ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ:

Έλμουτ Μπάουμαν: Φυτά σε αρχαία ελληνικά νομίσματα: συμβολισμοί - ερμηνεία

Εκδόσεις Ηλίβατον, 2004

Σάκης Κουρουζίδης

Ο Έ. Μπάουμαν, γόνος οικογένειας Ελβετών, γεννήθηκε στην Αθήνα και έζησε για πολλά χρόνια στην Ελλάδα. Μας έχει χαρίσει, πριν από το παρόν βιβλίο, το έξοχο πόνημά του, «Η ελληνική χλωρίδα στο μύθο, στην τέχνη, στη λογοτεχνία». Το βιβλίο αυτό κυκλοφόρησε το 1982 στα γερμανικά, το 1984 στα ελληνικά και στα γαλλικά και το 1993 στα αγγλικά. Ο παρών τόμος, πρωτοκυκλοφόρησε, επίσης, στα γερμανικά το 2000.  

«Το φυσικό περιβάλλον οδήγησε τους αρχαίους Έλληνες να ερμηνεύσουν ορισμένα φυτά ως φορείς των μύθων, της ιστορίας και της οικονομίας τους», αναφέρει ο συγγραφέας στον πρόλογό του και αυτή είναι η «φράση – κλειδί» για την εργασία του. Οι αρχαίοι Έλληνες, ως γνωστόν, δεν απεικόνιζαν τοπία με τη ζωγραφική τους. Μεμονωμένα, όμως, στοιχεί της φύσης διασώζονται σε πολλές παραστάσεις σε ψηφιδωτά, σε τοιχογραφίες, σε αγγεία και σε νομίσματα. Τα 27 φυτικά μοτίβα που ο Έ, Μ. επέλεξε να ταυτοποιήσει, να παρουσιάσει, να αναζητήσει τον συμβολισμό τους και να επιχειρήσει μια ερμηνεία της σημασίας που είχε η απεικόνισή τους σε νομίσματα, χρονολογούνται από τον 6^ο αιώνα π. Χ. μέχρι και τη ρωμαϊκή εποχή. Άμπελος, Ανεμώνη, Δάφνη, Δίκταμος, Δρυς, Έλατο, Ελιά, Καλάμι, Καμπανούλα, Κισσός, Κριθάρι, Κρίνα, Κυδωνιά, Κυπαρίσσι, Λινάρι, Μυρτιά, Παπαρούνα, Πεύκο, Πλάτανος, Ροδιά, Σέλινο, Σίλφιον, Στύραξ, Συκιά, Τριανταφυλλιά, Χαμαίρωψ ο χαμηλός και Χουρμαδιά, είναι τα συγκεκριμένα φυτά που αποτελούν το αντικείμενο της έρευνάς του.  Βιβλιογραφία, ευρετήρια και αναφορά στους αρχαίους συγγραφείς που αναφέρονται στο βιβλίο, συμπληρώνουν μια πολύ ενδιαφέρουσα προσέγγιση της σχέσης των αρχαίων Ελλήνων με τη φύση.

Δαίμων της Οικολογίας,

τ. 49, 5/05