ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΚΑΙ ΚΟΚΚΙΝΟΙ

Οι Γερμανικές εκλογές και η συνεργασία των οικολογικών κομμάτων με τη σοσιαλδημοκρατία

Ηλίας Ευθυμιόπουλος

Πολλές καρδιές πήγαν στη θέση τους, μετά την οριακή έστω νίκη της κοκκινοπράσινης συμμαχίας στις Γερμανικές εκλογές. Κάποιοι αντλούν κουράγιο για τις δικές τους επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις, κάποιοι άλλοι, που σκέφτονται λιγότερο εθνοκεντρικά, αναπτερώνουν τις ελπίδες τους για την ισχυροποίηση και μετεξέλιξη της δημοκρατικής Ευρώπης, ενώ τέλος οι διεθνιστές μπορούν να ποντάρουν στις δηλώσεις Σρέντερ για την καταδίκη των μονομερών και φιλοπολεμικών διαθέσεων του Μπους, τη στιγμή που δεξιόστροφοι μουσώνες πλήττουν τόσο την γηραιά, όσο και τις νεότερες ηπείρους.

Έτσι, και μετά την επικράτηση του Πέρσον στη Σουηδία, ο Γερμανογαλλικός άξονας μπορεί να μετατοπιστεί προς Βορράν και να αλλάξει συνιστώσες, οι δε Πράσινοι μπορούν να επαίρονται ότι για πρώτη φορά στην ιστορία τους  μπορούν να γίνουν ρυθμιστές όχι μόνο των Γερμανικών αλλά και των Ευρωπαϊκών πραγμάτων. Άλλωστε είναι και η πρώτη φορά που λαμβάνουν τέτοιο ποσοστό εδρών, πράγμα που τους δίνει το δικαίωμα να διεκδικήσουν σημαντικά πόστα στη κυβέρνηση. Να θυμίσουμε ότι στο προηγούμενο κυβερνητικό σχήμα οι Πράσινοι είχαν  3 υπουργούς (εξωτερικών, περιβάλλοντος και γεωργίας), 2 υφυπουργούς  και 4 υπουργούς σε κυβερνήσεις κρατιδίων. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη εικοσαετή τους πλέον παρουσία στην συντεταγμένη πολιτική της Γερμανίας, έδωσε στους Πράσινους τη δυνατότητα να επηρεάσουν σημαντικά και την γενικότερη πολιτική, αλλά και το πρόγραμμα της σοσιαλδημοκρατίας. Από τις σημαντικότερες επιτυχίες τους ήταν το μπλοκάρισμα της πώλησης όπλων σε περιοχές κρίσεων ή/και σε αντιδημοκρατικά καθεστώτα, καθώς και η συνολική στροφή της γερμανικής γεωργίας/κτηνοτροφίας προς οικολογικά πρότυπα. Στο διάστημα της τελευταίας τριετίας, η πολιτική της κυβέρνησης Σρέντερ σε ότι αφορά την διατροφική ασφάλεια και τις μεθόδους παραγωγής, κατέστη η πιο προωθημένη σε ολόκληρη την Ευρώπη, πολύ πέραν των απαιτήσεων της Ατζέντα 2000 και των κατευθύνσεων της αναμορφωμένης ΚΑΠ (καλό θα ήταν να τα πληροφορηθούν αυτά αρκετοί από τους δικούς μας αγροτοπατέρες, να επισκεφθούν τη Γερμανία, ή έστω να κάνουν μια βόλτα στο Internet).

To μεγαλύτερο όμως επίτευγμα των Γερμανών Πρασίνων είναι ότι με την συμμετοχής τους σε κυβερνητικά και αυτοδιοικητικά σχήματα, μπορεί μεν να έβαλαν νερό στο κρασί τους, αλλά από την άλλη μεριά έστρεψαν σημαντικά τμήματα του γερμανικού πληθυσμού σε νέες αξίες και νέες πρακτικές (στην ενέργεια, τις μεταφορές, την ανακύκλωση κτλ.) προσγειώνοντας την πολιτική οικολογία στην καθημερινότητα. Άλλωστε, από το 1990 και μετά, η εκλογική τους πελατεία προέρχεται όλο και λιγότερο από τους αριστεριστές και τους σκληρούς «εναλλακτικούς» και περισσότερο από μεσαία στρώματα ευκατάστατων και μορφωμένων, νεώτερων συνήθως ηλικιών, που παραδοσιακά ψήφιζαν σοσιαλιστές, αλλά και φιλελεύθερους και χριστιανοδημοκράτες. Αυτή η διεισδυτικότητα των Πρασίνων, από τη μια αλλάζει βέβαια τη φυσιογνωμία τους, από την άλλη  όμως τους δίνει τη δυνατότητα να δημιουργήσουν ένα δικό τους πολιτικό χώρο, πιέζοντας όσο μπορούν για μεταρρυθμίσεις και δίνοντας μάχες που άλλοτε κερδίζουν και άλλοτε χάνουν (όπως το «πρασίνισμα» της βιομηχανίας αυτοκινήτων).  

Στην αρχή βέβαια τα κινήματα και τα κόμματα των Πρασίνων στην Ευρώπη πίστευαν ότι ξεπερνούν τη διάκριση «αριστεράς – δεξιάς» δίνοντας έμφαση σ΄ένα διαπαραταξιακό αγαθό που είναι το περιβάλλον και σε μια αντιεξουσιακή ρητορεία που συγκινούσε τους νέους και τους περιθωριακούς. Σιγά- σιγά και με την επικράτηση των «ρεαλιστών» στους εσωτερικούς συσχετισμούς, το στίγμα και το χρώμα μετατοπίστηκαν δίνοντας τη θέση τους στην ανάγκη για μια εφαρμοστέα πολιτική που περιελάμβανε εκτός από την νέα οικονομία και την εκτός του συστήματος αγορά, την υπεράσπιση κοινωνικών διεκδικήσεων νέου τύπου όπως τα δικαιώματα των μεταναστών και η αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως στην κυβέρνηση Ζοσπέν οι Γάλλοι Πράσινοι αναλαμβάνουν το νεοϊδρυθέν χαρτοφυλάκιο της «Οικονομίας της Αλληλεγγύης» ενώ οι Γερμανοί Πράσινοι διεισδύουν στα εργατικά συνδικάτα που για πρώτη φορά αναγνωρίζουν πως το περιβάλλον δεν καταργεί θέσεις εργασίας, αλλά αντίθετα αποτελεί μια νέα δυναμική πρόκληση και εναλλακτική δυνατότητα απέναντι στην μέχρι τότε αμυντική τους - και εν πολλοίς αδιέξοδη -  πολιτική.  

Παρά λοιπόν τις αμφιβολίες για την καθαρότητα των γραμμών, πολλές από τις οποίες εκφράζονται από εκείνους που νοιώθουν ότι απειλείται η κομματική τους πελατεία, οι Πράσινοι όχι μόνο καταφέρνουν να παραμένουν στο προσκήνιο, αλλά και να δίνουν ένα νέο νόημα και περιεχόμενο στην αριστερά.

Τα Νέα, 09.2002