Επιδρομή στη γεωργική γη

Ηρώ Μπενεσσαιά

Τα γεγονότα είναι εδώ, τα διαβάζουμε, καθημερινά περνάνε κάτω από τη μύτη μας και κανένας δεν έχει το χρόνο, τη διάθεση η τη γνώση στις καλλίτερες περιπτώσεις, να τα συνδέσει.

Η επιδρομή στην γεωργική γη έχει αρχίσει για καλά. Οι επόμενες μεγάλες επενδύσεις γίνονται σε εύφορη,ανέγγιχτη από χημικά   γεωργική γη σε αναπτυσσόμενες χώρες, στην Αφρική και στη Ασία. Με την βοήθεια εξουσιών που είτε έχουν στόχο  το βραχυπρόθεσμο κέρδος, ή   πιστεύουν οτι είναι ένας τρόπος οικονομικής ενίχυσης της χώρας τους, μεγάλες αγροδιατροφικές εταιρείες ή και κράτη αγοράζουν η νοικιάζουν για πολλά χρόνια και με όρους απαράδεκτους για τις τοπικές κοινωνίες και οικονομίες εκατομύρια εκτάρια γης για γεωργική και κτηνοτροφική εκμετάλευση! Πολλές φορές τα μεγέθη είναι τεράστια και ξεπερνούν την έκταση της Ελβετίας ... Οι πρακτικές αυτές θα μπορούσαν να θεωρηθούν ένα νέο είδος αποικιοκρατίας, γιατί συνήθως στις συμφωνίες  δεν αναφέρονται οι μέθοδοι και οι τρόποι καλλιέργειας, έτσι θα προτιμηθούν μέθοδοι εντατικής καλλιέργειας και κτηνοτροφίας για τη μεγιστοποίηση της βραχυπρόθεσμης απόδοσης εις βάρος της μακροπρόθεσμης διαχείρησης του εδάφους. 

Μιλάμε για την κρίση που περνάει ο πλανήτης μας με την κλιματική αλλαγή. Προσπαθούμε να ξεφύγουμε από τη λογική που μέχρι τώρα επικρατεί στο αναπτυξιακό μας μοντέλο. Όμως περνάμε στα ψιλά γράμματα πρακτικές που αναπτύσσονται ταχύτατα και έχουν σχέση με την κλιματική αλλαγή αφού τμήματα των εκτάσεων που έχουν δοθεί για καλλιέργεια είναι δάση και τίποτα δεν εγγυάται την προστασία τους.

Παράλληλα ελοχεύει ένας τεράστιος κίνδυνος για το διατροφικό μας μέλλον.Μετά από την φαρμακοβιομηχανία, η αγροδιατροφική βιομηχανία ανοίγει τα πλοκάμια της. Πώς θα αλλάξουμε τρόπο ζωής όταν η ίδια μας η επιβίωση θα είναι στα χέρια λίγων που θα αποφασίζουν τις τιμές και την ποιότητα της διατροφής μας; Αλλά κυρίως πώς μπορούμε να εμπιστευτούμε το διατροφικό μας μέλλον και αυτό των παιδιών μας σε μια λογική διαχείρησης της αγροτικής γης που έχει γνώμονα μόνο το κέρδος και έτσι τη βραχυπρόθεσμη η έστω μεσοπρόθεσμη αποδοτικότητα του εδάφους.

 Οι πρώτοι βέβαια που θα υποφέρουν από αυτό θα είναι οι φτωχοί και κυρίως οι ντόπιοι πληθυσμοί στον αναπτυσσόμενο κόσμο που ήδη βλέπουν γη που καλλιεργούσαν παραδοσιακά για την αυτοσυντήρηση τους και ίσως να είχαν και κάποιο επιπλέον εισόδημα, να περνάει στα χέρια μεγάλων επενδυτών που δήθεν θα τους βοηθήσουν να βγουν από τη φτώχεια. Πώς; Μετατρέποντας τους σε εργάτες της εταιρείας η υπηρέτες στα σπίτια των στελεχών η και μετανάστες στις πόλεις για μια καλλίτερη τύχη( τάση που έτσι και αλλιώς υπήρχε).

 Γιατί άραγε δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί μια πολιτική καλλιέργειας της γης αυτής απο τους ίδιους τους ντόπιους πληθυσμούς με κάποια υποστήριξη για την εκπαίδευσή τους σε τεχνικές αποτελεσματικότερηςς καλλιέργειας, παράλληλα με σεβασμό σε ένα μοντέλο βιώσιμης διαχείρησης της γεωργικής γης;   Η απάντηση σε πολλές περιπτώσεις είναι, ότι έτσι διακινείται λιγότερο χρήμα για τα γνωστά συμφέροντα.  Επιλέγονται τελικά οι πρακτικές που συμβάλουν στην κλιματική αλλαγή με την αποψίλωση των δασών αλλά και την εντατική γεωργία που μπορεί να οδηγήσει και στην ερημοποίηση.

Πού όμως είναι οι αντιδράσεις όλων αυτών που σωστά έχουν ρίξει το βάρος των προσπαθειών τους στο επείγον πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής. Πού οι αντιδράσεις των πανεπιστημίων και ειδικότερα  των γεωπονικών πανεπιστημίων όταν η εντατική καλλιέργεια και οι μονοκαλλιέργειες αποδεδειγμένα απομυζούν το έδαφος από τις θρεπτικές του ουσίες και έτσι αναγκαζόμαστε, σε μια όλο και πιο  ξέφρενη κούρσα, να βάζουμε χημικά πρόσθετα με τα αποτελέσματα που όλοι ξέρουμε. Πώς όλοι εμείς αφήνουμε ανεξέλεγκτα το μέλλον μας και κυρίως το διατροφικό μας μέλλον να χαράζεται από μη βιώσιμες πρακτικές αν και η πληροφορία είναι κάτω από τα μάτια μας; Μήπως όντως διανύουμε «την εποχή των ηλιθίων»;  

Δαίμων της Οικολογίας,

τ. 99, 12/09