Τα πυροτεχνήματα του Υπουργείου Ανάπτυξης, χωρίς την έγκριση του ΥΠΕΧΩΔΕ, για ενεργειακή απόδοση!

 Μαργαρίτα Καραβασίλη

Ένα ακόμη σκάνδαλο συμβαίνει στις μέρες μας με το περίφημο πρόγραμμα απόσυρσης παλιών κλιματιστικών διάρκειας 6 μηνών, που επιδοτεί κατά 35% την αγορά καινούργιων κλιματιστικών υψηλής ενεργειακής κλάσης, inverter Α ή Β στις μεγάλες συσκευές (με όριο μέχρι 500 ευρώ) και με την επιδότηση για την αγορά και εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες και στα δώματα κτιρίων, τη στιγμή που το 89% των κτιρίων στη χώρα μας είναι θερμικά εντελώς απροστάτευτο!

Το Υπουργείο Ανάπτυξης, που έχει επιδείξει μεγάλη καθυστέρηση στην εφαρμογή του νόμου 3661/08 για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (οδηγία 2002/91/ΕΚ) και οδήγησε τη χώρα στο να πληρώνουμε μεγάλα πρόστιμα μετά από πρόσφατη καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για ΜΗ εφαρμογή της σχετικής οδηγίας, αντί να ρίξει το πρέπον βάρος στην πριμοδότηση των ενδεδειγμένων μέτρων ενεργειακής αναβάθμισης των υφιστάμενων κτιρίων μας (θερμομόνωση, συστήματα ηλιοπροστασίας και δροσισμού, παθητική θέρμανση, κ.λπ.) προτιμά να πριμοδοτήσει «σωστικές» επεμβάσεις ιδιαίτερα αμφιβόλου ή και αρνητικού αποτελέσματος, όπως την αντικατάσταση των κλιματιστικών!

Αν αυτή η κίνηση δεν αποτελεί «αντίφαση» μήπως είναι μόνο κίνηση αποπροσανατολισμού ή ακόμη χειρότερα «άγρα ψήφων»;

Βεβαίως το ΥΠΑΝ εκτιμά ότι θα αποσυρθούν 50,000 με 60,000 κλιματιστικά και ότι το πρόγραμμα θα συμβάλει στη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των νοικοκυριών και στον περιορισμό των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα.

Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι ο ίδιος στόχος επιτυγχάνεται δραστικά μόνο μέσω της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, δηλαδή της εξασφάλισης θερμικής θωράκισης – χειμώνα, καλοκαίρι – που ταυτόχρονα κατευθύνει στον περιορισμό της χρήσης των κλιματιστικών, που είτε είναι υψηλής, μεσαίας ή χαμηλής ενεργειακής κλάσης, συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό, στην κατανάλωση των μεγαλύτερων ποσοστών ενέργειας, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια που στην Ελλάδα γνωρίζουμε πολύ θερμά καλοκαίρια.

Παράλληλα, και ενώ φάνηκε ότι, επιτέλους, θα απαλειφθούν γραφειοκρατικές διαδικασίες και η Πολιτεία θα παρέχει κίνητρα (φοροαπαλλαγές και επιδοτήσεις στην αγορά της κιλοβατώρας από την ΔΕΗ) για την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών (ΦΒ) στις στέγες των σπιτιών, παρά το γεγονός ότι δημιουργεί πολλά ερωτήματα, δεδομένου ότι το ΥΠΕΧΩΔΕ έβαλε και πάλι εμπόδια, ενώ οι ενδιαφερόμενοι θα χρειαστεί να περιμένουν για πολύ ακόμη καθώς η σχετική κοινή υπουργική απόφαση προβλέπει την έκδοση μιας νέας απόφασης (!) για την τελική εφαρμογή του προγράμματος, όπου το ΥΠΕΧΩΔΕ θα καθορίζει τους όρους εγκατάστασης.

Το Πρόγραμμα του ΥΠΑΝ καλύπτει όλη την Επικράτεια, με εξαίρεση τα μη Διασυνδεδεμένα με το ηπειρωτικό Σύστημα της χώρας νησιά, και αφορά σε συστήματα μέχρι 10 kWp, στο δώμα ή τη στέγη (συμπεριλαμβανόμενων των στεγάστρων βεραντών) κτιρίου που χρησιμοποιείται για κατοικία ή στέγαση πολύ μικρών επιχειρήσεων, μετά από ομόφωνη απόφαση της γενικής συνέλευσης ή με έγγραφη συμφωνία όλων των συνιδιοκτητών του κτιρίου. Σε κάθε περίπτωση προαπαιτούμενο για την ένταξη της ΦΒ εγκατάστασης στο Πρόγραμμα είναι η καταρχήν εγκατάσταση ηλιακών θερμοσιφώνων (για μετατροπή της ηλιακής ακτινοβολίας σε χρήσιμη θερμότητα).

Δεν θα απαιτείται πλέον καμία ενεργειακή άδεια για τη σύνδεση του ΦΒ και την πώληση της ενέργειας, αρκεί να διασφαλίζεται ότι η παραγόμενη ενέργεια θα αντιστοιχεί σε αυτήν που απαιτείται για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του κυρίου του φωτοβολταϊκού συστήματος. Παράλληλα, δεν θα υπάρχουν, για τον κύριο του ΦΒ συστήματος φορολογικές υποχρεώσεις για τη διάθεση της ενέργειας αυτής στο Δίκτυο. Ο πολίτης παραγωγός – καταναλωτής δεν θα έχει καμία φορολογική ή ασφαλιστική υποχρέωση (άνοιγμα βιβλίων, έκδοση τιμολογίων, ασφάλιση κλπ) είτε είναι επιτηδευματίας, είτε όχι.

Ωστόσο το ΥΠΑΝ προχώρησε «χωρίς τον ξενοδόχο», δηλαδή χωρίς την συναίνεση του ΥΠΕΧΩΔΕ ως προς τα βασικά, δηλαδή τους όρους τοποθέτησής τους (θέματα αισθητικής, μόνωσης και ποσοστών κάλυψης, απαγορεύσεις σε απολήξεις κλιμακοστασίων, παραδοσιακούς οικισμούς και διατηρητέα κτίρια, κλπ.). Για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος θα απαιτείται έγκριση εκτέλεσης εργασιών μικρής κλίμακας, ενώ οι όροι εγκατάστασης θα ορισθούν με εγκύκλιο του Υπουργού Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Δικαίως η υπογραφή της σχετικής υπουργικής απόφασης ερμηνεύεται ως προσπάθεια επίσπευσης των διαδικασιών για προεκλογικούς λόγους. Έτσι, μετά το κλίμα ευφορίας που προκάλεσαν οι ανακοινώσεις του υπουργού Ανάπτυξης, το ΥΠΕΧΩΔΕ «προσγείωσε» όσους περίμεναν ότι θα μπορούν να τοποθετήσουν φωτοβολταϊκά οπουδήποτε, ενώ παράλληλα η συντεχνιακή λογική απειλεί ακόμη περισσότερο το εκκολαπτόμενο πρόγραμμα οικιακών φωτοβολταϊκών.

Από την άλλη πλευρά, το ΥΠΕΧΩΔΕ σπεύδει να τακτοποιήσει τους κλειστούς ημιυπαίθριους χώρους, αλλά και μία σειρά πολεοδομικών παραβάσεων (αλλαγή χρήσης κλειστών γκαράζ, ημιυπόγειοι χώροι, σοφίτες, κλπ.) προκειμένου να αυξήσει τα έσοδα. Σε ό,τι αφορά στο αντίτιμο της τακτοποίησης, η σκέψη να γίνει με καταβολή του 20% της αντικειμενικής αξίας εκτιμάται ότι δε θα αποφέρει τα αναμενόμενα. Για το λόγο αυτό εξετάζεται μείωση του προστίμου στο 10%-15% της αντικειμενικής αξίας, με δυνατότητα τακτοποίησης και άλλων πολεοδομικών παραβάσεων, ώστε να μην υπάρξουν απώλειες για τα ταμεία του δημοσίου.

Το κλείσιμο των ημιυπαίθριων χώρων, ιδιαίτερα όταν έχουν κλειστεί με τζάμι, όπου ο χώρος μετατρέπεται σε θερμοκήπιο, αφού συνήθως δεν υπάρχει μπαλκόνι για να δημιουργήσει σκιά και οι ακτίνες του ήλιου περνούν μέσα στον στεγασμένο χώρο, έχει ως αποτέλεσμα τα κτίρια να επιβαρύνονται ενεργειακά κατά μέσο όρο- ανάλογα τα τετραγωνικά που έχουν κλειστεί- από 5 έως 15% και οι ιδιοκτήτες να βάζουν... βαθιά το χέρι στην τσέπη, αφού χρειάζεται να δουλεύουν περισσότερο τα κλιματιστικά και τα καλοριφέρ.

Το βέβαιο είναι ότι με τα εν λόγω προγράμματα στήριξης επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών, η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να μετριάσει το πολιτικό κόστος από τη λήψη νέων φορολογικών μέτρων, ελπίζοντας ότι τα χρήματα θα διαχυθούν στην κοινωνία.

Αρκεί στα μέτρα αυτά να μην συμπεριλαμβάνονται τα κλιματιστικά, αλλά μόνο οι λευκές οικιακές συσκευές και κυρίως οι θερμομονώσεις των κτιρίων.

Δαίμων της Οικολογίας

 τ. 94, 6/09