιβάλει, προσβάλει τις περιβαλλοντικές ισορροπίες, τις ισορροπίες των ζωντανών οργανισμών, πάνω απ΄ όλα την ανθρώπινη υγεία, προσβάλει και βιάζει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ψυχική ισορροπία, τις στοιχειώδεις αισθητικές, λειτουργικές και χρηστικές απαιτήσεις του σύγχρονου ανθρώπου.
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΔΟΜΗΣΗ
Ο βιοκλιματικός σχεδιασμός των κτιρίων επανασυνδέει το κτίριο με το φυσικό χώρο και τους νόμους του. Εξασφαλίζει τη θέρμανση και το δροσισμό με την αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας και του τοπικού μικροκλίματος. Κατανοεί και εφαρμόζει τους νόμους της θερμοδυναμικής, της γεωθερμίας, της φυσικής κίνησης των αιολικών ρευμάτων και αξιοποιεί τις θερμικές ιδιότητες των υλικών παρέχοντας μια νέα ποιότητα θερμικής άνεσης το χειμώνα και το καλοκαίρι (θαλπωρή - δροσιά). Παράλληλα πετυχαίνει υψηλά ποσοστά εξοικονόμησης ενέργειας ορυκτών καυσίμων (60, 70 έως και 80% στο ελληνικό κλίμα) με απλούς ‘παθητικούς’ τρόπους. Αναδεικνύει παραγκωνισμένες αλλά και νέες αισθητικές και μορφολογικές αξίες, οικίες, αρμονικές και ζωογόνες για τον ανθρώπινο χώρο.
Τα ενεργητικά συστήματα αξιοποίησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (φωτοβολταϊκά, ηλιακοί συλλέκτες, ανεμογεννήτριες, αντλίες θερμότητας, κτλ) συγκεντρώνουν και ενισχύουν την δυνατότητα ακόμα και της ολοκληρωτικής ενεργειακής αυτονομίας των κτιρίων και των οικιστικών συνόλων.
Η εφαρμογή των σύγχρονων καθαρών τεχνολογιών δόμησης, η χρήση ‘καθαρών’ αβλαβών για το περιβάλλον και τον άνθρωπο υλικών και τεχνολογιών (χαμηλής πρωταρχικής ενέργειας, εξοικονόμησης σπάνιων φυσικών πόρων, ανακυκλώσιμων, αφομοιώσεων και κυρίως μη τοξικών) επαναφέρουν στο ακέραιο μη διαπραγματεύσιμους όρους ζωής που έχουν απαξιωθεί, εκπέσει και τελικά θυσιαστεί στο βωμό της σύγχρονης, μη βιώσιμης ‘τεχνολογικής ανάπτυξης’.
Ο βιοκλιματικός σχεδιασμός, ο ενεργειακός σχεδιασμός, ο σχεδιασμός κτιρίων καθαρών τεχνολογιών δόμησης, χαμηλότερου κόστους και αυξημένου χρόνου ζωής, που εξοικονομεί κοινωνικούς και φυσικούς πόρους και αξιοποιεί τη φυσική ενέργεια, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως κάποια από τις πολλές διαφορετικές προσφερόμενες δυνατότητες ειδικού σχεδιασμού. Είναι ο ολοκληρωμένος, ορθός αρχιτεκτονικός σχεδιασμός των επιταγών του σήμερα, της δόμησης που ανταποκρίνεται στις πιο απλές, πρωταρχικές και ριζικές ανάγκες του ανθρώπου για το χώρο του, ενός χώρου βιώσιμου εναρμονισμένου ξανά με τις φυσικές ισορροπίες και όχι πια σε αναγκαστική σύγκρουση με αυτές...
|