(πρακτικά  της  συνάντησης)

Ελένη Πορτάλιου

Πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 28 Μαρτίου η πρώτη πανελλαδική συνάντηση της Πρωτοβουλίας για τη δημιουργία της Θεματικής ΣΥΡΙΖΑ: Πόλη, Περιβάλλον, Οικολογία. Εκατοντάδες μέλη του ΣΥΡΙΖΑ σε όλη την Ελλάδα ασχολούνται με τα θέματα του περιβάλλοντος, μετέχουν ενεργά σε αντίστοιχα κινήματα και τις περισσότερες φορές αναλαμβάνουν την πρωτοβουλία κινητοποίησης των τοπικών κοινωνιών.

Έτσι έγινε με την περίπτωση της Εύβοιας. Εδώ, λίγα αρχικά άτομα δημιούργησαν πανστρατιά που ήρθε σε σύγκρουση με 2 κολοσσούς: την ΑΓΕΤ και τη ΔΕΗ, με θέματα την εναντίωση στην καύση των σκουπιδιών και στην παραγωγή ενέργειας με λιθάνθρακα. Σ’ αυτό το κλίμα της περιβαλλοντικής συνειδητοποίησης, αναπτύσσεται στην Εύβοια η προβληματική του ήπιου τρόπου ανάπτυξης, της προστασίας της φύσης και του πολιτιστικού κεφαλαίου και του εναλλακτικού τουρισμού.

Στα συσσωρευμένα προβλήματα της Βοιωτίας δόθηκε ξεχωριστό βάρος στη συζήτηση καθώς μάλιστα εδώ και μήνες τα κινήματα των Βοιωτών τα έχουν φέρει στο κέντρο της πολιτικής συζήτησης για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία. Η Βοιωτία είναι ανοχύρωτη χώρα απέναντι στην ανεξέλεγκτη βιομηχανική ανάπτυξη. Στο μισό νομό το νερό είναι ακατάλληλο, ενώ είναι άγνωστος ο βαθμός επικινδυνότητας τροφίμων και ποτών. Η αγροτική παραγωγή δυσφημείται και τα βιολογικά προϊόντα υποβαθμίζονται. Τον Κορινθιακό ρυπαίνει η λάσπη από την Αλουμίνιο Ελλάδος και τον Ευβοϊκό τα απόβλητα της Λάρκο. Το περιβάλλον κακοποιεί, επίσης, η εκκλησία, κατέχοντας τεράστιες εκτάσεις και προωθώντας επιχειρηματικά σχέδια ανάλογα με αυτά της μονής Βατοπεδίου.

Στη Βοιωτία κινητοποιούνται: η Συμπαράταξη Βοιωτών για το περιβάλλον, το Δίκτυο Πολιτών γύρω από τον Κορινθιακό, το Δίκτυο Πολιτών γύρω από τον Ευβοϊκό και το Πανελλαδικό Δίκτυο κατά του Λιθάνθρακα. Το κίνημα από το τοπικό ανάγεται στο γενικό καθώς τα προβλήματα της Βοιωτίας αφορούν κολοσσούς συμφερόντων και τις πολιτικές του κράτους στο ενεργειακό, τη βιομηχανία και την οικοδομική αξιοποίηση.

Στη συζήτηση προέκυψαν 3, κατά κοινή ομολογία, μείζονα θέματα, στα οποία οι λύσεις που θα δοθούν θα καθορίσουν το μέλλον της χώρας: η Ενέργεια, το Νερό και το Ειδικό Χωροταξικό για τον Τουρισμό. Στο θέμα της ενέργειας οι θέσεις της θεματικής έχουν περιληφθεί εκτενώς στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ και βρίσκονται στη διάθεση όλων. Για το νερό τέθηκαν τα θέματα της ιδιωτικοποίησης των δημόσιων οργανισμών ύδρευσης –πρόσφατα της Θεσσαλονίκης-, του ελέγχου των δικτύων ύδρευσης, των τιμών και της ποιότητας του νερού, της πολιτικής διαχείρισης του νερού, των υδροηλεκτρικών έργων και της εκτροπής του Αχελώου, στην οποία η Θεματική είναι αντίθετη. Επισημάνθηκε ο φόβος μελλοντικών συγκρούσεων μεταξύ αστικών και αγροτικών πληθυσμών για το νερό που φαίνεται ότι θα αποτελέσει το σημαντικότερο, εν ανεπαρκεία, αγαθό σε συνθήκες κλιματικής αλλαγής και παγκόσμιας οικολογικής κρίσης.

Το Ειδικό Χωροταξικό για τον Τουρισμό αποτελεί μια γενικευμένη επίθεση στο σύνολο του φυσικού περιβάλλοντος που διατηρεί ακόμα σήμερα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Μεγάλοι επενδυτές (εκκλησία, επιχειρηματίες, κατασκευαστές) είναι έτοιμοι να οικοδομήσουν τεράστιες εκτάσεις εντός και εκτός προστατευόμενων περιοχών με τις νέες δυνατότητες πολλαπλάσιου από τον σημερινό συντελεστή δόμησης.

Η πολιτική που προωθείται στο Ειδικό Χωροταξικό για τον Τουρισμό έχει ήδη υλοποιηθεί στις ΠΟΤΑ (Πρότυπη Οργανωμένη Τουριστική Ανάπτυξη), γι’ αυτό και η Θεματική είναι ριζικά αντίθετη με τις ΠΟΤΑ και την ήδη υλοποιούμενη ΠΟΤΑ Μεσσηνίας.

Συζητήθηκε το θέμα της ανακύκλωσης, με προτεραιότητα στη γενικευμένη εφαρμογή της και την αντίθεση στα εργοστάσια καύσης. Επίσης, τα θέματα της χωροθέτησης των ΧΥΤΑ και της ανάγκης να περιοριστούν τα απόβλητα σε υπολείμματα (ΧΥΤΥ) καθώς και οι προτάσεις των τοπικών κοινωνιών στην Ανατολική Αττική.

Για τον Αστικό Χώρο συζητήθηκαν τα θέματα των ελεύθερων χώρων –με έμφαση στο ρόλο των συνεχώς διευρυνόμενων κοινωνικών κινημάτων, των αστικών μετακινήσεων, με αναφορά στη διαχείριση του αστικού δικτύου υπέρ των δημόσιων μέσων μεταφοράς και των ποδηλάτων, τέλος τα θέματα των αυτοκινητοδρόμων– ιδιαίτερα αυτό των νέων επεμβάσεων στον Υμηττό, στις οποίες αντιτίθεται ριζικά η Θεματική.

Εκτενείς αναφορές έγιναν στο περιαστικό πράσινο και την καταπάτηση του φυσικού περιβάλλοντος με τις νέες επεκτάσεις των σχεδίων πόλης και την εντεινόμενη αστικοποίηση, για την οποία πρέπει να ληφθούν ριζικά μέτρα ανάσχεσης, αντίθετα στις πιέσεις των τοπικών κοινωνιών, ακόμα και δημάρχων της αριστεράς.

Για τα Δάση εκφράστηκαν η αντίθεση στον σχετικό νόμο Σημίτη του 2003, η αξία του αγώνα κατά της αναθεώρησης του άρθρου 24, το αίτημα της εθνικοποίησης των ιδιωτικών και εκκλησιαστικών δασών και της θεσμικής προστασίας των δασών. Ειδική αναφορά έγινε για τον Υμηττό που επιχειρείται να μετατραπεί σε περιαστικό άλσος με το προωθούμενο σχετικό ΠΔ Σουφλιά.

Επισημάνθηκε η σημασία του Σχεδιασμού και η πολιτική του κράτους να τον αποφεύγει για λόγους παράκαμψης οποιουδήποτε θεσμικού ελέγχου. Ιδιαίτερα τονίστηκε η απαξίωση του Χωροταξικού Σχεδιασμού και οι παρεμβάσεις τοπικών φορέων όταν επιχειρείται η προστασία του περιβάλλοντος μέσω των Χωροταξικών, με παράδειγμα το Χωροταξικό Μυτιλήνης.

Διαπιστώθηκε ότι η πολυδιάσπαση της κοινωνίας σε συνθήκες ταυτόχρονα οικονομικής και οικολογικής κρίσης, παράγει φαινόμενα κοινωνικού αυτοματισμού και αντιθέσεις π.χ. ανάμεσα στη διατήρηση ρυπογόνων θέσεων εργασίας και την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος. Η συνάντηση και η συνεργασία της Θεματικής με το Δίκτυο συνδικαλιστών του ΣΥΡΙΖΑ εντάσσεται στο πλαίσιο μιας αριστερής, οικολογικής και εργατικής παρέμβασης για την αντιμετώπιση των παραπάνω φαινομένων.

Δαίμων της Οικολογίας,

τ. 93, 5/09