ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΦΡΕΝΑΡΕΙ ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΟ ΚΤΙΡΙΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ ΧΩΡΟ

ΠΟΠΗ ΜΠΑΚΑ

Η εικόνα που παρουσιάζει το σημερινό Χαλάνδρι είναι γνωστή σε όλους, κατοίκους και μη. Κυκλοφοριακό χάος, συνεχής οικοδόμηση, δραματική μείωση των ελεύθερων χώρων. Από πόλη με ιστορικό πολιτισμού καταλήγει σε πόλη που δεν έχει και δεν παράγει πολιτισμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένας από τους μεγαλύτερους Δήμους της Αττικής δεν διαθέτει ούτε μια αίθουσα πολιτιστικών εκδηλώσεων. Οι πολιτιστικές Υπηρεσίες του Δήμου υπολειτουργούν, στεγαζόμενες «επί ενοικίω» και περιορίζονται στις πενιχρές εκδηλώσεις της Ρεματιάς, το καλοκαίρι που το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού απουσιάζει.

Σ’ αυτή την πόλη υπάρχει το ΚΤΗΜΑ ΔΟΥΖΕΝΗ ένα βιομηχανικό κτήριο των αρχών του 20^ου αιώνα, ζωντανό μνημείο της ιστορίας και της διαδρομής αυτής της πόλης(οδός Σαλαμίνος & Σοφ. Βενιζέλου). Το 1999 κηρύχθηκε διατηρητέο. Όλο το κτήμα  το 1992 δεσμεύθηκε από το Δήμο για πολιτιστικό κέντρο. Δεν απαλλοτριώθηκε  όμως από καμία αρχή και τώρα οδεύει προς την εμπορική εκμετάλλευση. Μεζονέτες ή εμπορικό κέντρο ή ξενυχτάδικο… δεν έχει σημασία, αρκεί να θυσιαστεί στο βωμό του κέρδους.

Το τελευταίο διάστημα, ευαισθητοποιημένοι κάτοικοι του Χαλανδρίου προχώρησαν στη δημιουργία μιας Επιτροπής για τη διάσωση του χώρου. Σύμφωνα με την «Πρωτοβουλία Διάσωσης του εργοστασίου Δουζένη», το κτίριο μπορεί να μετατραπεί σε ζωντανό, ανοιχτό χώρο πολιτισμού, με τον περιβάλλοντα χώρο ανάσα και ψυχαγωγία των κατοίκων.

Τα παλιά εργοστάσια του Χαλανδρίου

Το εργοστάσιο Δουζένη (οινοπνευματοποιείο) είναι ο μόνος εργοστασιακός χώρος που έχει παραμείνει.  Η παλιά κεραμοποιία «Κεράμειος» (Εθνικής Αντιστάσεως και Μαρμαριωτίσσης) γκρεμίστηκε για να γίνει μεγάλο κατάστημα, ενώ από το αρχικό κτίριο έχει παραμείνει η κυκλική καμινάδα του.

Το εργοστάσιο Λύγκα (Σοφοκλή Βενιζέλου και Σαρανταπόρου) που κατασκεύαζε σταμπωτά υφάσματα έχει δώσει τη θέση του, μετά από πολύχρονη εγκατάλειψη, σε αθλητικό κέντρο του Δήμου. Το εργοστάσιο Πεταλούδα (Σοφοκλή Βενιζέλου και Ευβοίας)  που κατασκεύαζε νήματα, τώρα είναι σύμπλεγμα πολυκατοικιών. Τα εργοστάσια μαρμάρων της περιοχής Μπιζανίου – Λαχανά - Σαρανταπόρου (που μεταφέρθηκαν στη δεκαετία του 60 κοντά στο Δημοτικό Νεκροταφείο και το Ολυμπιακό Στάδιο) είναι σύμπλεγμα πολυκατοικιών. Η βιοτεχνία Παγκάκη, που κατασκεύαζε κεραμικά, σήμερα είναι κι αυτή κατοικία.

Το εργοστάσιο Δουζένη και η διεκδίκηση του κτιρίου και του χώρου του

Το εργοστάσιο χτίστηκε στις αρχές του 20ού αιώνα και είναι ένα από τα λίγα εργοστάσια παρασκευής οινοπνεύματος. Το 1952, μετά την κατοχή, γίνεται προσπάθεια να λειτουργήσει πάλι, αλλά δεν καρποφορεί γιατί τα εργοστάσια οινοπνεύματος έχουν γίνει 14. Η οικογένεια Τσιμάρα αγοράζει την επιχείρηση από την Τράπεζα και την λειτουργεί παράγοντας για λίγα χρόνια την παρκετίνη «Υμηττός». Η πορεία όμως είναι φθίνουσα. Το κτήριο χρησιμοποιήθηκε για μερικά χρόνια ως αποθήκη και αφέθηκε στην εγκατάλειψη μετά και από φωτιά που έπιασε.

Το 1992 το κτήμα Δουζένη δεσμεύεται από τον Δήμο Χαλανδρίου για πολιτιστικό κέντρο (ΦΕΚ 1157). Το 1999 το κτήριο του εργοστασίου χαρακτηρίζεται διατηρητέο (ΦΕΚ 498). Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο ιδιοκτήτης προσφεύγει στη δικαιοσύνη για αποχαρακτηρισμό και απόδοση του χώρου, ενώ τον Δεκέμβριο του 2003, στον προϋπολογισμό του Δήμου εγγράφεται κονδύλι 1.300.000 ευρώ για την απαλλοτρίωση του κτήματος. Τον Ιανουάριο του 2004 ο ιδιοκτήτης κερδίζει τη δίκη κατά του Ελληνικού Δημοσίου.

Τον Απρίλιο του 2005, με πρωτοβουλία της Αυτόνομης Αριστερής Συσπείρωσης Χαλανδρίου οργανώνεται εκδήλωση, στη διάρκεια της οποίας κάτοικοι αξιώνουν να τους αποδοθεί το κτήμα ως χώρος πολιτισμού και πρασίνου. Το σύνολο των δημοτικών παρατάξεων της αντιπολίτευσης συμφωνεί, ενώ ο Δήμαρχος Γρ.Ζαφειρόπουλος δηλώνει την πρόθεση να μην χαθεί το κτήριο, εμφανίζοντας ως λύση τη διαπραγμάτευση που έχει ξεκινήσει με εργολάβους και ιδιοκτήτη, για οικοδόμηση όλου του οικοπέδου ως αντάλλαγμα, πράγμα που δεν γίνεται αποδεκτό. Ξεκινάει η συλλογή υπογραφών και η ενημέρωση των κατοίκων του Χαλανδρίου.

Μάιος του 2005: Το σύνολο του τοπικού τύπου ζητάει την απόδοση του κτήματος στους κατοίκους του Χαλανδρίου, ενώ έχει ήδη τρέχει η δίμηνη προθεσμία που έχει ο Δήμος για να προσβάλει την απόφαση. Συγκροτείται η πρωτοβουλία για τη διάσωση του κτήματος και του εργοστασίου Δουζένη, ενώ η διοίκηση του Δήμου σιωπά και αποφεύγει να φέρει το θέμα στο Δημοτικό Συμβούλιο. Στη συνεδρίαση της 15^ης Ιουνίου, οι κάτοικοι με την παρουσία τους στη συνεδρίαση του Δ.Σ. απαιτούν να συζητηθεί το θέμα εκτός ημερήσιας διάταξης και σημειώνουν την πρώτη τους επιτυχία, αφού αποφασίζεται να σταματήσει οποιαδήποτε σχετική διαδικασία και να εξεταστεί η υπόθεση από την αρχή.

Δαίμων της Οικολογίας,

τ. 51, 7-8/05