Αι πυρκαϊαί των δασών

ΠΑΡΙΣΙΝΟΣ,

“Εικονογραφημένος Παρνασσός”,

 423(76), 2 Οκτ. 1911

Εις την Γαλλίαν σήμερον, την φημιζομένην από όλον τον κόσμον δια τον πλούτον των πολλών και ωραίων δασών της, ουδέποτε πλέον ακούονται πυρκαϊαί δασών, εμπνέουσαι την φρίκην της καταστροφής, όπως εν Αμερική.

Απόμαχοι στρατιωτικοί, έχοντας ερριζωμένην την ιδέαν του καθήκοντος, διατρέχουν από πρωίας μέχρις εσπέρας, και αφ’ εσπέρας μέχρι πρωίας, ως δασοφύλακες, όλα τα δάση της Γαλλίας, έτοιμοι να σβήσουν πάσαν έναρξιν πυρκαϊάς˙ αλλά και μεγίστην εγγύησιν κατά των πυρκαϊών δίδουν εν Γαλλία και οι μεγάλοι δρόμοι, οι διασχίζοντες τα δάση οι επιμελέστατα πάντοτε διατηρούμενοι, τους οποίους ουδέποτε οι φλόγες υπερπηδούν, αν δεν τας βοηθήση ισχυρότατος άνεμος.

Εις τας Ηνωμένας όμως Πολιτείας και τον Καναδάν είναι φοβεραί αι πυρκαϊαί δασών, διαρκούσαι πολλάκις επί τρεις ή τέσσαρας μήνας, χωρίς η ανθρωπίνη ενέργεια να δυνηθή να σταματήση την πρόοδον του πυρός, ήτις, καταστρέφουσα και ολόκληρα χωρία, παραδίδει εις την ερήμωσιν εκτάσεις δις ή τρις μεγαλειτέρας της Γαλλίας!

Ο Καναδάς είνε ένας τόπος εκ των περισσότερον δασωδών και των ολιγώτερον κατωκημένων. Εκεί, έκαστον τετραγωνικόν μίλιον αντιστοιχεί με 4 κατοίκους, ενώ εις την Γαλλίαν έκαστον τετραγωνικόν μίλιον με 188 τοιούτους. Εις εκτάσεις 3.619.818 μιλίων τετραγωνικών, αντιστοιχούν δάση εκτάσεως 1.248.798 περίπου, τα οποία, εις μακρυνάς περιόδους ξηρασίας, μεταβαλλόμενα εις εύφλεκτον ύλην, σκορπίζουν τον ωκεανόν του πυρός, άμα ως το ανημμένον σιγάρον του φύλακος πέση εκεί, ή μία σπίθα εκ της πυράς ενός βοσκού, ή της ατμομηχανής πλησιάση τους ξηρούς κλάδους.

Οι ρώθωνες του γέροντος ξυλοκόπου οσφραίνονται εκ μακρυνής αποστάσεως την εκραγείσαν πυρκαϊάν, τα φεύγοντα σμήνη των πουλιών που περνούν απ’ το χωριό, και μετ’ ολίγον τα μακρόθεν φαινόμενα μελανά νέφη του καπνού, ειδοποιούν τους χωρικούς περί του επερχομένου κινδύνου. Αμέσως όλοι εξέρχονται όπως κατασβέσουν την πυρκαϊάν, ενώ αι γυναίκες σπεύδουν, αποψιλούσαι τα σύνορα του χωριού από δένδρα και άγρια χόρτα να οπλισθούν με ρόπαλα και με όπλα, διά να φονεύσουν τα διάφορα άγρια θηρία, λύκους, άρκτους κλπ. τα φεύγοντα το πυρ όταν μάλιστα εισέλθουν εις το χωρίο και οι όφεις, τότε πλέον είνε σημείον ότι η πυρκαϊά είνε πολύ πλησίον. Ο ήλιος χάνει την λάμψιν του ένεκα του πυκνού καπνού, και η αναπνοή πλέον καθίσταται δυσχερεστάτη, πολλοί των χωρικών αποθνήσκουν εξ ασφυξίας, πριν ή το πυρ κατακαύση τας οικίας των.

Διηγούνται ότι το θέρος και το φθινόπωρον του 1908 εγένετο η καταστρεπτικωτέρα πυρκαϊά εις τον Καναδάν και τας Ηνωμένας Πολιτείας. Κατά τον 8βριον Και Νβριον, τόση ήτο η πυκνότης του καπνού εν τη ατμοσφαίρα, ώστε οι έμποροι της Νέας Υόρκης ήναπτον φώτα εν πλήρει μεσημβρία, τα δε υπερωκεάνεια ανέβαλον τας αναχωρήσεις των ένεκα της φοβεράς ομίχλης, ήτις κατά τον Δεκέμβριον απέμενεν ακόμη εν τη πεδιάδι του Αγίου Λαυρεντίου, γενομένη πρόξενος εκτροχιάσεων σιδηροδρόμων ή ναυαγίων εν τη θαλάσση. Διετάχθη τότε μία αμαξοστοιχία να στείλη βαγόνια, όπως παραλάβη τους 500 κατοίκους του Μετς˙ όταν δε η αμαξοστοιχία με τους χωρικούς και δύο βαγόνια εμπορευμάτων έφθασε σπεύδουσα ολοταχώς, διά μέσου των αρξαμένων ήδη να καίωνται ξεροκλάδων, εις τινα γέφυραν απεξηραμένου χειμάρρου, καταστραφείσαν ήδη εκ του πυρός, εκρημνίσθη, φονεύσασα και άπαντας τους επιβάτας.

Αλλ’ όμως και τα σμήνη των αγρίων θηρίων, των φευγόντων από τα καιόμενα κρησφύγετά των, επιπίπτοντα κατά των χωρικών, πολλούς τούτων κατατρώγουν˙ κατά την πυρκαϊάν μάλιστα εκείνην, εξηκρίβωσαν ότι ευρέθησαν μεταξύ των δύο χιλιάδων ανθρωπίνων πτωμάτων και πεντακόσια περίπου καταιματωμένα και φέροντα τα ίχνη πάλης μεταξύ ανθρώπου και αγρίων θηρίων.

Εις τα πυκνά εκεί δάση, δεν αρκεί ν’ αποψιλωθούν υπό της στρατιωτικής δυνάμεως ολόκληροι ζώναι, ίνα σταματήση η πρόοδος του πυρός, διότι οι σπινθήρες υποβόσκουσαι ήδη εις τα ξερόκλαδα του εδάφους του δάσους, έχουν υπερβή τας ζώνας της αποψιλώσεως, και δεν περιμένουν παρά πνοήν ανέμου διά να μεταδώσουν το πυρ και αλλού˙ πολλάκις δε μετά εβδομάδας, ενώ νομίζουν ότι το πυρ εσβέσθη [αλλά] φαίνεται πάλιν εν όλη τη φρικώδει αυτού μεγαλοπρεπεία!

Εις εν και ήμισυ δισεκατομμύριον υπολογίζεται η καταστροφή εκείνη του 1908, χωρίς να συνυπολογισθή και η καταστροφή τόσων χωρίων!

Επί 300 πυρκαϊών τοιούτων, απεδείχθη ότι αι 121 είχον αιτίαν τους σπινθήρας των ατμομηχανών, ή των εργοστασίων. Η Αμερική προεκήρυξε τότε μεγάλας αμοιβάς εις τον εφευρέτην μέσου καταπολεμήσεως της πυρκαϊάς εκ των σπινθήρων˙ προετάθησαν έκτοτε διάφοροι τρόποι, κατά το πλείστον όχι τόσον τελεσφόροι, εν τούτοις όμως κάπως ικανοποιητικοί.

Δαίμων της Οικολογίας

τ. 75, 10/07