Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ

Η νομιμοποίηση των αυθαιρέτων και ο φαύλος κύκλος της αναπαραγωγής της παρανομίας στο σύστημα δόμησης

Ηλίας Ευθυμιόπουλος

Οι ρυθμίσεις για τα αυθαίρετα δεν είναι παρά η συνέχιση του παλιού καθεστώτος. Με μικρές βελτιώσεις, όπως π.χ. ο αποκλεισμός από τις ευεργετικές διατάξεις του νομοσχεδίου, των αυθαιρέτων σε ρέματα, δάση, αρχαιολογικούς χώρους, και περιοχές προστασίας... Η φιλοσοφία όμως παραμένει η ίδια: αφού δεν μπορούμε να αποτρέψουμε την αυθαίρετη δόμηση, τουλάχιστον ας  την νοικοκυρέψουμε. Ας της δώσουμε μια (τελευταία;) ευκαιρία να ενταχθεί στο σχέδιο, έστω και εκ των υστέρων. Aς την κοινωνικοποιήσουμε. Το όλο ζήτημα είναι στην λέξη τελευταία.

Είναι όμως πράγματι αδύνατη η αποτροπή; Μια λιγότερο ρηχή ερμηνεία του φαινομένου, θα κατέληγε στο προφανές πλέον συμπέρασμα ότι η αυθαίρετη δόμηση δεν είναι αποτέλεσμα μιας ανάγκης στεγαστικής. Τουλάχιστον για τη δεύτερη και τρίτη γενιά των αυθαιρέτων. Είναι η αδυναμία μιας συντριπτικής πλειοψηφίας εργαζομένων (και μη) να διοχετεύσουν κάπου πιο παραγωγικά το ατομικό τους οικονομικό πλεόνασμα. Είναι μια επένδυση, ακόμα κι αν είναι της συμφοράς. Είναι η παράταση του μύθου ότι εκεί μόνο υπάρχει μακροπρόθεσμα ασφάλεια. Είναι βέβαια και η βαθιά περιφρόνηση του νόμου, ως στοιχείο κουλτούρας και όχι με την έννοια της εξαίρεσης. Την οποία η κάθε φορά ρυθμίσεις ανατροφοδοτούν και αναπαράγουν: δεν βαριέσαι, κάτι θα γίνει πριν από τις εκλογές.

Όμως η παρανομία δεν εξαντλείται στην ακροτελεύτια πράξη της κατασκευής. Αυθαίρετη δόμηση  σημαίνει ένα απέραντο σύστημα παραοικονομίας. Με εργολάβους και προμηθευτές. Το ερώτημα παραμένει: γιατί οι αρμόδιες αρχές (ΣΔΟΕ, πολεοδομία κτλ.) δεν παρεμβαίνουν στους κρίσιμους κρίκους της αλυσίδας; σ΄ αυτούς π.χ. που πωλούν υλικά (χαλίκι, τσιμέντο, σίδηρο, κουφώματα, μηχανολογικό εξοπλισμό) στους άνευ αδείας εργολάβους; Αν έμπαινε το μαχαίρι στο κόκαλο, ίσως η «ρύθμιση» θα ήταν πράγματι η τελευταία.  

Τα Νέα, 09.2003.