Η Θωρακισμένη Σπορο-Κιβωτός

Βάσω Κανελλοπούλου

Στο επιχείρημα της πλημμελούς “Συνύπαρξης” μεταξύ φυσιολογικών και μεταλλαγμένων καλλιεργειών, βασίζεται η πρόσφατη τιτάνια προσπάθεια του Έλληνα Επιτρόπου της Κομισιόν Σταύρου Δήμα, να κατοχυρώσει το δικαίωμα Ευρωπαϊκών κρατών και περιοχών να παραμείνουν ελεύθερα από μεταλλαγμένες καλλιέργειες. Με την ανατολή του 2008 αναμένονται μεγάλες μάχες καθώς πρόκειται να ληφθούν κρίσιμες αποφάσεις από την Κομισιόν που θα είναι καθοριστικές για την ελευθερία και τη δημοκρατία στην Ευρώπη,

Οι πολέμιοι του επιτρόπου Σ. Δήμα, θεωρούν ότι η “Συνύπαρξη” με τις φυσιολογικές καλλιέργειες είναι εφικτή. Όμως, στην πράξη έχουν ήδη καταγραφεί πολλές περιπτώσεις κατά τις οποίες το μεταλλαγμένο προϊόν δραπετεύει από το δικό του χώρο και επιμολύνει  τις φυσιολογικές σοδειές. Αν εμείς οι πολίτες, επιτρέψουμε να επεκταθούν τα μεταλλαγμένα, αναμένονται μεγάλες απώλειες στην αγροτική και στην υπόλοιπη βιοποικιλότητα, μεγαλύτερες από αυτές που προκαλούν οι σημερινές εντατικές μονοκαλλιέργειες υβριδίων.

Σιγά σιγά οι σπόροι, δηλαδή η προϋπόθεση της διατροφή μας, από συλλογικό αγαθό γίνεται ιδιωτικό. Πρόκειται για μια καθημερινή διολίσθηση που οδηγεί από τη δημοκρατία στην αποικιοκρατία μιας νέας μορφής. Παλιά επρόκειτο για ιδιοκτησία της γης, τώρα για πατέντα επί των σπόρων. Δυστυχώς δεν έχουμε δώσει επαρκή σημασία στον ζωτικό παράγοντα του ιδιοκτησιακού ελέγχου των διατροφικών πόρων. Αφήνουμε τους δοκιμασμένους παραδοσιακούς σπόρους να χάνονται, αφήνουμε την ιδιοκτησία σπόρων να περνά στις μεγάλες αγροχημικές εταιρίες μέσα από πατέντες. Είναι βέβαια παρήγορο ότι υπάρχουν ανά τον κόσμο τουλάχιστον 1400 τράπεζες σπόρων δημόσιες και ιδιωτικές (η δική μας είναι δημόσια και βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη). Εξ άλλου σε αυτές βασίζονται και όλοι οι επιστήμονες ερευνητές και οι δημιουργοί υβριδίων καθώς βέβαια και οι δημιουργοί μεταλλαγμένων. Είναι επίσης παρήγορο ότι υπάρχουν κινήσεις πολιτών όπως το Πελίτι στην Ελλάδα και το Κοκοπελί στη Γαλλία που διαδίδουν την καλλιέργεια παραδοσιακών σπόρων, κρατώντας αυτόν το συλλογικό πλούτο ζωντανό.

Γιατί όμως οι “μεταλλαγμένοι” που η δράση τους μειώνει την αγροτική βιοποικιλότητα και ιδιωτικοποιεί το πανάρχαιο δικαίωμα επί των σπόρων (δηλαδή επί της ζωής, επί της διατροφικής ασφάλειας, επί της κυριαρχίας) συνχρηματοδοτούν με τεράστια ποσά μία υπερθωρακισμένη υψίστης ασφαλείας τράπεζα σπόρων που θα διαθέτει τους χώρους της, υπό ορισμένους όρους, και στις άλλες 1400 τράπεζες του πλανήτη;

Εκεί μακρυά σε ένα ημιέρημο νορβηγικό νησί, σχεδόν βραχονησίδα, σε απόσταση περίπου 1.100 χλμ από το Β. Πόλο, η Νορβηγική κυβέρνηση σκάβει ένα ολόκληρο βουνό με είσοδο από μία 100πλής ασφαλείας θωρακισμένη πόρτα, με τοίχους από ενισχυμένο μπετόν πάχους ενός μέτρου, με... με… Η υπερθωρακισμένη Τράπεζα Σπόρων που θα είναι έτοιμη στο τέλος του 2008, θα καταψυχθεί στους μείον 30 βαθμούς. Στόχος της είναι να προστατεύσει την σποροκληρονομιά από την κλιματική αλλαγή και άλλες φυσικές καταστροφές, από πολέμους, πυρηνικούς και μη, από ασύμμετρες απειλές κλπ. κλπ.

Στο έργο έχει και κάποια έμμεση συμμετοχή ο Οργανισμός Τροφίμων του ΟΗΕ. 

Όμως, η θωρακισμένη σποροκιβωτός συγχρηματοδοτείται γενναία και από τους πολυεθνικούς γίγαντες των αγροχημικών και μεταλλαγμένων καθώς και από ιδρύματα  όπως το Ρόκφελερ και του Μπιλ Γκέητς, που είναι γνωστό ότι προωθούν τα γενετικά τροποποιημένα αγροτικά προϊόντα κυρίως στην Αφρική. Αν όλοι αυτοί ενδιαφέρονται τόσο πολύ για την αγροτική βιοποικιλότητα γιατί δεν προλαμβάνουν την απώλειά της προωθώντας άλλες πρακτικές και όχι τις μεταλλαγμένες μονοκαλλιέργειες;

Βεβαίως από τα πανάρχαια χρόνια έως και σήμερα, κάθε Κιβωτός είναι ευπρόσδεκτη.

Ο Νώε έφτιαξε και αυτός τη δική του επιτυγχάνοντας την προστασία της ζωϊκής βιοποικιλότητας από τον κατακλυσμό. Αν θυμάμαι καλά, πριν φτιάξει την  Κιβωτό, δεν είχε κάνει τίποτα για να προκαλέσει τον κατακλυσμό…

Δαίμων της Οικολογίας,

τ. 78, 1/08