Ευρώπη και κλιματική αλλαγή

Φανή Δημητρακούδη

Καμία αμφιβολία δεν φαίνεται να υπάρχει πλέον σχετικά με την αναπόδραστη αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, γεγονός που μελετάται και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στον βαθμό που αναμένεται να προκαλέσει σοβαρούς κινδύνους ασφαλείας. Η Ευρωπαϊκή Στρατηγική Ασφαλείας έχει αναγνωρίσει τη σχέση ανάμεσα στην υπερθέρμανση του πλανήτη και τον ανταγωνισμό για τις φυσικές πηγές, ενώ εκτιμάται η ανάγκη εντατικοποίησης του πολιτικού διαλόγου με τρίτες χώρες, καθώς και η λήψη μέτρων σε εσωτερικό, διμερές και διεθνές επίπεδο. Η φετινή έκθεση της Κομισιόν «Κλιματική αλλαγή και Διεθνής Ασφάλεια» προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο βεβαιώνει ότι οι κλιματικές αλλαγές θα επιδράσουν δραματικά το φυσικό περιβάλλον της Ευρώπης καθώς και σχεδόν όλους τους τομείς της κοινωνίας και της οικονομίας της.

Ήδη διαπιστώνουμε σε ολοένα περισσότερες περιοχές του κόσμου μείωση της καλλιεργήσιμης γης, λειψυδρία, ελάττωση των τροφικών αποθεμάτων και της ιχθυοπανίδας, την ώρα που παρατείνονται οι περίοδοι ξηρασίας και τα πλημμυρικά φαινόμενα. Οι κλιματικές αλλαγές αναμένεται να πυροδοτούν ολοένα συχνότερα συγκρούσεις για τον έλεγχο των εξαντλούμενων φυσικών πόρων, υπό τον μανδύα πολιτικών διαφορών. Έχει υπολογιστεί ότι το ετήσιο κόστος από την κλιματική αλλαγή θα στοιχίσει στην παγκόσμια οικονομία πάνω από το 20% του συνολικού ΑΕΠ, ενώ το κόστος μιας αποτελεσματικής συντονισμένης δράσης μπορεί να περιοριστεί στο 1%. Την ίδια ώρα ο ΟΗΕ προβλέπει ότι έως το 2020 οι περιβαλλοντικοί μετανάστες θα μετρούν πολλά εκατομμύρια, με τις ευρωπαϊκές χώρες να επωμίζονται μεγάλο μέρος της μεταναστευτικής πίεσης. Ιδιαίτερα σε χώρες που αποδειχτούν ανήμπορες να διαχειριστούν τις νέες προκλήσεις, οι κοινωνικές εντάσεις που θα προκύψουν κινδυνεύουν να τις αποσταθεροποιήσουν, ευνοώντας την εμφάνιση ακραίων πολιτικών σχηματισμών.

Στην έκθεση της Κομισιόν επισημαίνεται ότι το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής έχει ήδη κάνει την εμφάνιση του για να μείνει μαζί μας. Ακόμη και αν πετύχουμε να περιορίσουμε τις εκπομπές αερίων, οι κλιματικές αλλαγές έχουν επέλθει, η θερμοκρασία του πλανήτη έχει αυξηθεί και διαπιστώνουμε τις διαφορές. Ο ρόλος της Ευρώπης στην αντιμετώπιση του προβλήματος οφείλει να είναι ουσιαστικός καθώς καλείται να ενεργοποιηθεί για τη συντονισμένη, σε διεθνές επίπεδο, επίλυση του, βελτιώνοντας μεταξύ άλλων την πρόληψη και την ετοιμότητα σε ζητήματα φυσικών καταστροφών και συγκρούσεων.

Η έκθεση υπογραμμίζει τη σημασία της ανάπτυξης σεναρίων περιφερειακής ασφάλειας για τις διάφορες εκδοχές της κλιματικής αλλαγής, ενώ τονίζει την ανάγκη για μια συνολική ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική εν όψει της αυξημένης μεταναστευτικής πίεσης που προοιωνίζουν οι περιβαλλοντικές κρίσεις.

Δαίμων της Οικολογίας,

τ. 85, 9/08