ΣΟΣ

Συμμαχία Οικολογικός Συναγερμός

Γιάννης Σακιώτης

Το καλοκαίρι που μόλις αφήσαμε, η Ελλάδα υπέστη ασύλληπτης κλίμακας οικολογική καταστροφή. Μαζί με τους πολύτιμους υλικούς πόρους της ελληνικής φύσης και αγροτικής οικονομίας κάηκαν και πολλές ψυχές –παλιότερα πουλιόντουσαν στο διάολο-, κάτι το οποίο καταγράφηκε στην εκλογική επιβράβευση πρωτίστως της ΝΔ και δευτερευόντως του ΠΑΣΟΚ στις καμένες περιοχές, εκεί όπου ο δικομματισμός που συστηματικά λεηλατεί το φυσικό κεφάλαιο της χώρας εδώ και 33 χρόνια, κυμάνθηκε από το 84% μέχρι και το 88%, ενώ η γεμάτη αποκαΐδια Μεσσηνία, ήταν ή μόνη περιφέρεια που το κυβερνών κόμμα αύξησε το ποσοστό του…

Ποιες είναι λοιπόν οι ωμές διαπιστώσεις που προκύπτουν;

Πρώτα, η κυβέρνηση έχει αποδείξει την εχθρότητά της για την ελληνική φύση, την αρπακτική διάθεση κατασπατάλησης και λεηλασίας των πολύτιμων φυσικών πόρων της χώρας, την αδιαφορία της για τις προστατευόμενες περιοχές, όπως έχει δείξει το φιάσκο των φορέων διαχείρισης, την πλήρη απουσία οποιουδήποτε προγράμματος και χρονοδιαγράμματος οικολογικού εκσυγχρονισμού, π.χ. στη διαχείριση των απορριμμάτων, την πλήρη της αδράνεια στην προσπάθεια για καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, την παντελή αδιαφορία της ακόμη και για τη δημόσια υγεία, καθώς συνεχίζει να επιτρέπει σε 120.000 σάπια φορτηγά, η πλειονότητα των οποίων εισήχθησαν προ πενταετίας για τις ανάγκες των Ολυμπιακών να «εμπλουτίζουν» την ατμόσφαιρα της Αττικής με τα φονικά αιωρούμενα σωματίδια –εάν αντικατασταθούν με νέα τα σωματίδια θα μειωθούν κατά 80%! όπως έδειξε πρόσφατη έρευνα-, το αίσχος του Ασωπού, με 60 βιομηχανίες να εξακολουθούν 27 χρόνια μετά από την ένταξη μας στην Ε.Ε. να ρίχνουν ανεπεξέργαστα τα λύματά τους σε ένα ποτάμι, από το οποίο με εγκληματικές ευθύνες της τοπικής αυτοδιοίκησης στη συνέχεια υδρεύεται ο τοπικός πληθυσμός, την εκ προσθέσεως εγκατάλειψη των δασών στις αρπακτικές διαθέσεις ακόμη περισσότερων καταπατητών, την υποστήριξή της στο «αναπτυξιακό» σχέδιο πλήρους απαρτίωσης όλων των σημαντικών τοπίων της χώρας, με τον επερχόμενο όλεθρο του χωροταξικού για τις τουριστικές εγκαταστάσεις και την παραθεριστική κατοικία, (…) και ο κατάλογος δεν έχει τελειωμό.

Το ΠΑΣΟΚ, είτε μείνει ενιαίο είτε διασπασθεί, είναι γνωστό ότι διαθέτει κοινοβουλευτική ομάδα με πλήθος υποστηρικτών της αναθεώρησης του άρθρου 24, ενώ ως κυβέρνηση είναι γνωστό ότι έπραξε ουκ ολίγα οικολογικά εγκλήματα –πχ προετοιμασία της Ολυμπιάδας, κληροδότηση χιλιάδων ανεξέλεγκτων χωματερών, διαχείριση απορριμμάτων, εκατοντάδες χιλιάδες νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων κοκ- και οι αντιπροτάσεις του απέναντι στον περιβαλλοντικό Αρμαγεδδώνα που βιώνει η χώρα επικεντρώνονται στην θέσπιση ενός «συνηγόρου του περιβάλλοντος»μ σύμφωνα με πρόταση του στενού συνεργάτη του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Χ. Παμπούκη –ο οποίος προφανώς αγνοεί ότι στο Συνήγορο του Πολίτη υπάρχει αρμόδιο τμήμα, με τεράστιο έργο…- ή στην καλύτερη περίπτωση ομιλεί γενικώς και αορίστως για πράσινη οικονομική ανάπτυξη.

Τα υπόλοιπα εντός βουλής κόμματα ΔΕΝ έχουν στις προτεραιότητές τους το περιβάλλον, με ελάχιστες εξαιρέσεις βουλευτών και ευρωβουλευτή (βλέπε Δημήτρης Παπαδημούλης), που παρά τις φιλότιμες προσπάθειες τους δεν κατορθώνουν να πείσουν τις κομματικές τους ηγεσίες να προτάξουν τα περιβαλλοντικά ζητήματα. Για το ΚΚΕ δεν μπορεί κανείς να πει πολλά, πέρα από τη θετική και διαχρονικά σταθερή θέση του υπέρ της προστασίας των δασών. Για το ΣΥΡΙΖΑ, δεν είναι καθόλου αμελητέο ότι στη νέα βουλή εξελέγησαν πρόσωπα όπως ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης, πρωταθλητής σε ευρωπαϊκή κλίμακα παρεμβάσεων υπέρ του περιβάλλοντος κατά τη διάρκεια της θητείας του στο ευρωκοινοβούλιο, ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, με μεγάλο έργο στις πρωτοβουλίες προστασίας του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας κατά την προηγούμενη κοινοβουλευτική του θητεία, ο Θοδωρής Δρίτσας, ένας κατ’ ουσίαν «πράσινος», πιθανώς ο πρασινότερος δημοτικός σύμβουλος στην Ελλάδα και ο Νίκος Τσούκαλης, υπερενεργός σε περιβαλλοντικά θέματα νομαρχιακός σύμβουλος στην  Αχαΐα. Παράλληλα, όμως ας μην ξεχνάμε τις υποκρισίες του Αλαβάνου στην προεκλογική περίοδο, όταν παιάνιζε μπροστά στις κάμερες το δίπτυχο που είχε ετοιμάσει προ εξαμήνου το τμήμα οικολογίας του ΣΥΝ για την κλιματική αλλαγή, ανακρώζοντας πάνω στα καμένα, ‘ορίστε η απόδειξη, εμείς είμαστε το οικολογικό κόμμα’, όταν είναι γνωστό ότι την τελευταία διετία η οικολογική πολιτική του ΣΥΝ βρέθηκε στην τελευταία θέση του ενδιαφέροντος του κόμματος μιας και προείχε η «αριστερή στροφή». Για να μην αναλύσουμε την εφεύρεση μιας οικολογικής παρέμβασης ως συνιστώσας του ΣΥΡΙΖΑ μόλις 3 ημέρες πριν κλείσουν τα ψηφοδέλτια… Σε κάθε περίπτωση, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι και παρά τα δημοσιοσχεσίτικα μετεκλογικά ανοίγματα ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ να γίνει το οικολογικό κόμμα στην Ελλάδα.

Το κόμμα των Οικολόγων Πράσινων, που δεν έχει κανένα λόγο να πανηγυρίζει με το 1%, όταν προ 3τίας είχε 0,7% στις ευρωεκλογές και τώρα που, παρά την απουσία του από τα ΜΜΕ είχε σαφώς μεγαλύτερη αναγνωρισιμότητα και συμπάθεια λόγω των πυρκαγιών, διαθέτει ένα εξαιρετικά περιορισμένο ανθρώπινο δυναμικό, ελάχιστα αξιόλογα στελέχη –γνώστες των περιβαλλοντικών ντοσιέ, περίσσευμα στελεχών που χαρακτηρίζονται από «συνδικαλιστική» πρακτική και κατά συνέπεια από έλλειψη αξιοπιστίας η οποία απωθεί τους ενεργούς πολίτες από τις συλλογικές διαδικασίες, παρεμβάσεις στην τοπική κλίμακα που συχνά αποδεικνύουν άγνοια για θέματα της οικολογικής ατζέντας, ιδεολογικές αποσκευές που μεταφέρουν τα βαρίδια των ιστορικών αποτυχιών και λαθών των Ευρωπαίων Πράσινων της δεκαετίας του ’90 (πχ βομβαρδισμοί στη Γιουγκοσλαβία) και γενικό ιδεολογικό στίγμα σε μια σειρά από ζητήματα που δεν εμπίπτουν στη σφαίρα της περιβαλλοντικής πολιτικής που ταυτίζεται με τις θέσεις και τις πολιτικές πρακτικές των Ευρωπαίων Πρασίνων, που είναι σε μεγάλο βαθμό απορριπτέες στην ελληνική οικολογική κοινότητα (Κυπριακό, Κοσυφοπέδιο κοκ).

Συνεπώς, σήμερα, ο προσεκτικός συμμέτοχος και παρατηρητής των περιβαλλοντικών δρώμενων που έχει πλήρη επίγνωση της δραματικής τροπής που έχουν λάβει οι δείκτες αειφορίας και ποιότητας ζωής στη χώρα και έχει αντιληφθεί ότι παρά το τεράστιο έργο που καταβάλλεται από τις οικολογικές οργανώσεις, τόσο για την αποτροπή περαιτέρω περιβαλλοντικών καταστροφών όσο και για την υιοθέτηση αποτελεσματικών περιβαλλοντικών πολιτικών, με εποικοδομητικές και επιστημονικά τεκμηριωμένες προτάσεις που έχουν καταθέσει και συνεχίζουν να καταθέτουν αρμοδίως στην πολιτεία, το ισοζύγιο της προσπάθειας είναι ΜΗΔΕΝΙΚΟ για την προστασία του περιβάλλοντος, τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας, τη διατροφική ασφάλεια και την ποιότητα ζωής, με αποκλειστική ευθύνη της πολιτείας, η οποία ΑΓΝΟΕΙ και συχνά ΠΕΡΙΦΡΟΝΕΙ την πλούσια δράση και παρέμβαση των μη κυβερνητικών οικολογικών οργανώσεων, η δουλειά των οποίων προσκρούει σε τείχη ΚΥΝΙΣΜΟΥ και ΣΚΛΗΡΩΝ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ που επιδιώκουν την χωρίς όρια εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου της χώρας.

Συμπέρασμα; Ο μόνος τρόπος για να κλείσει η μαύρη τρύπα του πολιτικού οικολογικού χώρου είναι η κοινωνία πολιτών να δράσει ΚΑΙ στο πολιτικό πεδίο, μέσα από το σχηματισμό και την εμφάνιση στις ευρω-εκλογές του 2009 ενός συνασπισμού δυνάμεων που προέρχονται κατά κύριο λόγο από το χώρο των οικολογικών οργανώσεων και θα συμπεριλαμβάνει ενδεχομένως τις δυνάμεις των Οικολόγων Πράσινων και όποιων άλλων αξιόλογων δυνάμεων θα ενδιαφερθούν.

Οι οικολογικές οργανώσεις μπορούν θαυμάσια να συνεχίσουν να διατηρούν την ανεξαρτησία και αυτοτέλειά τους, και χωρίς να εμπλακούν άμεσα στην κεντρική πολιτική σκηνή, μπορούν να συμμετάσχουν στην πρωτοβουλία για την ίδρυση της ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ – ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΥ, ενός αποκλειστικά θεματικού εκλογικού σχήματος (λίστα) που θα κατέλθει με «σκληρές»  θέσεις και αποφασιστικότητα στις ευρω-εκλογές, με πρόγραμμα που θα περιορίζεται αποκλειστικά στην περιβαλλοντική ατζέντα και υποψήφιους ενεργά μέλη των οικολογικών οργανώσεων.

Το πρόγραμμα και οι θέσεις του; Μα τι άλλο από τους κοινούς τόπους του ελληνικού οικολογικού κινήματος: προστασία και επαρκής διαχείριση για τη διατήρηση της φύσης, των τοπίων και της πολιτιστικής κληρονομιάς, αειφόρος άντληση, χρήση και διαχείριση των ανανεώσιμων και μη πόρων, πολιτικές καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής, πρασίνισμα της παραγωγής, με έμφαση στην οικολογική γεωργία και κτηνοτροφία και τον πράσινο τουρισμό, πολιτικές διασφάλισης της δημόσιας υγείας από κάθε είδους απειλή, πολιτικές για την διατροφική ασφάλεια, πολιτικές ενημέρωσης και προστασίας του καταναλωτή, ενίσχυση της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.

Για τα υπόλοιπα πολιτικά ζητήματα, εξωτερική πολιτική, παιδεία, διοίκηση κλπ., ο βατήρας της κοινής πολιτικής αντίληψης μπορεί να είναι η υποστήριξη των κεντρικών πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, φυσικά με τις αρμόζουσες επιφυλάξεις. Σε κάθε περίπτωση πάντως θα αποκλείονται ρατσιστικές και σεξιστικές θέσεις και γενικά στο πεδίο των μη συζητημένων ζητημάτων, τα στελέχη του ΣΟΣ θα αποφεύγουν –προεκλογικά και μετεκλογικά- να λάβουν θέση.

Είναι κρίσιμο να εισέλθουν στην ευρωβουλή και εν συνεχεία στη βουλή εκπρόσωποι της ΣΟΣ είτε για να ασκήσουν με ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ την  απαιτούμενη πολύπλευρη και ισχυρή πίεση προς την πολιτεία ώστε να υιοθετήσει επιτέλους αποφασιστικές περιβαλλοντικές πολιτικές είτε για να συγκυβερνήσουν, στην  περίπτωση μη αυτοδυναμίας, επί αυστηρής ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ για την προώθηση των θέσεων της ΣΟΣ, στους τομείς του περιβάλλοντος, του πολιτισμού , αγροτικής οικονομίας, ενέργειας και τουρισμού.

Εφ΄ όσον το εγχείρημα επιτύχει,

Οι οικολογικές οργανώσεις θα συνεχίσουν να λειτουργούν όπως πριν, με τους εκλεγμένους εκπροσώπους τους να απέχουν από την ιδιότητα του μέλους μιας και θα είναι μέλη του ευρωπαϊκού ή ελληνικού κοινοβουλίου

Οι εκλεγέντες –το ποιοι θα είναι αυτοί είναι κυριολεκτικά τελείως αδιάφορο υπό την προϋπόθεση ότι θα εκτεθούν αξιόλογοι και ηθικώς αποδεκτοί υποψήφιοι - θα αξιοποιήσουν τις τεράστιες δυνατότητες της χρηματοδότησης των κομμάτων και θα στήσουν έναν ισχυρό μηχανισμό επικοινωνίας και δουλειάς στην κοινωνία.

Εάν η συλλογικότητα του ΣΟΣ το θελήσει και το μπορέσει, θα μπορεί να αποφασίσει να μετασχηματιστεί σε ενιαίο οικολογικό κόμμα. Εάν όχι, θα συνεχίσει ως άτυπο κόμμα για να εκπληρώσει τους στόχους του.

Ας μην ξεχνάμε ότι το όριο εισόδου στην ευρωβουλή είναι παγίως το 3%, ποσοστό άπιαστο με τη μέθοδο του εγκιβωτισμένου ιδεολογικοπολιτικά γκρουπ που ακολουθούν οι Οικολόγοι Πράσινοι και με την οποία κάθε τετραετία αυξάνουν  κατά το ήμισυ την επιρροή τους τότε το 2019 θα εισέλθουν στη βουλή.

Ο ευρύτερος οικολογικός χώρος οφείλει να αναλογισθεί την ευθύνη απέναντι στον τόπο. Σήμερα, το ζήτημα δεν είναι εάν και κατά πόσο μπορούμε να προστατεύσουμε το περιβάλλον. Το ζήτημα είναι εάν μπορούμε να προστατεύσουμε το μέλλον, το σημαντικότερο αγαθό όλων, το οποίο δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα υπάρχει.

Είναι άγνωστο αν θα προλάβουμε. Αξίζει όμως τον κόπο να δοκιμάσουμε.

Δαίμων της Οικολογίας,

τ. 75, 10/07