Απίστευτο κι όμως…

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ

Νομαρχιακές αποφάσεις των ετών 1987 έως 1990 με τις οποίες, αυθαιρέτως και κατά παράβαση της Πολεοδομικής Νομοθεσίας, επεκτείνοντο τα όρια δεκάδων οικισμών του Ρεθύμνου, δημοσιεύθηκαν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως μετά είκοσι έτη (τον Ιούνιο του 2009!) αυτούσιες, με την υπογραφή του τότε νομάρχη.

Πρόκειται για μια σκανδαλώδη μεθόδευση που παρέχει νομιμοφανή κάλυψη σε παράνομες πράξεις της διοίκησης και θεσμοθετεί ένα ιδιάζον καθεστώς πολεοδομικής αυθαιρεσίας στην υπηρεσία του real estate.

Η υπόθεση έχει ως εξής:

Το 1987, με νομαρχιακές αποφάσεις, που αφορούσαν στάσιμους οικισμούς, καθορίσθηκαν τα όρια τριάντα οκτώ οικισμών με την σχεδίαση αυθαιρέτως πάνω στον χάρτη ενός κύκλου ακτίνας 800 μέτρων από το κέντρο κάθε οικισμού. Μέσα στον κύκλο δεν αναφέρονταν κοινόχρηστοι χώροι και υποδομές, δάση, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία ιστορικά, μνημεία πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς, προστατευόμενες περιοχές, περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και περιοχές ακατάλληλες για δόμηση, ενώ καταγράφονταν ελάχιστες γεωργοκτηνοτροφικές εκτάσεις υψηλής παραγωγικότητας 

Η απόφαση δημοσιεύθηκε, τότε, στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως χωρίς ωστόσο να συνοδεύεται από τα απαιτούμενα, για να τεθεί σε ισχύ, σχεδιαγράμματα.

Το 1988 και το 1989, η οριοθέτηση οικισμών ξεπέρασε κάθε όριο αυθαιρεσίας. Νεοπαγείς παραθαλάσσιοι οικισμοί με μεγάλη τουριστική ανάπτυξη, ανάμεσά τους κάποιοι που «φύτρωσαν» σε Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου, οριοθετήθηκαν και επεκτάθηκαν με νομαρχιακές αποφάσεις που παραβίαζαν Προεδρικά Διατάγματα. (κραυγαλέο παράδειγμα οι ονομασθέντες, για τις ανάγκες της οριοθέτησης, Πηγιανός Κάμπος και Αδελιανός Κάμπος, τα ακριβότερα τουριστικά φιλέτα από την δεκαετία, ήδη, του ’80). Οι αποφάσεις αυτές πέρασαν ενσωματωμένες σε μια νομαρχιακή απόφαση για επεκτάσεις 22 στάσιμων(!) οικισμών η οποία δημοσιεύθηκε το 1990 στην ΕτΚ, και πάλι, χωρίς τα απαιτούμενα σχεδιαγράμματα.

Παρά ταύτα, επι είκοσι χρόνια, οι πάντες εν Ρεθύμνω ενεργούσαν ως αυτές οι παράνομες και ανίσχυρες νομικά πράξεις να είχαν ισχύ νόμου.

Όμως, πριν δύο χρόνια περίπου, η ομερτά γύρω τα όρια των οικισμών έσπασε αποκαλύπτοντας ότι χωράφια, βοσκοτόπια και γκρεμοί είχαν πουληθεί ακριβά ως άρτια, εντός οικισμού οικοδομήσιμα οικόπεδα. Όσο για εκείνους, που είχαν συμπράξει στην συγκάλυψη της παρανομίας (κάποιοι μεσίτες, εργολάβοι, μηχανικοί, δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, εφοριακοί και βεβαίως νομάρχες και νομαρχιακοί υπάλληλοι), μπρος στον κίνδυνο να βρεθούν υπόλογοι ενώπιον της δικαιοσύνης και υποχρεωμένοι να πληρώνουν αποζημιώσεις στους εξαπατηθέντες, έσπευσαν να παρουσιάσουν την υπόθεση ως ένα απλό τυπικό λάθος (μη δημοσίευση των σχεδιαγραμμάτων) που εξαιτίας του δημιουργήθηκε το πρόβλημα.

Συνεστήθη μάλιστα επιτροπή αγώνα η οποία, αρνούμενη την μοναδική νόμιμη λύση (την πολεοδόμηση μέσω ΣΧΟΟΑΠ), υποστήριζε ότι ο τόπος κινδυνεύει με οικονομική καταστροφή αν δεν ισχύσουν οι (παράνομες) νομαρχιακές αποφάσεις και η «ζώνη των 800 μέτρων».  Εμβληματική φράση, που συνοψίζει το δικαίωμα στην χωρίς περιορισμούς οικοδόμηση (και το real estate) μεγάλου μέρους του νομού.  Αρκεί να σκεφθεί κανείς ότι με τους κύκλους ακτίνας 800μ. των τριάντα οκτώ οικισμών (ήτοι εμβαδόν 2.000.000τ.μ έκαστος) και με τις επεκτάσεις, στο ίδιο πνεύμα, των άλλων εικοσιοκτώ, τέμνονται και επικαλύπτονται τα όρια 70 περίπου οικισμών.

Αυτό το «λαϊκό αίτημα», έσπευσαν να ικανοποιήσουν και οι δύο βουλευτές του νομού, Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, διαγκωνιζόμενοι εν όψει ευρωεκλογών για το ποιός θα καρπωθεί το εκλογικό ώφελος. Τελικώς, με την σύμπραξη και των δύο, κατατέθηκε στην Βουλή τροπολογία που, χωρίς να συζητηθεί, πέρασε την τελευταία στιγμή ως άρθρο μέσα σε ένα άσχετο νομοσχέδιο για θέματα φορολογικά και κεφαλαιαγοράς και ψηφίστηκε από τα δύο μεγάλα κόμματα και το ΛΑΟΣ.

Σύμφωνα λοιπόν με το άρθρο 36ν.3756/2009(ΦΕΚ)53/Α2009: «Διαγράμματα που συνοδεύουν αποφάσεις του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ, Νομαρχών, ή Δημοτικών Συμβουλίων και δεν έχουν δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αποστέλλονται για δημοσίευση στην ΕτΚ μαζί με τα κείμενα των πιο πάνω αποφάσεων και οι αποφάσεις αυτές έχουν αναδρομική ισχύ που ανατρέχει στον χρόνο της δημοσίευσής το πρώτον στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Στο άρθρο αυτό αντέδρασε έντονα ο ΣΥΡΙΖΑ μέσω της βουλευτού του κυρίας Άννας Φιλίνη, η οποία, με πολύ σοβαρή επιχειρηματολογία, επεσήμανε ότι: Επιχειρείται η εκ των υστέρων νομιμοποίηση πολεοδομήσεων, παρά το γεγονός ότι αυτού του είδους οι πολεοδομήσεις έχουν κριθεί παράνομες από το Συμβούλιο της Επικρατείας και ότι : Δεν πρόκειται για την ρύθμιση ζητημάτων ενός νομού, αλλά για ένα γενικότερο, τρομερά μεγάλο, πολεοδομικό σκάνδαλο που αφορά ολόκληρη την Ελλάδα.

Στις 3 και στις 11 Ιουνίου 2009 δημοσιεύθηκαν τα προ εικοσαετίας σχεδιαγράμματα, εξοργιστικά δείγματα περιφρόνησης του άρθρου 24 του Συντάγματος και μνημεία παραλογισμού που υποτίθεται θα θεραπεύσουν την παρανομία διογκώνοντάς την.

Σήμερα, κανένας σχεδόν οικισμός δεν θεωρείται στάσιμος. Πολλοί, αντιμετωπίζουν ήδη τις συνέπειες μιας ασύδοτης οικιστικής και τουριστικής ανάπτυξης, δέκα περίπου έχουν χαρακτηρισθεί διατηρητέοι παραδοσιακοί με Προεδρικό Διάταγμα, κάποιοι θεωρούνται πλέον αστικοί ή περιαστικοί και το κυριότερο, έχουν αρχίσει ήδη να εκτελούνται οι μελέτες για τα ΣΧΟΟΑΠ του Νομού.

Είναι φανερό ότι η «ρύθμιση» της ζώνης των 800μ, μεθοδεύθηκε για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων σε βάρος της προοπτικής για αειφόρο ανάπτυξη του τόπου. Ως κραυγαλέα περιφρόνηση της νομιμότητας, κολακεύει και συντηρεί μια ιδιάζουσα τοπική νοοτροπία που θεωρεί παλληκαριά την περιφρόνηση των νόμων. Όμως, οι προεκτάσεις της αφορούν το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας. 

Αλίμονο αν το φαινόμενο γενικευθεί. Αλίμονο αν δεν αντιδράσουμε.

Δαίμων της Οικολογίας,

τ. 95, 7-8/09