Ένας τουρισμός χωρίς μέλλον (σύμφωνα με τα σχέδια του κ. Σουφλιά)

 Βάσω Κανελλοπούλου

«Φέτος χάσαμε 32 δις ευρώ. Τόσο είναι το έλλειμα των συναλλαγών μας με το εξωτερικό...», διάβασα στο οικονομικό ένθετο Κυριακάτικης εφημερίδας.i Και παρακάτω « Το ελληνικό προϊόν είναι ακριβό, κακής ποιότητας, αντιεμπορικό και μένει στα αζήτητα...» «..στρατηγικά μόνο μια λύση έχουμε: να αρχίσουμε να πουλάμε γη στους ξένους ώστε να φτιαχτούν παραθεριστικά χωριά ή να υπάρξει άλλου είδους οικιστική ή παραθεριστική ανάπτυξη». Ο αρθρογράφος πραγματικά πιστεύει ότι αυτό θα ευνοήσει την περιφερειακή ανάπτυξη και θα σταματήσει την αστυφιλία. Τα ίδια φαίνεται πως πιστεύει και ο υπουργός πεχωδε κ. Γ. Σουφλιάς που παράλληλα με το άτολμο και νεφελώδες γενικό χωροταξικό, μας προτείνει ένα ειδικό χωροταξικό πλαίσιο για τον τουρισμό με την πολύ συγκεκριμένη δέσμευση να επιδοτήσει και να τετραπλασιάσει τον εκτός σχεδίου συνελεστή δόμησης μόνο για αυτούς που θα φτιάξουν παραθεριστικά χωριά σε μεγάλες εκτάσεις.... Αν ο υπουργός και ο αρθρογράφος είχαν δίκηο, αν αυτή ήταν η λύση για την τόνωση της περιφέρειας, κάποιοι από εμάς ενδεχόμενα να λέγαμε «ας θυσιάσουμε τέλος πάντων άλλη μια φορά το περιβάλλον προκειμένου να υπάρχουν θέσεις εργασίας ». Όμως δυστυχώς η κυρίαρχη απάντηση έρχεται από το δικό τους γήπεδο το οικονομικό και βέβαια ακολουθούν το πολιτιστικό και το περιβαλλοντικό. Στο οικονομικό γήπεδο λοιπόν όλοι συζητούν την φούσκα των τιμών των τουριστικών ακινήτων στην Ισπανία όπου σε ορισμένες περιοχές το μοντέλο του κ. Σουφλιά υλοποιήθηκε παλαιότερα, με σημερινό αποτέλεσμα, τον οικονομικό μαρασμό αυτών των περιοχών. Λόγω της υπερδόμησης, το περιβάλλον, ο μοναδικός φυσικός πόρος που μπορεί να υποστηρίξει τον τουρισμό, υποβαθμίσθηκε δραματικά (στις συγκεκριμένες περιοχές και όχι βέβαια στην καταπληκτική Βαρκελώνη ή στη Μαδρίτη).

Αυτό ονειρεύεται ο υπουργός για την Ελλάδα; Η μήπως του αρκεί ότι τα πρώτα χρόνια θα υπάρξει μια βραχυπρόθεσμη «ανάπτυξη» λόγω των οικοδομικών εργασιών; Χρονικά, αυτή η προσωρινή ανάπτυξη συμπίπτει με τους επόμενους 1-2 εκλογικούς ορίζοντες. Μήπως για αυτό δεν μπορούμε να δούμε καθαρά ότι μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, καταδικάζουμε την περιφέρεια σε μαρασμό; Εκπονούμε χωροταξικό τουρισμού αντάξιο υπουργού δημοσίων έργων και όχι υπουργού περιβάλλοντος καθως το προτεινόμενο πλαίσιο ευνοεί και επιδοτεί τους κατασκευαστέςς και όχι τον τουρισμό... Το σχέδιο δεν μοιάζει να στοχεύει στη χωροταξική οργάνωση του Τουρισμού αλλά στην ενίσχυση της εργολαβικής δραστηριότητας και στην επιδότηση της παραθεριστικής κατοικίας από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) που συνοδεύει το προτεινόμενο χωροταξικό για τον Τουρισμό, θεωρεί δεδομένο ότι αυτή η έντονη τουριστική «ανάπτυξη» ακόμα και σε κορεσμένες περιοχές, είναι προς όφελος της χώρας. Η Μελέτη δεν περιλαμβάνει τεκμηριωμένη εκτίμηση των συνεπειών, σε βάθος χρόνου. Εξαντλείται σε μια γενική εγκυκλοπαιδική περιγραφή του φυσικού περιβάλλοντος της Χώρας και μια εξίσου γενικόλογη και αόριστη εκτίμηση των επιπτώσεων. Από ολόκληρο το κείμενο της Μελέτης, ελάχιστες σελίδες αναφέρονται στο κύριο αντικείμενο της, δηλ. τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, και τούτο γίνεται με τη μέθοδο αορίστων και συνοπτικών κρίσεων του τύπου «θετικό, αρνητικό, ουδέτερο», η οποία έχει παγίως κριθεί ανεπαρκής και μη νόμιμη από τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας. (βλέπε Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος). Η Μελέτη θα έπρεπε να αξιολογεί, και όχι να παίρνει ως δεδομένη τη συγκεκριμένη πολιτική επιλογή για γενικευμένη προώθηση του τουρισμού και συγκεκριμένα της παραθεριστικής κατοικίας. (βλέπε Ελληνική Εταιρία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού).

Ολοκληρώνουμε με τις τηλεοπτικές δηλώσεις του υπουργού τουρισμού κ. Αρη Σπηλιωτόπουλου. Η Ελλάδα μας είπε, πρέπει επειγόντως να αναπτύξει τον πράσινο οικολογικό τουρισμό, είναι ένας τομέας στον οποίον δεν υπάρχει ανταγωνισμός- κατά τη γνώμη του.

Φαίνεται λοιπόν πως σε αυτή την κυβέρνηση δεν μιλούν μεταξύ τους καθώς επαγγέλλονται εντελώς διαφορετικές αναπτυξιακές προοπτικές. Τα οργανωμένα τυποποιημένα τουριστικά παραθεριστικά χωριά χωρίς ντόπια φυσιογνωμία και η πύκνωση του εκτός σχεδίου συντελεστή δόμησης είναι βέβαιο ότι θα αποτρέψουν τον πράσινο τουρισμό. Οι δε πολιτιστικές περιβαλλοντικές και οικονομικές επιπτώσεις τους θα δεν θα είναι ανατρέψιμες.

i ΤΟ ΒΗΜΑ, Ανάπτυξη σελ. Β28, 24/2/08, άρθρο Γρ. Νικολόπουλος

Δαίμων της Οικολογίας,

τ. 81, 4/08