Να κρατήσουμε την επαφή με τη φύση

Kαίτη Νικολάτου

Κατά καιρούς διαβάζω δημοσιεύματα για την έλλειψη συντήρησης του Εθνικού Κήπου –του μόνου αξιοπρεπούς σε μέγεθος πράσινου πνεύμονα του κέντρου της Αθήνας– για την καταπάτηση των ελεύθερων χώρων στις παραθαλάσσιες συνοικίες, όπως το Παλιό Φάληρο, οι Τζιτζιφιές, το Μοσχάτο και πολλές άλλες, για την αμφισβητούμενη τύχη του Μητροπολιτικού Πάρκου που μας έχουν υποσχεθεί στο παλαιό αεροδρόμιο του Ελληνικού.

Από την άλλη πλευρά βγήκαν κάποτε δειλά στη δημοσιότητα σχόλια σπουδαστών του Γεωπονικού Πανεπιστημίου για την έλλειψη πρακτικής εξάσκησης των όσων θεωρητικά μαθαίνουν. Με άλλα λόγια, ζούμε όλοι την απομάκρυνσή μας από τη γη, το χώμα, την άγνοιά μας για τα πιο απλά πράγματα που έχουν να κάνουν με τη φύση: πότε και πώς παράγεται τι, πότε θα έπρεπε να καταναλώνεται το κάθε προϊόν.

Ταξιδεύοντας με τραίνο στη Γερμανία ρώτησα ένα ντόπιο φίλο τι είναι αυτές οι καταπράσινες εκτάσεις που είναι χωρισμένες σε μικρά κομματάκια, περίπου 10 τ.μ. Μου εξήγησε ότι είναι κοινόχρηστη γη που παραχωρείται στους κατοίκους που θέλουν να καλλιεργήσουν σ’ αυτήν τα ζαρζαβατικά ή τα λουλούδια τους.

Δεν θα μπορούσαμε άραγε να «συνθέσουμε» κι εμείς τις ανάγκες της πόλης μας με αυτές των πολιτών; Δηλαδή, οι τελειόφοιτοι κάθε χρονιάς του Γεωπονικού Πανεπιστημίου να έχουν σαν project για το πτυχίο τους την πρακτική απασχόληση τους με κάποιο τμήμα του Εθνικού Κήπου –πώς γίνεται η άρδευση, πώς γίνονται οι διάφορες εργασίες που χρειάζεται ένας τέτοιος χώρος– από το κλάδεμα, φύτεμα κλπ., ως τον εμπλουτισμό του εδάφους, με ποιες ουσίες και πότε, ως και τη συσσώρευση των αδέσποτων ζώων – τι μπορεί να γίνει γι’ αυτά –εμβολιασμοί – έλεγχος των γεννήσεων κτλ.

Με την ίδια λογική, της πολλαπλής ωφελιμότητας, να δημιουργηθεί ένα αγρόκτημα σε σημείο της παραλιακής προσιτό στους πολίτες. Το αγρόκτημα αυτό να έχει και γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες. Να μπορούν να γνωρίζουν τα παιδιά μας τι είναι το πρόβατο, το γουρούνι, η κότα, η αγελάδα. Να μπορούν να πλησιάζουν τα ζώα, να τα ταΐζουν, να τα αρμέγουν, ακόμα και απλά να τα παρατηρούν. Και μην νομίζετε ότι αυτά τα έχουν ανάγκη μόνο τα παιδιά. Υπάρχουν και τριαντάρηδες που δεν έχουν δει κατσίκι παρά μόνο στο τσιγκέλι του χασάπη.

Στο αγρόκτημα αυτό θα μπορούσαν να βρουν στέγη και είδη που κινδυνεύουν με εξαφάνιση και βρίσκονται μόνο στη χώρα μας, όπως τα αλογάκια της Σύρου ή το κρητικό κρι-κρι. Τα έξοδα θα καλύπτονται από το εισιτήριο, ενώ είναι δυνατό να υπάρχουν και έσοδα από δραστηριότητες άλλου είδους, όπως, ας πούμε, η πώληση σίγουρα βιολογικών αυγών, η ιππασία, η αγορά κάποιων λαχανικών βιολογικά επίσης παραγόμενων. Οι πιο «ενεργητικοί» μπορούν να νοικιάζουν κάποια τετραγωνικά και να τα καλλιεργούν μόνοι τους.

Το μεγαλύτερο όμως πλεονέκτημα μιας τέτοιας δραστηριότητας είναι ότι όλοι μας θα μπορούμε να βρεθούμε γρήγορα και εύκολα σ’ έναν ανοιχτό χώρο πρασίνου, θα αναπνέουμε μυρωδιά γης και ζώων, θα εκτονωνόμαστε από την καθημερινή επαφή με το τσιμέντο της πόλης. Αν πιστεύετε ότι δεν έχουμε ανάγκη τα παραπάνω, εξηγείστε μου γιατί με την πρώτη ευκαιρία η Αθήνα κυριολεκτικά αδειάζει. Γιατί όλοι αναζητούμε μιαν ανάσα εξοχής, πράσινου, ορίζοντα ανοιχτού –γιατί όλοι κρύβουμε έναν Ανταίο μέσα μας– τον Τιτάνα που ήταν ανίκητος όσο τα πόδια του άγγιζαν τη γη γιατί από κει αντλούσε τη δύναμή του. Όταν τον απομάκρυναν από κει ηττήθηκε. Ας μην μοιραστούμε την τύχη του.

Δαίμων της Οικολογίας,

τ. 49, 5/05