Ας μην ξεχάσουμε το φαινόμενο του θερμοκηπίου

Στο άρθρο του που έστειλε για δημοσίευση στην ΑΥΓΗ ο Νικήτας Λιοναράκης αναφέρεται στο κλίμα που επικράτησε τις μέρες των φωτιών και γράφει για τη στάση της Greenpeace:

Του Νικήτα ΛΙΟΝΑΡΑΚΗ

Για μας "υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στις φωτιές αυτού του καλοκαιριού και τις κλιματικές αλλαγές". Σύνδεση με το "φαινόμενο του θερμοκηπίου". Η Greenpeace πιστεύει, "πως ο εξαιρετικά ξηρός χειμώνας, οι καύσωνες και οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού έχουν σχέση με τις προβλεπόμενες επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών στη χώρα μας. Αν και οι πυρκαγιές δεν ξεκίνησαν απ’ αυτό, είναι σίγουρο πως βρήκαν ιδανικές συνθήκες για να επεκταθούν".
Γιατί, όμως, η Greenpeace δείχνει να είναι εκτός επικαιρότητας; Ή μήπως συμβαίνει το αντίθετο;
Ως διεθνής οργάνωση, έχει τη δυνατότητα να παρατηρεί τα περιβαλλοντικά προβλήματα σε ολόκληρο τον πλανήτη. Δυστυχώς στην Ελλάδα έχει περάσει απαρατήρητο το γεγονός, ότι η μεγαλύτερη περιβαλλοντική μη κυβερνητική οργάνωση (ΜΚΟ) του κόσμου, με εκατομμύρια μέλη στον κόσμο και 20.000 στη χώρα μας, εδώ και λίγο καιρό βρίσκεται σε κατάσταση "κόκκινου συναγερμού"! Το ζήτημα των κλιματικών αλλαγών οδήγησε στο "φαινόμενο του θερμοκηπίου" και, ως εκ τούτου, κτύπησε το καμπανάκι του κινδύνου για όλη την ανθρωπότητα. Δεν μπορεί, λοιπόν, μια οργάνωση σαν την Greenpeace παρά να το αναδείξει σαν το Νο 1 περιβαλλοντικό πρόβλημα του πλανήτη. Είναι τόσο σοβαρή η κατάσταση, ώστε οι παγκόσμιοι σχεδιασμοί της αναγορεύουν, πλέον, τη "μάχη για το κλίμα" σαν την "μητέρα όλων των μαχών"! Και όλοι οι άλλοι περιβαλλοντικοί στόχοι της, υποτάσσονται σε αυτόν! Αυτό γίνεται για πρώτη φορά στην ιστορία της.

Ιδού, λοιπόν, η αιτία για τον "άχαρο ρόλο" που είπαμε στην αρχή. Στην Greenpeace δεν υπάρχουν αφελείς! Θα μπορούσαμε και εμείς να πούμε για τα πασιφανή. Για τις ολιγωρίες του κράτους, για την ανάγκη, έστω και εκ των υστέρων, ανακούφισης των πυροπαθών κ.λπ. Επιλέγουμε, όμως, να μιλήσουμε για το θέμα που καθορίζει τις συνθήκες που γεννήθηκαν οι φετινές πυρκαγιές! Αλλά "δεν παίζει" στην ελληνική δημοσιότητα των ημερών. Η ευθύνη, όμως, μιας μεγάλης ΜΚΟ δεν είναι να παίξει επικοινωνιακά παιχνίδια. Το δικό της το "δάκτυλο", λοιπόν, είναι υποχρεωμένο να δείχνει το "φεγγάρι"! Και να επιμένει, ότι όλοι πρέπει να κατανοήσουμε, ότι η θέαση διαφόρων "δακτύλων" που αγνοούν το "φεγγάρι" δεν συνιστά πλέον σώφρονα στάση.

Φίλος εξαίρετος δημοσιογράφος κατηγόρησε την Greenpeace, λόγω της γνωστής διαφήμισης, επί "Σαβαναρολισμό". Αυτή είναι η μία πιθανότητα. Υπάρχει και μία άλλη. Να έχει δίκαιο η Greenpeace (η οποία ουδέποτε εξέφρασε καταστροφολογικές απόψεις). Ας δούμε τα, ως εξ αυτής της πιθανότητας, σενάρια.

Α. Οι φωτιές που μας συγκλόνισαν πράγματι δεν είχαν "ανάλογο στο παρελθόν". Εάν, όμως, η Greenpeace έχει δίκαιο, δυστυχώς θα έχουν "ανάλογα στο μέλλον"! Και δεν θα πρόκειται για τις φωτιές που ήξεραν οι γονείς και οι παππούδες μας. Αυτές ήταν ελάχιστα καταστροφικές, μπροστά "στις φυσικές καταστροφές που θα προκύπτουν από τις κλιματικές αλλαγές (λόγω ξηρού εδάφους, ελάχιστης υγρασίας, πτώσης της θερμοκρασίας κ.λπ). Το ίδιο και οι "παράλογες" καταιγίδες, οι πλημμύρες (στη Ρουμανία και αλλού φωτιές και πλημμύρες εναλλάσσονταν όλο το καλοκαίρι). Και δεν εννοώ αυτές που θα προκύπτουν από τη διάβρωση του εδάφους.

Β. Η "αλήθεια" της Greenpeace αλλάζει και τη στόχευση. Πρώτος στόχος για να αποφύγουμε -μακροχρονίως- "αυτές τις πυρκαγιές", η διεθνής δράση της χώρας για το κλίμα (Γκορ, Μπλερ, Μέρκελ, Ε.Ε. κ. ά. δείχνουν τον δρόμο). Δεύτερος η άμεση συμμόρφωση, στο εσωτερικό, με τους στόχους του Κιότο και με τις φετινές εντυπωσιακές αποφάσεις της Ε.Ε. για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (η Ελλάδα απέχει από την υλοποίηση των υποχρεώσεών της). Τρίτος η ατομική συμμόρφωση του καθενός στο αναλογούν στον καθένα μας μερίδιο ευθύνης για το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Γ. Το σενάριο, όμως, της Greenpeace έχει και ένα άλλο χαρακτηριστικό. Οδηγεί σε "μεταβολή παραδείγματος", όπως έλεγε ο μεγάλος Τόμας Κουν. Και αυτό έχει πρακτικές συνέπειες. Οι συνταγές που γνωρίζαμε και με βάση τις οποίες σχεδιάζουμε, αλλά και κατακρίνουμε την μη αποτελεσματική λειτουργία τους, αποδεικνύονται ξεπερασμένες! Η Greenpeace δεν έχει, φυσικά, θεσμικές συνταγές για την αντιμετώπιση των συνεπειών από τις κλιματικές αλλαγές. Μπορώ, όμως, να καταθέσω ορισμένες προσωπικές σκέψεις. Περισσότερο για να φανεί το απαιτούμενο μέγεθος των ανατροπών. Μήπως στις συνθήκες των φωτιών που ζήσαμε, το μοντέλο οργάνωσης της "Πυροσβεστικής", όπως την ξέραμε, εξάντλησε τον κύκλο της; Μήπως δεν "απέτυχε", αλλά απλώς "δεν φτιάχτηκε για να αντιμετωπίσει τέτοιες συνθήκες"; Μήπως θα πρέπει να οδηγηθούμε στην "πυροσβεστική με τη συμμετοχή και της κάθε τοπικής κοινωνία ανά δήμο"; Με μόνιμους επαγγελματίες πυροσβέστες που θα εκπαιδεύουν και θα διοικούν τους ημιαμοιβόμενους "ντόπιους εθελοντές εποχιακούς"; Κάτι πέρα από την σημερινή Πυροσβεστική, πέρα, όμως, και από τις εθελοντικές ομάδες δασοπυρόσβεσης. Η πρόσφατη περιπέτεια έδειξε, ότι οι ίδιοι οι κάτοικοι κράτησαν το μεγάλο μέρος της ευθύνης. Εάν είχαν εκπαίδευση και -κυρίως- δικά τους σύγχρονα μέσα, θα έκαναν θαύματα. Η ψευδαίσθηση του 20ου αιώνα, ότι η Πυροσβεστική αποτελεί δημόσια υπηρεσία ξεκομμένη από την κοινωνία των πολιτών έφθασε στα όριά της. Με αυτό τον τρόπο, η σημερινή δύναμη των 3.500 πυροσβεστών θα φτάσει τους 50.000 ή και τους 100.000 (ανάλογοι αριθμοί θεωρούνται ρεαλιστικοί σε πολλές χώρες);
Όλοι αυτοί, φυσικά, θα λειτουργούσαν σε ενιαία διοίκηση, όποτε προκύπτει ανάγκη.
Τέλος, και επειδή ο ρόλος των ΜΚΟ στην αντιμετώπιση των δημόσιων προβλημάτων είναι πλέον αναντικατάστατος, η στράτευση ακόμα περισσότερων πολιτών σε αυτές -και στην Greenpeace- είναι ο μόνος τρόπος για "να αποφύγουμε στο μέλλον τις φυσικές καταστροφές που θα συνδέονται με τις κλιματικές αλλαγές".

* Ο Νικήτας Λιοναράκης

είναι αντιπρόεδρος της Greenpeace

Αυγή, 12/10/2007