Ναυάγιο του Sea Diamond, 8 μήνες μετά: Μήπως τελικά ο γιαλός ήταν στραβός;

Αρχιπέλαγος,

Ινστιτούτο Θαλάσσιας & Περιβαλλοντικής Έρευνας Αιγαίου,

Πριν λίγες ημέρες η εταιρεία Louis Hellenic Cruises, ανακοίνωσε στο κυπριακό επενδυτικό κοινό, ότι εισέπραξε από την ασφάλεια του Sea Diamond για την ολική απώλεια του πλοίου (total loss) το ποσό των 55 εκατομμυρίων δολαρίων (αξίζει να αναφέρουμε ότι η αγορά του πλοίου αυτού κόστισε 35 εκατομμύρια δολάρια). Τις ίδιες ημέρες, ο Όμιλος Louis, με βάση σχετική μελέτη που έχει αναθέσει σε ξένη, ιδιωτική εταιρεία χαρτογράφησης, ισχυρίζεται ότι το ναυάγιο οφείλεται στο ότι η ξέρα είχε κάποια μέτρα απόκλιση από τα στοιχεία του χάρτη της ελληνικής υδρογραφικής υπηρεσίας, άρα οι ευθύνες του ναυαγίου εν ολίγοις, αποδίδονται στο ελληνικό δημόσιο. Με τον τρόπο αυτό η πλοιοκτήτρια εταιρεία, προσπαθεί να διασφαλίσει τα χρήματα που εισέπραξε από την ασφάλεια, αλλά και να καλύψει τον αλληλασφαλιστικό όμιλο ο οποίος έχει την αστική ευθύνη και θα πρέπει να καταβάλλει το κόστος αποκατάστασης του ναυαγίου (αποζημιώσεις προς τρίτους, ανέλκυση κλπ). Έτσι το ναυάγιο καλείται να το πληρώσει το ελληνικό δημόσιο, δηλαδή ο Έλληνας φορολογούμενος, ενώ μετά από αυτή την τραγωδία, η πλοιοκτήτρια εταιρεία έχει εισπράξει τα ασφάλιστρα.

Αντί όμως να εμπλεκόμαστε σε συζητήσεις επιπέδου.... εάν ο γιαλός ήταν στραβός, ή στραβά αρμενίζανε, πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν μας ότι όλα τα πλοία οφείλουν να τηρούν τους κανόνες ασφαλούς ναυσιπλοΐας, καθώς και τους κανόνες ασφαλούς προσέγγισης παράκτιων περιοχών και λιμένων. Για παράδειγμα, πρέπει πάντοτε να τηρούνται αποστάσεις ασφαλείας από τη στεριά, κάτι που δεν τηρήθηκε στην προκειμένη περίπτωση, πιθανώς για να βγάλουν αναμνηστικές φωτογραφίες οι επιβάτες. Άλλωστε η μη τήρηση των κανόνων αυτών, είναι και ο λόγος για τον οποίο μόνο το Sea Diamond κατόρθωσε να προσαράξει στην ξέρα, και όχι το σύνολο των πολλών εκατοντάδων πλοίων που προσεγγίζουν κάθε χρόνο τη συγκεκριμένη περιοχή της Σαντορίνης.

Σήμερα, 8 μήνες μετά από το ναυάγιο, δεν υπάρχει η παραμικρή πρόβλεψη για να γίνει η ανέλκυση του, και να υπάρξει ανάληψη των ευθυνών της πλοιοκτήτριας εταιρείας και του αλληλασφαλιστικού ομίλου. Με τον τρόπο αυτό συνεχίζεται ο εμπαιγμός των τοπικών κοινωνιών της Σαντορίνης και των νησιών του Αιγαίου συνολικά, ενώ συνεχίζεται να τίθεται σε κίνδυνο η δημόσια υγεία.

Η μόνη λύση για την αντιμετώπιση αυτού του τεράστιου περιβαλλοντικού κινδύνου, είναι η άμεση ανέλκυση του ναυαγίου.

Έπειτα από δεδομένα που προσκόμισε το Αρχιπέλαγος, Ινστιτούτο Θαλάσσιας & Περιβαλλοντικής Έρευνας Αιγαίου σε συνεργασία και με φορείς πολιτών της Σαντορίνης, στις νομικές υπηρεσίες της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Ε.Ε., καθώς και στο νομικό τμήμα του Επιτρόπου κ. Δήμα, το θέμα του ναυαγίου του Sea Diamond και της ανάγκης άμεσης ανέλκυσής του, εξετάζεται ως θέμα προτεραιότητας. Έχουν ήδη ξεκινήσει οι διαδικασίες ανάκρισης για τη συλλογή των απαραίτητων στοιχείων και δεδομένων.

Δυστυχώς για άλλη μία φορά, η αναποτελεσματικότητα των αρμόδιων διοικητικών, δικαστικών και πολιτικών αρχών, θα οδηγήσει τη χώρα μας στην καταβολή νέων μεγάλων προστίμων από το Ευρωπαϊκό δικαστήριο, σε περίπτωση που δεν δρομολογηθεί άμεσα η αντιμετώπιση αυτού του κινδύνου θαλάσσιας ρύπανσης.

Από την άλλη πλευρά, βλέπουμε να είναι υπέρ του δέοντος καθησυχαστικά, τα πορίσματα των αρμόδιων επιστημονικών φορέων, οι οποίοι αντί να λειτουργούν με γνώμονα την ουσιαστική προστασία της δημόσιας υγείας, του φυσικού περιβάλλοντος, επομένως και του δημόσιου συμφέροντος, θεωρούν υπερβολικό το χαρακτηρισμό του ναυαγίου του Sea Diamond ως «τοξική βόμβα στο βυθό του Αιγαίου».

Το ναυάγιο συνεχίζει να παραμένει στο βυθό, φέροντας τεράστιες ποσότητες τοξικών χημικών ουσιών. Η έντονη ηλεκτρόλυση επιταχύνει τη διάβρωση των διαφόρων τμημάτων του ναυαγίου (σκελετός πλοίου, δίκτυα σωληνώσεων, δεξαμενές, χώροι αποθήκευσης, ηλεκτρονικές συσκευές, κ.α.), με αποτέλεσμα να υπάρξει αναπόφευκτα, αργά ή γρήγορα, διαρροή και απορρόφηση τοξικών ουσιών, από τα θαλάσσια οικοσυστήματα, καθώς θα έχουν διαλυθεί οι δομές που τα συγκρατούν.

Πρέπει να τονίσουμε ότι πέρα από τα πετρελαιοειδή, τα οποία αποτελούν το μικρότερο κίνδυνο, δεδομένου ότι η ρύπανση που προκαλούν είναι ορατή και μη-υδατοδιαλυτή, στο ναυάγιο υπάρχουν μία σειρά από άλλες ρυπογόνες και επικίνδυνες ουσίες, όπως :

·     Τόνοι από τοξικά υγρά που περιέχονται σε χιλιόμετρα υδραυλικών δικτύων και ψυκτικών συστημάτων.

·     Μεγάλες ποσότητες αμιάντου, οι οποίες βρίσκονται στους χώρους του μηχανοστασίου και τα σημεία θερμομόνωσης. (ο αμίαντος αποτελεί ένα ιδιαίτερα καρκινογόνο υλικό, οι ίνες του οποίου επιπλέοντας στη θάλασσα, μπορούν να διαπλεύσουν χιλιάδες μίλια, χωρίς καμία αλλοίωση. Είναι πλέον ευρέως παραδεκτό ότι η απορρόφηση ακόμα και μίας μόνο ίνας αμιάντου από τους πνεύμονες, προκαλεί καρκίνο)

·     Εκατοντάδες οθόνες τηλεόρασης, Η/Υ και άλλα ηλεκτρονικά μέσα, (από τις 570 καμπίνες και τους δεκάδες κοινόχρηστους χώρους -σαλόνια, τραπεζαρίες, γέφυρα, λογιστήριο, γραφείο υποδοχής κλπ), τα οποία περιέχουν πληθώρα χημικών ουσιών, όπως για παράδειγμα το αρσενικό, ένα από τα πιο επικίνδυνα δηλητήρια.
(Η έκθεση στο αρσενικό προκαλεί σοβαρές και θανατηφόρες ασθένειες όπως διάφορες μορφές καρκίνου, διαβήτη, ασθένειες του ήπατος, πεπτικά προβλήματα και πάχυνση του δέρματος)

Εάν λοιπόν δεν πρέπει να αποκαλούμε τοξική βόμβα το ναυάγιο του Sea Diamond, ας εξηγήσουν με επιστημονικούς όρους, οι καθησυχαστικοί αρμόδιοι επιστημονικοί φορείς, για πιο λόγο θεωρείται ασφαλής η διαδικασία διάβρωσης όλων αυτών των τεράστιων ποσοτήτων τοξικών χημικών ουσιών και απορρόφησής τους από τα θαλάσσια οικοσυστήματα. Επιπλέον, ας μην ξεχνάμε ότι όλα αυτά λαμβάνουν χώρο δίπλα στους σταθμούς αφαλάτωσης από τους οποίους υδρεύεται το νησί της Σαντορίνης, στην καρδιά του Αιγαίου, μίας κλειστής θάλασσας που στηρίζει τοπικές κοινωνίες χιλιάδων κατοίκων που βασίζονται στα θαλάσσια οικοσυστήματα, πλέον όχι μόνο για να τραφούν από τα αλιεύματά, αλλά πίνοντας και το θαλασσινό νερό (μέσω της διαδικασίας της αφαλάτωσης – διαδικασία με την οποία πλέον υδρεύεται μεγάλος αριθμός νησιών του Αιγαίου).

Κλείνοντας, επισημαίνουμε και πάλι την άμεση ανάγκη ανέλκυσης του ναυαγίου, καθώς και ότι το Αρχιπέλαγος, Ινστιτούτο Θαλάσσιας & Περιβαλλοντικής Έρευνας Αιγαίου, δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να αφήσει το πρόβλημα του Sea Diamond να παραμείνει ως μία ακόμα πηγή τοξικής ρύπανσης για το Αιγαίο.

Δαίμων της Οικολογίας,

τ. 77, 12/07