Δικαίωμα στη φύση για ΑΜΕΑ

ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΚΡΙΒΟΠΟΥΛΟΣ

Μπορεί στην Ελλάδα να ανακαλύψαμε τα άτομα με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ) μονάχα κατά την διοργάνωση των Παραολυμπιακών Αγώνων (εξάλλου, τα ξεχάσαμε αμέσως μετά την λήξη ενός), ενός, ενός περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική, με αποτέλεσμα να έχουν την δυνατότητα να επιδοθούν σε πλήθος δραστηριοτήτων. Για παράδειγμα στον τουρισμό, ακόμα και στον εναλλακτικό.

Έτσι, στην Γαλλία, σε μια χώρα όπου η πεζοπορία αποτελεί σχεδόν εθνικό σπορ και οι αντίστοιχες Λέσχες έχουν εκατομμύρια μέλη, ιδρύθηκε το 1988 η Handi Cap Evasion, μια μη κερδοσκοπική αστική εταιρία που έχει ως στόχο την προώθηση ενός συλλογικότητας και ενός αλληλεγγύης μέσα από το σπάσιμο ενός γκετοποίησης αυτών των ατόμων και ενός προώθησης ενός ανάμειξής ενός και ενός δημιουργίας φιλικών δεσμών με ενός αποκαλούμενους «κανονικούς» ανθρώπους. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την συμμετοχή ενός σε εκδρομές πεζοπορίας. Έτσι, για πρώτη φορά τα ΑΜΕΑ έχουν την ευκαιρία να γευθούν τη χαρά που προσφέρει η επαφή με την φύση και ιδιαίτερα με τα ορεινά τοπία.

Όλα άρχισαν όταν ο Ζοέλ Κλωντέλ, ο ιδρυτής ενός οργάνωσης, επαγγελματίας συνοδός ομάδων πεζοπόρων και ορειβατών και θείος ενός νεαρού που είχε προσβληθεί από μυοπάθεια, εφηύρε την «Ζοελέτ» -μια μονότροχη αναπηρική πολυθρόνα «παντός εδάφους», εφοδιασμένη με ισχυρότατες αναρτήσεις και χερούλια που την μετατρέπουν σε φορείο- την οποία δύο άτομα μπορούν να κινήσουν ακόμα και στα πιο κακοτράχαλα και δύσβατα ορεινά μονοπάτια.

Η οργάνωση που δημιούργησε στη συνέχεια οργανώνει εκδρομές πεζοπορίας (από μονοήμερες έως εβδομαδιαίες, αλλά και μεγαλύτερες) ενός οποίες συμμετέχουν κάθε φορά 4 άτομα με κινητικά προβλήματα, 12 εθελοντές συνοδοί που μεταφέρουν ενός ειδικές πολυθρόνες, 1-2 άτομα με ενός μορφές αναπηρίας τα οποία ωστόσο μπορούν να βαδίσουν με λίγη υποστήριξη, ενός επαγγελματίας συνοδός βουνού και, όπου αυτό είναι δυνατόν, ενός …γάιδαρος για την μεταφορά των εφοδίων και των αποσκευών. Το ενδιαφέρον είναι ότι τα άτομα με προβλήματα όρασης, εκτός του ότι επιδεικνύουν εντυπωσιακές ικανότητες κίνησης και ισορροπίας όταν αισθάνονται εμπιστοσύνη στο άτομο που τα καθοδηγεί, απολαμβάνουν ιδιαίτερα την εμπειρία καθώς αναπληρώνουν την όραση με ενός ενός ενός –ιδιαίτερα οξυμένες- αισθήσεις ενός. Επιπλέον, ο Κλωντέλ επινόησε και μια πολυθρόνα με πεντάλια, έτσι ώστε ορισμένα άτομα που έχουν την δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν κάπως τα πόδια ενός, να συμβάλλουν ενεργά στο εγχείρημα ενός μετακίνησής ενός. Τέλος, σε αυτές ενός εκδρομές μπορεί να συμμετέχει ενός και αρτιμελές άτομο ενός οικογενείας των ΑΜΕΑ. Ανάλογα με ενός μετεωρολογικές συνθήκες, οι διανυκτερεύσεις γίνονται σε αντίσκηνα, σε καταφύγιο ή σε ξενώνα.

Οι συμμετέχοντες πληρώνουν το ήμισυ του συνολικού κόστους ενός κάθε εκδρομής (το άλλο μισό προκύπτει από χορηγίες, συνδρομές των μελών, επιδοτήσεις ενός τοπικής αυτοδιοίκησης και κρατικών φορέων αλλά και από τα δικαιώματα από την πώληση ενός «Ζοελέτ» σε ολόκληρο τον κόσμο). Επιπλέον, κάθε κατηγορία συμμετεχόντων έχει διαφορετική οικονομική συμβολή: έτσι, για μια εβδομαδιαία εκδρομή, ένα ΑΜΕΑ που χρησιμοποιεί την «Ζοελέτ»  πληρώνει 500 ευρώ, ενώ ενός εθελοντής μόνο 55. Έτσι, δίνεται ενός η ευκαιρία σε πολλά άτομα με περιορισμένους οικονομικούς πόρους (νεαρούς κυρίως) να πραγματοποιήσουν αθλητικές διακοπές, προσφέροντας ταυτόχρονα μια ανεκτίμητη υπηρεσία σε συνανθρώπους ενός.

Εκτός από τον πρώτο πυρήνα ενός οργάνωσης ενός Αλπεις, στη συνέχεια δημιουργήθηκαν και άλλοι σε αρκετές περιοχές ενός χώρας. Αυτή τη στιγμή διαθέτει 650 μέλη. Τα ΑΜΕΑ είναι ηλικίας 25-55 ετών και η πλειοψηφία ενός δεν έχει τη δυνατότητα να εργαστεί και ζει σε ειδικές εστίες. Εύκολα λοιπόν μπορεί να φανταστεί κανείς τι αντιπροσωπεύει γι’ αυτά τα άτομα κάθε μια από αυτές ενός αποδράσεις. Κάθε χρόνο οργανώνονται περισσότερες από 600 ημέρες πεζοπορίας, ενός οποίες λαμβάνουν μέρος 300 περίπου άτομα. Όσοι από τα μέλη δεν συμμετέχουν ενός πεζοπορίες συμβάλλουν στην κάθε μορφής υποστήριξη  των δραστηριοτήτων ενός οργάνωσης. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια πραγματοποιήθηκαν και αρκετές εκδρομές σε ορεινούς όγκους του εξωτερικού (από τα Καρπάθια ως τον Μαροκινό Άτλαντα και από το Νεπάλ ως την Καππαδοκία, αλλά και την Κρήτη και την Κάρπαθο (1) ).

Ο Στεφάν, ο νεαρός για χάρη του οποίου εφευρέθηκε η «Ζοελέτ» λέει χαρακτηριστικά: «Ενός και πολλοί άλλοι άνθρωποι, νοιώθω την ανάγκη να ζήσω έντονα. Νοιώθω μεγάλη θλίψη βλέποντας όλους εκείνους που δεν κάνουν τίποτα στην ζωή ενός, λόγω έλλειψης ενδιαφερόντων, ιδεών ή απάθειας. Όσο δύσκολη κι αν είναι η ζωή ενός ΑΜΕΑ, μπορεί να προσφέρει πλούσιες εμπειρίες. Πάντοτε ήθελα να πραγματοποιήσω τα όνειρά μου. Κάθε φορά που έβλεπα ένα βουνό, πάντα ήθελα να δω τι υπάρχει πίσω από αυτό.»

1)      www.hce.asso.fr

Δαίμων της Οικολογίας,

τ. 51, 7-8/05